قوانین تصادف با موتور – شناسایی مقصر و تعهدات بیمه

آمار تصادف موتور در ایران بالاست و خطرات زیادی را برای سرنشینان خود ایجاد می‌کند. به همین دلیل هم رعایت نکات ایمنی، استفاده از کلاه کاسکت و داشتن بیمه شخص ثالث برای موتور‌سواران اجباری است. اما قوانین تصادف با موتور بدون گواهینامه چیست؟ اگر در تصادف با موتور بیمه نداشته باشید، چه می‌شود؟ در تصادف ماشین با موتور مقصر کیست؟ اگر موتور از پشت به ماشین بزند مقصر کیست؟ بعد از تصادف با موتور چه کنیم؟ در این مقاله ازکی با ما همراه باشید تا به همه این پرسش‌ها و سوالات مشابه پاسخ دهیم و حالت‌های مختلف تصادف موتور سیکلت و قوانین مربوط به آن را بررسی کنیم.

در تصادف موتور با ماشین مقصر کیست؟

قوانین تصادف موتور با ماشین هم مانند تصادف ماشین با ماشین است و باید طبق ضوابط راهنمایی و رانندگی کشور مقصر حادثه مشخص شود. توجه داشته باشید، قانون تصادف موتور در اتوبان هم عینا مشابه همان چیزی است که در ادامه بریتان بازگو می‌کنیم. تصادف خودرو با موتورسیکلت را می‌توان به دو حالت کلی تقسیم‌بندی کرد:

راننده موتور، مقصر حادثه نباشد

قانون تصادف ماشین با موتور بدون گواهینامه این است که اگر فرد موتور سوار مقصر نباشد، داشتن یا نداشتن گواهینامه یا بیمه موتورسیکلت چیزی را عوض نمی‌کند. یعنی در تصادف موتور و ماشین، راننده مقصر باید دیه تصادف با موتور را به‌طور‌کامل به راننده موتورسیکلت و ترک‌نشینان موتور پرداخت کند. به‌علاوه در تصادف ماشین و موتور، پرداخت هزینه خسارت وارده به بدنه موتور هم بر عهده راننده مقصر خواهد بود.

راننده موتور، مقصر حادثه باشد

بر‌اساس قوانین تصادف با موتور سیکلت، در چنین شرایطی پرداخت خسارت بر عهده راننده موتور است. اگر راننده موتور گواهینامه نداشته باشد، به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند دیه‌‌ای دریافت کند و حتی پرداخت دیه و خسارت دیگران هم بر عهده اوست؛ اما اگر گواهینامه و بیمه شخص ثالث داشته باشد، دیه خود را به مقدار تعیین‌شده دریافت می‌کند و شرکت بیمه دیه و خسارت سایرین را هم می‌پردازد؛ البته مقدار خسارت مالی پرداخت شده توسط شرکت بیمه موتور به سقف تعهدات مالی بیمه نامه موتور بستگی دارد. بنابراین، اگر می‌پرسید «آیا دیه به راننده موتورسیکلت مقصر تعلق میگیرد؟»، در جواب باید گفت، اگر بیمه و گواهینامه داشته باشد می‌تواند دیه خود را دریافت کند.

تصادف با موتور بدون مدارک

داشتن مدارکی مانند گواهینامه موتور و بیمه شخص ثالث الزامی است. در دست داشتن این مدارک، روند تعیین مقصر حادثه تصادف با موتور سیکلت، تخصیص دیه و مراحل رسیدگی به سانحه را آسان‌تر می‌کند. با این حال، متاسفانه برخی از افراد بدون دریافت گواهینامه و بیمه اقدام به موتورسواری می‌کنند. در ادامه، حالت‌های مختلف تصادف با موتور بدون بیمه و گواهینامه یا بدون پلاک را بررسی می‌کنیم.

تصادف با موتور بدون گواهینامه

برای رانندگی با کلیه وسایل نقلیه موتوری داشتن گواهینامه اجباری است و موتور هم از این قاعده مستثنی نیست. سوال این جا است که آیا هنگام تصادف کردن با موتور در ایران به راننده بدون گواهینامه موتور خسارتی تعلق می‌گیرد یا نه؟

در جواب باید بگوییم، بر اساس قانون جدید تصادف بدون گواهینامه موتور، اگر فرد موتورسوار زیان دیده باشد و طرف دیگر مقصر حادثه شناخته شود، موتور سوار بدون گواهینامه می‌تواند دیه کامل خود و ترک نشینان را از بیمه شخص ثالث مقصر بگیرد. حتی اگر فرد مقصر دارای بیمه نامه شخص ثالث نباشد هم باید شخصا همه خسارت را پرداخت کند. در تصادف موتور بدون گواهینامه، فرد موتور‌سوار تنها به خاطر رانندگی بدون گواهینامه جریمه می‌شود. پس، در تصادف موتور سیکلت بدون گواهینامه، موتور‌سوار زیان دیده و فاقد مجوز رانندگی با موتور هم می‌تواند دیه خود را دریافت کند و هیچ حقی از او سلب نمی‌شود.

