هر آنچه باید درباره پوشش و تخفیف‌های بیمه راکب موتورسیکلت بدانید؟
با وجود ترافیک‌های سنگین شبانه‌روزی خیابان‌ها، موتورسیکلت به یکی از وسایل نقلیه پُرکاربرد تبدیل شده است. هر روز بر تعداد راکبان موتورسیکلت افزوده می‌شود، اما تعداد کسانی که برای دریافت گواهینامه و بیمه راکب موتورسیکلت اقدام می‌کنند، هنوز بسیار اندک است. بنابراین ممکن است با انبوهی از خسارت‌های جانی و مالی واردشده در تصادفات روبه‌رو باشیم که قابل جبران نیستند. با توجه به اجباری بودن دریافت بیمه شخص ثالث برای موتور، در این مقاله از بلاگ ازکی به بررسی پوشش‌ها، نرخ بیمه و ضرورت دریافت آن می‌پردازیم.
بیمه راکب موتور سیکلت چیست؟
بیمه راکب موتور در واقع همان بیمه شخص ثالث موتورسیکلت است. از سال ۱۳۹۵ و طبق مصوبات قانونی، داشتن این بیمه‌نامه برای تمام وسایل نقلیه موتوری زمینی الزامی شد. بنابراین بیمه شخص ثالث به‌عنوان یک بیمه اجباری شناخته می‌شود که دریافت نکردن یا تمدید نکردن آن در زمان مشخص، منجر به جریمه دارنده وسیله نقلیه یا حتی انتقال به پارکینگ خواهد شد.
بیمه راکب موتورسیکلت خسارت‌های جانی واردشده به شخص ثالث در حادثه را تا سقف بیمه‌نامه جبران می‌کند. این خسارت‌ها می‌تواند شامل فوت، نقص عضو، از کارافتادگی و هزینه‌های پزشکی باشد.
پوشش‌های بیمه راکب موتور
حالا که می‌دانید بیمه راکب موتورسیکلت چیست، باید برای انتخاب و خرید بیمه موتورسیکلت با پوشش‌های آن آشنا شوید. در بیمه موتورسیکلت، افراد و همچنین وسایل نقلیه‌ای که در حادثه رانندگی آسیب دیده باشند به‌عنوان شخص ثالث شناخته می‌شوند. بنابراین طبق قانون باید خسارت‌های جانی و مالی واردشده به این افراد جبران شود. شرکت بیمه‌گر موظف به پرداخت خسارت‌های واردشده تا سقف بیمه‌نامه خواهد بود.
طبق قانونِ بیمۀ اجباری، راننده مقصر در حادثه تحت پوشش این نوع بیمه‌نامه قرار نمی‌گیرد، مگر اینکه راننده موتور یا همان راکب، بیمه حوادث راننده داشته باشد. خسارت‌های زیر در این نوع بیمه‌نامه توسط شرکت بیمه‌گر جبران خواهد شد:
- جبران خسارت‌های جانی واردشده به راننده موتورسیکلت مقصر در حادثه؛
- جبران خسارت‌های جانی اشخاص ثالث در حادثه (آسیب، نقص عضو، شکستگی و از کارافتادگی موقت یا دائم و یا کلی و جزئی و فوت)؛
- جبران خسارت‌های مالی واردشده به ماشین یا اموال اشخاص ثالث در حادثه.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله شرایط و پوشش‌های بیمه راننده مقصر حادثه چیست؟ را در بلاگ ازکی بخوانید.
سقف تعهدات بیمه راکب موتور در سال ۱۴۰۲
طبق قانون بیمه مرکزی ایران، بیمه شخص ثالث موتورسیکلت خسارت‌های جانی و مالی واردشده به شخص ثالث در حادثه رانندگی را جبران می‌کند. سقف تعهدات این نوع بیمه‌نامه در مورد خسارت‌های جانی، بر اساس نرخ دیه انسان کامل در سال جاری تعیین می‌شود. بنابراین دیه سرنشین موتورسیکلت به‌عنوان یک انسان کامل روی تعیین سقف تعهدات تاثیر می‌گذارد.
