آیا با وجود گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد؟
بیمه شخص ثالث اجباری است و در نتیجه تمامی دارندگان وسایل‌نقلیه موتوری زمینی باید برای خرید و تمدید به‌موقع آن در سررسید اقدام کنند. تنها با داشتن بیمهنامه معتبر است که راننده مقصر در حادثه می‌تواند خسارت‌های مالی، جرحی و فوتی فرد زیان‌دیده در حادثه را پرداخت کند. اما سوالی مهم ذهن راننده مقصر و زیان‌دیده را به‌خود مشغول می‌کند، اینکه آیا با وجود گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد یا خیر؟ به‌دلیل اهمیت افزایش آگاهی افراد درگیر در یک حادثه، در این مقاله از بلاگ ازکی به بررسی این موضوع مهم می‌پردازیم.
مهلت مراجعه به بیمه بعد از حادثه رانندگی چقدر است؟
هر روز که بر تعداد وسایل‌نقلیه موتوری اضافه می‌شود، باید انتظار تصادفات بیشتری را نیز داشته باشیم. چون بسیاری از افراد قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت نمی‌کنند. در چنین شرایطی، اجباری بودن بیمه شخص ثالث تاثیر بسیار زیادی در پرداخت خسارت‌های مالی و جانی وارده به شخص ثالث در حادثه را دارد.
اما چالش اصلی اینجاست که بسیاری از افراد به‌دلیل هزینه‌های بیمهنامه، برای دریافت سقف تعهدات اقدام نمی‌کنند. در حالی که می‌توان برای خرید قسطی بیمه شخص ثالث با حداکثر پوشش‌ها از ازکی اقدام کرد. بنابراین زمانی‌که حادثه رخ می‌دهد، شرکت بیمه‌گر مطابق با پوشش‌ها و سقف تعهداتی که در بیمهنامه آمده، موظف به پرداخت خسارت خواهد بود.
ماده 15 قانون بیمه
در ماده 15 قانون بیمه درباره مهلت مراجعه به شرکت بیمه‌گر یا به‌عبارتی مطلع کردن شرکت بیمه‌گر از وقوع حادثه توسط بیمه‌گذار بعد از حادثه تعیین‌تکلیف شده است. در این ماده قانونی آمده که بیمه‌گذار موظف است حداکثر تا 5 روز بعد از تصادف، موضوع را به اطلاع شرکت بیمه‌گذار برساند. البته در شرایطی که بیمه‌گذار به‌دلیل حادثه نتوانسته با بیمه‌گر تماس بگیرید، شرکت بیمه‌گر تعیین‌تکلیف خواهد کرد. در چنین مواردی، بار اثبات این موضوع بر عهده بیمه‌گذار خواهد بود.
ماده 32 قانون بیمه اجباری
در ماده 32 قانون بیمه اجباری نیز مهلت مطالبه خسارت توسط افراد زیان‌دیده در حادثه یا اولیای‌دم مشخص شده است. در حوادثی که منجر به خسارت بدنی شده است، فرد زیان‌دیده، اولیای‌دم یا وارث قانونی او باید بعد از قطعی شدن مبلغ خسارت وارده، برای ارائه مدارک به بیمه‌گر اقدام کند تا خسارت به او پرداخت شود.
بیمه‌گر نیز طبق این قانون موظف است حداکثر ظرف‌مدت 20 روز از تاریخ قطعی شدن مبلغ خسارت‌های وارده به فرد زیان‌دیده، برای پرداخت اقدام کند. اگر در مدت مذکور، فرد زیان‌دیده به شرکت بیمه‌گر مراجعه نکند، مبلغ خسارت باید نزد صندوق بیمه، تودیع و قبض واریز آن نیز به مراجع قضایی ارائه شود. در این شرایط، فرد زیان‌دیده برای دریافت خسارت خود باید به مراجع قانونی و دادگاه مراجعه کند که ممکن است مدت زیادی زمان ببرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه را در بلاگ ازکی بخوانید.
