همه چیز درباره نمره منفی گواهینامه، نحوه استعلام و پاک کردن آن

اگر اهل رانندگی پر خطر هم نباشید، حتما کسانی را می‌شناسید که رانندگی پر خطری دارند و معتقدند اگر هم مرتکب خطا شوند، تنها با پرداخت خلافی خودرو خود می‌توانند همه سابقه منفی و خلاف‌های خود را پاک کنند. درحالی‌که پلیس راهنمایی رانندگی برای کاهش رانندگی بی محابا و پیشگیری از خطر آفرینی این رانندگان‌‌، قوانینی مانند نمره منفی گواهینامه را در نظر گرفته است. اما نمره منفی گواهینامه یعنی چه، چگونه محاسبه می‌شود و چطور باید آن را استعلام و یا پاک کرد. در این مقاله می‌خواهیم صفر تا صد جزئیات مربوط به نمره منفی گواهینامه را بررسی کنیم. با ما همراه باشید. 

نمره منفی گواهینامه چیست و چطور ثبت می شود؟

نمره منفی گواهینامه نوعی جریمه غیر نقدی است که برای رانندگان متخلف در نظر گرفته می‌شود. این جریمه به‌صورت امتیاز منفی برای رانندگانی که قوانین رانندگی را زیر پا می‌گذارند و جریمه‌های نقدی هم برای آنها اهمیت چندانی ندارد، در سیستم راهنمایی و رانندگی ثبت می‌شود. این جریمه به‌عنوان یک اهرم فشار برای این رانندگان عمل می‌کند تا آنها را به رانندگی ایمن‌تر و رعایت قوانین و مقررات دعوت کند. نمره منفی سطح‌های مختلفی دارد و هر سطح از آن پیامدهای مختلفی را در بر می‌گیرد.

کدام جرایم رانندگی مشمول نمره منفی گواهینامه می‌شود؟

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که آیا با ارتکاب هر کدام از ۱۷۲ مورد تخلف رانندگی، باید منتظر دریافت پیامک نمره منفی گواهینامه باشیم؟ خیر. فقط خطاهای پر خطری که جان و مال راننده یا افراد دیگر را تهدید کند، منجر به گرفتن نمره منفی گواهینامه می‌شود. این تخلافات ۲۰ مورد است که در ادامه مقاله به توضیح آنها پرداخته‌ایم.

جدول نمره منفی گواهینامه 1402

همان طور که گفته شد، فقط۲۰ مورد از ۱۷۲ مورد تخلف رانندگی مشمول دریافت نمره منفی می‌شود. میزان نمره منفی برای هر تخلف متفاوت است. علاوه بر این، کاربری خودرو (ماشین‌های شخصی یا ماشین‌های سنگین و عمومی) هم در تعیین نمره منفی مؤثر هستند؛ به این معنی که تخلف هرقدر خطرناک‌تر باشد یا با ماشین‌های عمومی مانند اتوبوس‌ها و تاکسی انجام شود، نمره منفی بیشتری برای گواهینامه راننده در نظر گرفته می‌شود. در ادامه جدول نمره منفی گواهینامه ۱۴۰۲ آورده شده است. 

نمره منفی گواهینامه چگونه ثبت می‌شود؟

اگر تخلف از طریق دوربین ثبت و پلاک خودرو وارد سامانه شود، بنابر قانون مسئولیت که مالک خودور را مسئول خودرو خود می‌داند، نمره منفی برای گواهینامه مالک خودرو لحاظ می‌شود. اما اگر پلیس راهور تخلف شما را ببیند و تخلف را ثبت کند، نمره منفی مستقیم به شخص خاطی تعلق می‌گیرد. 

نمره منفی به چه کسی تعلق دارد، مالک یا راننده خودرو؟

همان طور که در بالا گفته شد ثبت تخلف‌ها ۲ حالت دارد، یکی را پلیس و دیگری را دوربین‌های ثبت تخلفات موجود در راه‌ها ثبت می‌کند. اگر پلیس شخصا تخلف را مشاهده و خودرو را متوقف کند، اعمال قانون به‌صورت تسلیمی است. در این روش برگه جریمه باتوجه‌به مشخصات راننده، گواهینامه او، نوع تخلف و محل و زمان آن نوشته می‌شود. به این ترتیب جریمه برای راننده خودرو ثبت می‌شود. اما در سایر شرایط که دوربین تخلف را ثبت می‌کند یا راننده خودرو در هنگام ایست دادن پلیس متوقف نمی‌شود، جریمه و نمره منفی برای خودرو ثبت می‌شود.