دیه انسان کامل در سال ۱۴۰۲ برای ماه‌های حرام ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان و برای سایر ماه‌ها ۹۰۰ میلیون تومان است. سقف تعهدات بیمه راکب موتور در سال ۱۴۰۲ بر اساس نرخ دیه و پوشش‌های انتخابی بیمه‌گذار در بیمه‌نامه تعیین می‌شود. بنابراین سقف تعهدات در سال ۱۴۰۲ حداقل ۳۰ میلیون تومان و حداکثر ۶۰۰ میلیون تومان است.
چه عواملی بر بیمه راکب موتور تأثیر می‌گذارد؟
عوامل مختلفی بر تعیین نرخ بیمه موتورسیکلت تاثیر می‌گذارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
نرخ پایه حق‌بیمه ابلاغی از بیمه مرکزی
بیمه مرکزی ایران هر سال با در نظر گرفتن عوامل مختلف، نرخ پایه حق بیمه را به شرکت‌های بیمه‌گر ابلاغ می‌کند. تعداد سیلندر ملاک اصلی تعیین نرخ پایه بیمه موتورسیکلت توسط بیمه مرکزی است. مبلغ حق‌بیمه پایه موتورسیکلت در سال ۱۴۰۲ به شرح جدول زیر است.
| نوع موتورسیکلت | مبلغ پایه حق بیمه (تومان) |
| گازی | ۷۵۶.۶۰۰ |
| دنده‌ای ۱ سیلندر | ۹۲۴.۳۰۰ |
| دنده‌ای ۲ سیلندر به بالا | ۱.۰۱۵.۳۰۰ |
| دنده‌ای ۳ چرخ و سایدکار | ۱.۰۹۲.۰۰۰ |
مشخصات موتورسیکلت
مشخصات موتور یکی دیگر از عواملی است که بر نرخ بیمه تاثیر می‌گذارد. از جمله مشخصات موتورسیکلت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- سال ساخت؛
- تعداد سیلندرها؛
جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث
جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث برای بیمه‌گذارانی اعمال می‌شود که یکی از شرایط زیر را داشته باشند.
- بیمه‌گذار در موعد مقرر برای تمدید اعتبار بیمه‌نامه اقدام نکرده است.
- مالک وسیله نقلیه بین تاریخ ترخیص وسیله تا خرید بیمه‌نامه فاصله انداخته است؛ یعنی بیمه‌گذار بلافاصله بعد از ترخیص وسیله برای خرید بیمه شخص ثالث اقدام نکرده است.
جریمه دیرکرد بیمه راکب موتورسیکلت هم مانند دیگر وسایل نقلیه موتوری زمینی، به‌صورت روزشمار محاسبه می‌شود. مبلغ جریمه دیرکرد این بیمه‌نامه در سال ۱۴۰۲ باتوجهبه نوع موتورسیکلت متغیر و به شرح جدول زیر است.
| نوع موتورسیکلت | مبلغ جریمه دیرکرد روزانه (تومان) |
| گازی | ۲.۰۷۳ |
| دنده‌ای ۱ سیلندر | ۲.۵۳۳ |
| دنده‌ای ۲ سیلندر به بالا | ۲.۷۸۲ |
| ۳ چرخ یا سایدکار | ۲.۹۹۲ |
مدت اعتبار بیمه‌نامه
بیمه‌گذارها می‌توانند بسته به نیاز و بودجه خود، بیمه‌نامه با تاریخ اعتبار کوتاه‌مدت یا بلندمدت دریافت کنند. بیمه‌نامه‌های کوتاه‌مدت (۱ ماهه، ۳ ماهه و ۶ ماهه) همواره هزینه بیشتری در مقایسه با بیمه‌نامه‌های بلندمدت (سالانه) دارند. بنابراین مدت اعتبار بیمه‌نامه به‌طور مستقیم روی هزینه آن تاثیر می‌گذارد.