اما در تصادف با موتور سوار بدون گواهینامه، اگر فرد موتور سوار مقصر حادثه باشد، طبق قانون هیچ حقی برای گرفتن دیه ندارد و حتی باید خسارت سایر افراد زیان دیده را هم شخصا پرداخت کند.

تصادف با موتور بدون بیمه

تا این‌جا درباره تصادف بدون گواهینامه موتور گفتیم،‌ اما تصادف با موتور بدون بیمه شخص ثالث هم مشابه ماشین است. اگر راننده موتور مقصر حادثه باشد، باید خودش خسارت ترک‌نشینان و سایر افراد آسیب‌دیده را پرداخت کند. اگر توانایی پرداخت خسارت را نداشته باشد، صندوق تامین خسارات بدنی، دیه را پرداخت می‌کند تا بعدا راننده موتور این خسارت را به صندوق پرداخت کند؛ بنابراین، خرید بیمه شخص ثالث که از قضا اجباری هم هست، از مهم‌ترین اقداماتی است که هر فرد موتورسواری باید انجام دهد.

در‌حالی‌که راننده موتور مقصر حادثه نباشد، به خاطر نداشتن بیمه شخص ثالث جریمه می‌شود و می‌تواند دیه کامل خودش و ترک‌نشین را به همراه خسارت مالی موتور از بیمه نامه راننده مقصر حادثه بگیرد. اگر موتورسوار بیمه بدنه موتور داشته باشد، می‌تواند خسارت‌های واردشده به موتور خود را از بیمه دریافت کند.

تصادف با موتور بدون پلاک

قانون تصادف با موتور بدون پلاک هم عینا مانند موردی است که درباره سوانح مربوط به موتورسواران بدون گواهینامه گفتیم؛ یعنی، اگر موتورسوار طبق تشخیص پلیس، مقصر نباشد می‌تواند دیه کامل خود و ترک‌نشینان را از بیمه شخص ثالث طرف مقصر بگیرد. حتی اگر فرد مقصر دارای بیمه‌نامه شخص ثالث نباشد هم باید شخصا همه خسارت را پرداخت کند.

در تصادف با موتور بدون پلاک، فرد موتورسوار قطعا به خاطر رانندگی با موتور بدون پلاک جریمه می‌شود؛ اما، نداشتن پلاک موتور در تصادف حق موتورسوار زیان دیده را برای دریافت خسارت سلب نمی‌کند. از سوی دیگر، اگر فرد موتور سوار مقصر حادثه باشد و پلاک هم نداشته باشد، طبق قانون باید خسارت سایر افراد زیان‌دیده را شخصا پرداخت کند؛ در ضمن، طبیعتا باید جریمه نداشتن پلاک را هم بپردازد.

تصادف موتور با عابر پیاده

قوانین تصادف با عابر پیاده برای موتور نیز درست مانند سایر وسایل نقلیه است و در بیش‌تر موارد راننده موتورسیکلت مقصر شناخته می‌شود. اگر راننده موتور مقصر حادثه شناخته شود، باید دیه را به‌صورت کامل پرداخت کند. این موضوع درباره تصادف موتور بدون گواهینامه با عابر پیاده هم صدق می‌کند. دیه تصادف موتور با عابر پیاده از محل بیمه شخص ثالث موتور پرداخت می‌شود؛ اما اگر راننده موتور فاقد بیمه باشد، صندوق تامین خسارات بدنی این مبلغ را به عابر پیاده پرداخت می‌کند.

تصادف موتور با موتور

قانون تصادف موتور با موتور هم عینا مانند تصادفات موتورسیکلت با دیگر وسایل نقلیه است؛ بنابراین، پس از سانحه موتور با موتور لازم است ابتدا پلیس راهنمایی و رانندگی در جریان قرار بگیرد. به این ترتیب، پلیس در صحنه حادثه حاضر می‌شود و مقصر را مشخص می‌کند. سپس، موتورسوار زیان دیده با ارائه کروکی می‌تواند هزینه مربوطه را از بیمه طرف مقصر یا از شخص او دریافت کند. در مواردی، ممکن است هر دو موتورسوار به یک اندازه مقصر شناخته شوند. در این صورت، هر یک از طرفین باید 50 درصد هزینه خسارات وارده به طرف مقابل را شخصا یا از طریق بیمه پرداخت کنند.