اعمال محدودیت جریمه نمره منفی گواهینامه به چه صورت است؟

نمره منفی گواهینامه ۳ سطح‌ دارد و هر سطح از آن پیامدهای مختلفی را در بر می‌گیرد. در ادامه توضیح می‌دهیم که منظور از این سطوح چیست و چطور کار می‌کنند:

سطح یک یا مرحله اول:

سطح یک مختص آن افرادی است ک جمع نمره‌های منفی گواهینامه آنها به ۳۰ برسد. در این سطح گواهینامه رانندگی راننده خاطی به مدت ۳ ماه توقیف می‌شود. راننده در این مدت امکان نشستن پشت فرمان هیچ ماشینی را ندارد. پس از گذشت این مدت زمان، راننده می‌تواند با پرداخت مبلغ ۶۰ هزار تومان گواهینامه خود را آزاد کند.

سطح دو یا مرحله دوم:

اگر پس از طی کردن مرحله و مسترد شدن گواهینامه مجموع نمرات منفی راننده‌ای به ۲۵ برسد، گواهینامه دوباره توقیف می‌شود. مدت زمان توقیف در این مرحله بیشتر است. رانندگان خاطی در این مرحله به مدت ۶ ماه اجازه رانندگی ندارند. پس از گذشت این مدت زمان، آن‌ها می‌توانند با پرداخت ۹۰ هزار تومان دوباره گواهینامه خود را دریافت کنند.

سطح سه یا مرحله سوم:

مرحله سوم آخرین مرحله محدودیت‌های نمره منفی گواهینامه است. اگر راننده‌ای بعد از طی کردن دو مرحله قبل باز هم به رانندگی پر خطر خود ادامه دهد و نمره‌های منفی گواهینامه او به ۲۰ برسد، گواهینامه او باطل می‌شود و برای مدت یک سال اجازه رانندگی ندارد. راننده خاطی بعد از یک سال می‌تواند پس از شرکت کردن در کلاس‌های رانندگی اقدام به دریافت گواهینامه جدید کند. علاوه بر این، او باید برای گرفتن گواهینامه جدید مبلغ یک میلیون ۵۰۰ هزار تومان به حساب خزانه عمومی واریز کند.

با چند نمره منفی گواهینامه باطل می شود؟

همان طور که در بالا گفته شد، گواهینامه رانندگان پرخطر فقط در مرحله سوم اعمال محدودیت‌ها باطل می‌شود؛ یعنی راننده‌ باید در مرحله اول ۳۰ نمره منفی، در مرحله دوم ۲۵ نمره منفی و در مرحله آخر ۲۰ نمره منفی بگیرد تا گواهینامه او ضبط و باطل شود. این یعنی یک راننده در مجموع باید حداقل ۷۵ نمره منفی دریافت کرده باشد تا گواهینامه‌ او باطل شود. 

نمره منفی گواهینامه چطور پاک می‌شود؟

اکنون که با نمره منفی گواهینامه و همچنین چگونگی ثبت و اعمال محدودیت‌های مربوط به آن آشنا شدید، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا راهی برای پاک کردن نمره‌های منفی گواهینامه وجود دارد؟ جواب این سوال بله است. البته به شما و نحوه رانندگی شما بستگی دارد. اگر به مدت ۶ ماه بعد از ثبت آخرین تخلف منتهی به سقف امتیاز منفی (در مرحله اول ۲۹ امتیاز و در مرحله دوم ۲۴ امتیاز منفی) رانندگی ایمن و مطابق قوانین راهنمایی و رانندگی داشته باشید و هیچ تخلفی که دارای نمره منفی باشد انجام ندهید، تمام نمرات منفی گذشته گواهینامه شما به صورت خودکار پاک می‌شود.

البته شرایط برای رانندگانی که مرحله اول و دوم را پشت سر گذاشته باشند و در مرحله سوم باشند، کمی متفاوت است. آن‌ها باید به مدت ۱ سال نمره‌های منفی خود را زیر ۲۰ نگه دارند و هیچ خطایی نداشته باشند تا نمره‌های منفی آنها به صفر برسد.

آیا می‌توان نمره منفی را از پلاک خودرو به راننده منتقل کرد؟

ممکن است که شما هم مالک چند خودرو باشید، در چنین شرایطی ثبت خلافی هر یک از خودروها حتی در شرایطی که راننده متخلف شما نباشید، برای گواهی‌نامه شما ثبت می‌شود. شما می‌توانید به مرکز پلیس یا واحدهای رسیدگی به تخلفات مراجعه کنید و درخواست انتقال جریمه نمره منفی گواهینامه خود را به راننده متخلف واقعی بدهید.