ماده 36 قانون بیمه
در ماده 36 قانون بیمه، مرور زمان دعاوی برای بیمه‌گذار مشخص شده است. طبق این ماده قانونی، اگر فردی مایل به دریافت خسارت حادثه رانندگی خود یا پرداخت خسارت مالی و جانی فرد زیان‌دیده از محل بیمه شخص ثالث باشد باید حداکثر ظرف مدت 2 سال از زمان وقوع حادثه، برای این کار اقدام کند. در غیراین‌صورت، دعوی علیه بیمه، مشمول مرور زمانی خواهد شد که در قانون بیمه مندرج شده است.
مهلت شکایت بعد از تصادف چقدر است؟
در تصادف‌های رانندگی بدون توجه به عمدی یا غیرعمدی بودن آن، افراد زیان‌دیده امکان شکایت از راننده و عوامل مقصر را خواهند داشت. بنابراین بعد از بروز حادثه، باتوجهبه اینکه تصادف منجر به خسارت جانی یا مالی شده باشد، فرد زیان‌دیده می‌تواند برای مطالبه خسارت یا دیه صدمات بدنی و جانی ناشی از تصادف، دادخواست خود را به مراجع قانونی ارائه دهد.
لازم است بدانید که شکایت حقوقی یا کیفری بعد از هر حادثه‌ای مراحل قانونی یا به‌عبارتی تشریفات خاص خود را دارد. بنابراین اگر فردی در اثر حادثه رانندگی دچار ضرر مالی و آسیب بدنی شده باشد، برای دریافت خسارت و دیه باید این روندها را طی کند. در نتیجه شکایت بعد از تصادف نیز مهلت خاص خود را خواهد داشت. اینجاست که بسیاری از افراد می‌خواهند بدانند آیا با وجود گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد یا خیر.
انواع تصادف و مهلت شکایت هر کدام
مهلت شکایت بعد از حادثه رانندگی برای ثبت دادخواست دریافت خسارت تصادف و همچنین ثبت شکایت دریافت دیه جرحی یا فوت غیرقابل بازگشت، محدودیتی نخواهد داشت. اما مسئله اصلی اینجاست که مهلت شکایت بعد از تصادف برای تصادف جرحی قابل گذشت، باتوجهبه ماده 106 از قانون مجازات اسلامی، تنها 1 سال بعد از اطلاع بروز حادثه است.
وقتی حادثه رانندگی رخ می‌دهد، 3 دسته خسارت ممکن است به افراد وارد شود که به شرح زیر هستند. در هر کدام از این خسارت‌ها، قانون‌گذار شرایط را برای شکایت از سوی زیان‌دیده فراهم کرده است. اما لازم است ثبت شکایت یا دادخواست در مهلت مقرر انجام شود.
برای اطلاع از مبلغ دقیق دیه در سال 1403 می‌توانید مقاله نرخ دیه سال 1403 زن و مرد همراه با جزئیات کامل را در بلاگ ازکی بخوانید.
تصادف خسارتی
در مورد مهلت شکایت یا ثبت دادخواست بعد از تصادف منجر به خسارت، مرور زمان در آیین دادرسی مدنی جدید، منتفی شده و تنها در موارد استثنا این قانون‌گذار است که به موجب قانون، مرور زمان را تعیین خواهد کرد. بنابراین فرد زیان‌دیده در هر زمانی می‌تواند با ارائه مدارک برای ثبت دادخواست شکایت اقدام کرده و خسارت خود را دریافت کند.
لازم است بدانید که اگر فرد زیان‌دیده بخواهد از بیمه شخص ثالث مقصر در حادثه شکایت کند و خسارت را از بیمه او دریافت کند، بر اساس ماده 36 قانون بیمه مصوب در سال 1395، مرور زمان دعاوی ناشی از بیمه شخص ثالث، 2 سال خواهد بود. ابتدای مرور زمان 2 ساله نیز از تاریخ وقوع حادثه منشا دعوی محاسبه می‌شود. بنابراین دعاوی که قبل از اجرای این قانون در دادگاه مطرح شده باشند، مشمول این ماده نخواهند شد.
در نتیجه در صورت محقق شدن موارد فوق، زیان‌دیده به‌مدت 2 سال فرصت دارد تا برای شکایت و دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث مقصر اقدام کند. در غیر این صورت، زیان‌دیده تنها می‌تواند از شخص مقصر خسارت خود را مطالبه کند.