جریمه دریافت خسارت
اگر بیمه‌گذار در طول مدت اعتبار بیمه‌نامه برای دریافت خسارت از شرکت بیمه‌گر اقدام کند، جریمه خواهد شد. مبلغ این جریمه مطابق با نوع خسارت جانی یا مالی محاسبه می‌شود. این میزان جریمه به مبلغ حق بیمه اضافه می‌شود.
تخفیف عدم دریافت خسارت
اگر بیمه‌گذار در طول مدت اعتبار بیمه‌نامه خسارتی دریافت نکند، مشمول اعمال تخفیف عدم دریافت خسارت خواهد شد. این میزان تخفیف از مبلغ حق بیمه کسر می‌شود.
انواع تخفیف‌های بیمه
شرکت‌های بیمه‌گر در برخی مناسبت‌ها و شرایط، تخفیف‌هایی را برای بیمه‌گذارها در نظر می‌گیرند. این تخفیف‌ها می‌تواند روی حق بیمه راکب موتورسیکلت تاثیر بگذارد. تخفیف‌های شرکت‌های بیمه‌گر شامل موارد زیر است:
- تخفیف برای خرید نقدی بیمه؛
- تخفیف برای خرید آنلاین بیمه.
قوانین مربوط به راکب موتورسیکلت
یکی از مواردی که روی نحوه گرفتن خسارت موتور از بیمه تاثیر می‌گذارد، اجرا یا عدم اجرای قوانین مربوط به راکب موتورسیکلت است. راکب موتور یا همان راننده موتور، طبق قوانین راهنمایی و رانندگی باید تمامی موارد زیر را رعایت کند:
- خرید و تمدید به‌موقع بیمه راکب موتورسیکلت؛
- گواهینامه معتبر؛
- برگ معاینه فنی معتبر؛
- رعایت ظرفیت مجاز در زمان حمل‌ونقل با موتور (طبق قانون بیمه اجباری)؛
- استفاده از کلاه ایمنی برای خود و سرنشین.
تنها در صورت رعایت موارد بالا است که می‌توانید در صورت بروز حادثه به گرفتن خسارت موتور از بیمه فکر کنید؛ در غیر این صورت، شرکت بیمه‌گر مسئولیتی در قبال پرداخت خسارات نخواهد داشت. باتوجهبه اهمیت این موضوع، در ادامه به بررسی تمامی موارد بالا می‌پردازیم. در صورت تمایل هم می‌توانید مقاله قوانین تصادف با موتور در ایران و هر آنچه باید بدانید را در بلاگ ازکی بخوانید.
عواقب سنگین نداشتن بیمه راکب موتورسیکلت
اگر پلیس دستور توقف موتورسیکلتی را بدهد، مدارکی مانند گواهینامه، بیمه‌نامه و کارت موتور را بررسی خواهد کرد. اگر راکب موتور بیمه‌نامه شخص ثالث نداشته باشد یا تاریخ اعتبار آن گذشته باشد، پلیس راکب را جریمه و موتور را توقیف خواهد کرد. اما توقیف موتور تنها بخش کوچکی از عواقب سنگین نداشتن بیمه راکب موتورسیکلت است. عواقب دیگر به شرح زیر است:
- عدم امکان معامله موتورسیکلت؛
- اعمال جریمه دیرکرد بیمه؛
- عدم پرداخت خسارت‌های جانی و مالی وارده در حادثه به راننده مقصر.
داشتن کلاه کاسکت
طبق آمار بیشترین آسیب‌های واردشده به راننده موتور و سرنشین آن در یک حادثه رانندگی، از نواحی سر و گردن است. بنابراین کلاه ایمنی یکی از وسایل ضروری برای راننده موتورسیکلت و سرنشین خواهد بود. نداشتن کلاه ایمنی عواقب زیر را به دنبال دارد.
- طبق قانون راهنمایی و رانندگی، پلیس کلیۀ راکبان موتورسیکلت را که در هنگام رانندگی کلاه ایمنی ندارند، جریمه می‌کند.