تصادف با موتور و فرار

در تصادف‌های جرحی اگر راننده مقصر از صحنه تصادف فرار کند، مجرم شناخته می‌شوند و می‌توان برای او شکایت کیفری ثبت کرد. بعد از تصادف موتور سیکلت با ماشین باید بلافاصله از صحنه تصادف و مشخصات موتور یا ماشین مقصر عکس بگیریم تا مدارک کافی را همراه داشته باشیم.  به‌طور‌کلی، مراحل تصادف جرحی با موتور و طرح شکایت از راننده فراری به شکل زیر است:

• به‌خاطر‌سپردن و ثبت شماره پلاک و مشخصات موتور یا ماشین مقصر؛
• تماس با پلیس ۱۱۰ و اعلام تصادف و متواری شدن مقصر از صحنه تصادف؛
• تهیه صورت‌جلسه از وقوع تصادف با شهادت و امضای شاهدین حادثه؛
• دریافت گزارش اورژانس ( برای تصادف‌های جرحی)؛
• ارائه صورت‌جلسه و گزارش‌های لازم به شورای ‌حل ‌اختلاف برای شکایت از راننده فراری در تصادف.

بنابراین، اگر می‌پرسید بعد از تصادف با موتور چه کنیم؟ در جواب باید بگوییم، حتما مراحل بالا را دنبال کنید.

برای آگاهی از جزئیات بیش‌تر، پیشنهاد می‌کنیم مقاله صفر تا صد تصادف و دریافت خسارت را مطالعه کنید.

قانون تصادف ماشین با موتور در خط ویژه

اگر موتور سواری وارد خط ویژه شود و تصادف کند، حتی اگر مقصر نباشد هم باید 50 درصد خسارات را بپردازد. خط ویژه برای رفت و آمد آمبولانس، ماشین پلیس و وسایل نقلیه عمومی و با هدف ارتقا رفاه عمومی و تسریع جابه‌جایی مسافران بین شهری در نظر گرفته شده است. طبیعتا اگر سایر ماشین‌ها و موتور سواران در این مسیر تردد کنند، آمد و شد در خط ویژه مختل می‌شود.

بیمه شخص ثالث موتور چه خساراتی را پوشش می دهد؟

پوشش خسارت‌های بیمه شخص ثالث موتور به 3 دسته کلی تقسیم می‌شود:

• پرداخت خسارت مالی وارد شده به اموال شخص ثالث 

بیمه خسارت‌های مالی که برای دیگران (هر کسی به جز راننده مقصر) پیش آمده‌ است را پرداخت می‌کند. مقدار پرداخت خسارت مالی به سقف تعهدات بیمه بستگی دارد.

• پرداخت خسارت جانی به اشخاص ثالث 

بیمه هزینه خسارت‌های جانی مانند آسیب کلی یا جزئی، از کارافتادگی موقت یا دائم، شکستگی، نقص عضو و غیره را که برای دیگران (هر کسی به جز راننده مقصر) پیش آمده پرداخت می‌کند. مقدار پرداخت خسارت جانی به مقدار دیه در ماه‌های عادی و ماه‌های حرام در هر سال بستگی دارد.

• پرداخت خسارت جانی به راننده موتور 

در تصادف موتورسیکلت، راننده موتور خواه مقصر باشد و خواه زیان دیده،‌ می‌تواند هزینه خسارت‌های جانی خودش را از شرکت بیمه بگیرد. مقدار پرداخت خسارت جانی به مقدار دیه در ماه‌های عادی و ماه‌های حرام در هر سال بستگی دارد.

خرید بیمه شخص ثالث موتور از ازکی

خوشبختانه، این روزها خرید بیمه شخص ثالث موتور از ازکی به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری امکان‌پذیر است. از مهم‌ترین مزایای خرید بیمه از ازکی می‌توان به امکان انتخاب و مقایسه از میان شرکت‌های مختلف بیمه و امکان بررسی بهترین و ارزان‌ترین بیمه موتور در کوتاه‌ترین زمان ممکن اشاره کرد. به این ترتیب، دیگر نیازی نیست در زمان تصادف با موتور سیکلت دغدغه پرداخت دیه و خسارت مالی افراد زیان دیده را داشته باشید.

سوالات متداول