چطور استعلام نمره منفی گواهینامه را بگیریم

اگر از تعداد نمره منفی‌های گواهینامه خود اطلاع ندارید راه‌های زیادی برای استعلام آن وجود دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها پرداخته شده است:

استعلام جریمه نمره منفی بصورت آنلاین

یکی از راحت‌ترین راه‌ها استعلام نمره منفی گواهینامه بصورت آنلاین است. برای این کار کافیست که به سایت پلیس راهنمایی و رانندگی با همان سایت راهور مراجعه کنید. در این سایت می‌توانید شماره گواهینامه خود را وارد کنید تا تعداد نمره‌های منفی و دفعات ارتکاب هر یک از تخلفات به شما نشان داده شود. البته این سایت اطلاعات درخواستی شما را با تاخیر به شما نمایش می‌دهد.

 استعلام نمره منفی گواهینامه با پیامک

یکی دیگر از راه‌هایی که برای استعلام نمره منفی گواهینامه وجود دارد ارسال کد ملی به شماره ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ است. استعلام نمره منفی گواهینامه از طریق کد ملی برای افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند و یا کار با سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها برایشان کمی دشوار است راه مناسبی است. 

 نحوه اعتراض به جریمه نمره منفی گواهینامه

اگر به نمره منفی گواهینامه خود اعتراضی دارید می توانید با مراجعه به واحدهای اجرائیات تخلفات در سراسر کشور اعتراض خود را اعلام کنید. شما باید فرم‌های مربوطه را در آنجا پر کنید و مدارک مربوطه را ارائه نمایید. کارشناسان ذی صلاح مدارک شما را بررسی می‌کنند و پس از رسیدگی به این دعوی رای خود را صادر می‌کنند.

مدارک اعتراض به تخلف رانندگی دارای امتیاز منفی گواهینامه

مدارک مورد نیاز برای اعتراض به جریمه‌ها امتیاز منفی دار به شرح زیر است:

·         اصل گواهینامه

·         کارت ملی مالک خودرو

·         وکالت نامه یا قولنامه یا هر سند نشان دهنده مالکیت خودرو

·         فرم درخواست اعتراض به نمره منفی

آیا نمره منفی گواهینامه تاثیری بر تخفیف‌های بیمه شخص ثالث دارد؟

در مطلب بالا خواندیم که نمره منفی گواهینامه نوعی جریمه غیر نقدی است که برای محدود کردن آن دسته از رانندگانه که به رانندگی پر خطر علاقه دارند به کار می‌رود. بهتر است که بدانید نمره منفی گواهینامه به خودی خود بر تخفیف‌های بیمه شخص ثالث اثر نمی‌گذارد. اما بهتر است که بدانید که با توجه به برنامه‌های بیمه‌مرکزی در آینده قرار است که سابقه راننده مانند میزان تخلفات او در محاسبه خق بیمه‌های خودرویی مانند بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث تاثیر داشته باشد.

سوالات متداول

۱.کدام جرایم رانندگی مشمول نمره منفی گواهینامه می‌شود؟

فقط خطاهای پر خطری که جان و مال راننده یا افراد دیگر را تهدید کند، منجر به گرفتن نمره منفی گواهینامه می‌شود.

۲. نمره منفی گواهینامه چگونه ثبت می‌شود؟

اگر تخلف از طریق دوربین ثبت و پلاک خودرو وارد سامانه شود، بنابر قانون مسئولیت که مالک خودور را مسئول خودرو خود می‌داند، نمره منفی برای گواهینامه مالک خودرو لحاظ می‌شود. اما اگر پلیس راهور تخلف شما را ببیند و تخلف را ثبت کند، نمره منفی مستقیم به شخص خاطی تعلق می‌گیرد.

۳. با چند نمره منفی گواهینامه باطل می شود؟

راننده‌ باید در مرحله اول ۳۰ نمره منفی، در مرحله دوم ۲۵ نمره منفی و در مرحله آخر ۲۰ نمره منفی بگیرد تا گواهینامه او ضبط و باطل شود. این یعنی یک راننده در مجموع باید حداقل ۷۵ نمره منفی دریافت کرده باشد تا گواهینامه‌ او باطل شود.

۴. آیا نمره منفی گواهینامه تاثیری بر تخفیف‌های بیمه شخص ثالث دارد؟

نمره منفی گواهینامه به خودی خود بر تخفیف‌های بیمه شخص ثالث اثر نمی‌گذارد؛ اما بهتر است که بدانید که با توجه به برنامه‌های بیمه‌مرکزی در آینده قرار است که سابقه راننده مانند میزان تخلفات او در محاسبه خق بیمه‌های خودرویی مانند بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث تاثیر داشته باشد.