- اگر حادثۀ رانندگی رخ دهد و راکب موتور کلاه ایمنی نداشته باشد، شرکت بیمه‌گر تعهدی در قبال پرداخت خسارت نخواهد داشت.
رعایت ظرفیت مجاز موتورسیکلت در هنگام حمل‌ونقل مطابق با قانون بیمه اجباری
در ماده ۱۲ قانون بیمه اجباری، میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه موتوری زمینی مشخص شده است. طبق این قانون، تعهد ریالی شرکت‌های بیمه‌گر در قبال افراد زیان‌دیده داخل وسیله نقلیه مقصر در حادثه، برابر با حاصل ضرب ظرفیت مجاز وسیله در سقف تعهدات بدنی بیمه‌نامه خواهد بود. بنابراین در شرایط عدم رعایت ظرفیت مجاز وسیله نقلیه مقصر در حادثه، مجموع خسارت‌های جانی افراد زیان‌دیده بین آنها تسهیم می‌شود.
باتوجهبه اینکه تعداد راکب موتورسیکلت‌های ۲ چرخ، فقط ۲ نفر تعیین شده است، سوار کردن تعداد بیشتری از افراد به مفهوم رعایت نکردن قانون ظرفیت مجاز خواهد بود. البته اگر موتورسیکلت از نوع موتورهای ۳ چرخ دارای یدک پهلو باشد، ظرفیت ۱ عدد پهلو هم به آن اضافه می‌شود.
اگر راکب موتورسیکلت قانون ظرفیت مجاز را رعایت نکرده باشد و دچار حادثه شود، شرکت بیمه‌گر تعهدی در قبال جبران خسارت‌های وارده نخواهد داشت. ملاک تعهدات شرکت‌های بیمه‌گر در مورد ظرفیت مجاز وسایل نقلیه، تعداد سرنشین‌ها به‌جز راننده مقصر در حادثه اشت.
سوار نکردن سرنشین بدون کلاه ایمنی
طبق ماده ۲۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، داشتن کلاه ایمنی برای راکب موتورسیکلت و سرنشین، اجباری است. بنابراین پلیس علاوه‌بر صدور قبض جریمه می‌تواند نسبت به توقیف ۱ هفته‌ای موتورسیکلت اقدام کند و در صورت تکرار، توقیف را به مدت ۱ ماه افزایش دهد.
داشتن گواهینامه موتورسیکلت
دریافت گواهینامه موتورسیکلت مانند دیگر وسایل نقلیه موتوری زمینی، اجباری است. بنابراین تردد با موتورسیکلت بدون گواهینامه، جرم محسوب می‌شود. توجه کنید که شرکت بیمه‌گر در صورت بروز حادثه، خسارت‌های واردشده را تا سقف بیمه‌نامه پرداخت می‌کند، اما بعدا برای بازیافت مبلغ خسارت پرداختی از راکب موتور اقدام خواهد کرد. اگر بروز حادثه منجر به خسارت جانی و پرداخت دیه شود، نداشتن گواهینامه موتورسیکلت به‌مفهوم عدم دریافت خسارت از بیمه‌گر خواهد بود. چون شرکت بیمه‌گر تعهدی در قبال این افراد نخواهد داشت.
باتوجهبه اهمیت و ضرورت دریافت گواهینامه موتورسیکلت و برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله شرایط، مدارک و هزینه ثبت‌نام گواهینامه موتورسیکلت سال 1402 را در بلاگ ازکی بخوانید.
داشتن برگ معاینه فنی معتبر
طبق قانون، کلیه وسایل نقلیه موتوری زمینی باید برای دریافت برگ معاینه فنی اقدام کنند. بنابراین راکب موتورسیکلت یا مالک آن باید هر سال برای انجام معاینه فنی موتورسیکلت خود به مراکز معتبر مراجعه کند. اگر دلیل بروز حادثه وجود نقص فنی در موتورسیکلت باشد، شرکت بیمه‌گر تعهدی در قبال پرداخت خسارت‌های وارده نخواهد داشت.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد معاینه فنی موتورسیکلت می‌توانید مقاله راهنمای کامل اخذ معاینه فنی موتورسیکلت 1402 را در بلاگ ازکی بخوانید.
نحوه انتقال بیمه راکب موتورسیکلت
در زمان فروش موتورسیکلت، مالک آن می‌تواند برای انتقال بیمه شخص ثالث اقدام کند. برای انتقال این بیمه‌نامه، روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
مراجعه حضوری به شرکت بیمه‌گر
بیمه‌گذار با مراجعه به شرکت بیمه‌گر می‌تواند برای انتقال بیمه شخص ثالث موتورسیکلت خود اقدام کند، این ساده‌ترین روش است.
انتقال مالکیت موتورسیکلت
در زمان انتقال مالکیت موتورسیکلت، بیمه شخص ثالث هم به‌عنوان یکی از الحاقات به مالک جدید انتقال می‌یابد.
حفظ تخفیف‌های موتورسیکلت فعلی برای موتورهای خریداری شده بعدی
اگر بیمه‌گذار تمایلی به انتقال بیمه شخص ثالث خود نداشته باشد، می‌تواند با مراجعه به شرکت بیمه‌گر، بیمه‌نامه و تخفیفات آن را برای موتورسیکلت بعدی خود حفظ کند. مدت اعتبار تخفیف‌ها در این شرایط بین ۶ ماه تا ۱۲ ماه خواهد بود که پس از خرید موتورسیکلت جدید توسط بیمه‌گذار، تخفیف‌های بیمه قبلی هم به بیمه‌نامه جدید اضافه می‌شوند.
خرید بیمه راکب موتور سیکلت یا همان بیمه شخص ثالث موتور
همان‌طور که اشاره شد، بیمه راکب موتورسیکلت در واقع همان بیمه شخص ثالث موتور است. باتوجهبه اجباری بودن بیمه شخص ثالث و اینکه شرکت‌های بیمه‌گر تنها موظف به پرداخت خسارت‌ها تا سقف بیمه‌نامه هستند، خرید و تمدید این بیمه‌نامه امری ضروری است. عدم دریافت و یا تمدید به‌موقع بیمه شخص ثالث موتور، به مفهوم عدم دریافت خسارت و همچنین اعمال جریمه و توقیف موتور خواهد بود. بنابراین بهتر است سریع‌تر برای دریافت بیمه شخص ثالث موتورسیکلت ازکی اقدام کنید.
سوالات متداول
- بیمه راکب موتورسیکلت چیست؟
بیمه راکب موتور در واقع همان بیمه شخص ثالث موتور است که خسارات جانی و مالی واردشده به شخص ثالث در حادثه را جبران می‌کند. - آیا خرید بیمه راکب موتور اجباری است؟
بله. طبق قانون، کلیه دارندگان موتورسیکلت باید برای خرید و تمدید به‌موقع بیمه شخص ثالث اقدام کنند. - بیمه راکب موتور چه خساراتی را جبران می‌کند؟
این بیمه‌نامه خسارات جانی و مالی واردشده به شخص ثالث در حادثه رانندگی را جبران خواهد کرد. - سقف تعهد خسارات جانی بیمه راکب موتور چقدر است؟
سقف تعهدات خسارات بیمه‌نامه شخص ثالث یا بیمه راکب موتور باتوجهبه دیه انسان کامل تعیین می‌شود و در سال ۱۴۰۲ بین ۳۰ میلیون تومان تا ۶۰۰ میلیون تومان خواهد بود. - چه عواملی روی تعیین مبلغ بیمه شخص ثالث موتور تاثیر می‌گذارند؟
تعداد سیلندرها، سال ساخت، مدت اعتبار بیمه‌نامه، جریمه دیرکرد، جریمه دریافت خسارت، تخفیف‌های بیمه‌گر و تخفیف عدم دریافت خسارت روی مبلغ بیمه شخص ثالث موتور تاثیر می‌گذارد.