تصادف جرحی (قابل گذشت و غیرقابل گذشت)
طبق ماده 715 قانون مجازات، مهلت شکایت بعد از تصادف جرحی که منجر به موارد زیر شده باشد، باتوجهبه غیرقابل گذشت بودن تصادف، مهلت شکایت محدود به زمان خاصی نبوده و شاکی یا فرد زیان‌دیده در هر زمان که مایل باشد می‌تواند از مقصر شکایت کند.
- سقط جنین؛
- تغییر شکل دائمی صورت یا عضو شخص زیان‌دیده؛
- ابتلا به مرض دماغی یا جسمی؛
- از بین رفتن یکی از حواس پنج‌گانه؛
- از کار افتادن یکی از اعضای بدن مسئول انجام وظایف ضروری زندگی.
طبق ماده 716 و 717 قانون مجازات، در بخش تعزیرات آمده است که مرور زمان و مهلت شکایت بعد از تصادف جرحی منجر به موارد زیر، باتوجهبه قابل گذشت بودن جرم و به استناد قانون کاهش حبس تعزیری و همین‌طور با در نظر داشتن ماده 106 قانون مجازات، 1 سال از تاریخ وقوع حادثه خواهد بود.
- زایمان قبل از موعد طبیعی؛
- ضعف یا نقصان دائم یکی از منافع یا یکی از اعضای بدن؛
- از بین رفتن قسمتی از عضو بدن فرد زیان‌دیده بدون از کار افتادن آن.
لازم است بدانید که در صورت اقدام به شکایت بعد از گذشت مرور زمان، مجازات حبس برای مقصر حادثه اعمال نمی‌شود. اما از آن‌جا که دیات مشمول مرور زمان نخواهند شد، راننده مقصر موظف به پرداخت دیه خواهد بود.
تصادف فوتی یا منجر به فوت
باتوجهبه اینکه تصادف فوتی یا تصادف منجر به فوت، غیرقابل گذشت است، مهلت شکایت برای آن محدودیتی نداشته و اولیای‌دم و وارث‌های متوفی می‌توانند در هر زمانی برای شکایت از مقصر حادثه اقدام کنند.
باتوجهبه اهمیت بالای بیمه شخص ثالث، بهتر است هر چه سریع‌تر برای خرید آن اقدام کنید. برای انتخاب بهترین پوشش‌ها می‌توانید مقاله راهنمای انتخاب بهترین بیمه شخص ثالث 1402 با پوشش مالی مناسب را در بلاگ ازکی بخوانید.
آیا با گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد؟
سوالی که ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کرده این است که آیا با گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد؟
نکته مهم اینجاست که بیمه‌گذار حداکثر تا 5 روز بعد از حادثه رانندگی باید وقوع تصادف را به اطلاع بیمه‌گر برساند تا در صورت نیاز به شکایت فرد زیان‌دیده و پرداخت خسارت، فرایند قانونی به‌درستی طی شود.
اما در برخی موارد، فرد زیان‌دیده برای دریافت خسارت در همان زمان حادثه اقدام نکرده و از طرفی بیمه‌گذار نیز حادثه رانندگی را به بیمه‌گر اطلاع نمی‌دهد. در چنین شرایطی، حتی با عدم اعلام وقوع حادثه از سوی طرفین (مقصر حادثه و فرد زیان‌دیده)، باز هم فرد زیان‌دیده می‌تواند بعد از گذشت چند سال برای شکایت و دریافت دیه اقدام کند. بنابراین اگر حادثه رانندگی و آسیب (های) به‌وجود آمده توسط پلیس، پزشکی قانونی و مراجع قضایی به اثبات رسیده باشد، حتی بعد از چند سال نیز پرداخت خسارت در تعهد بیمه‌گذار خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله راهنمای کامل دریافت دیه بعد از تصادف و نکاتی که باید بدانید را در بلاگ ازکی بخوانید.
لازم است بدانید در شرایطی که فرد زیان‌دیده بعد از حادثه رضایت داده باشد، امکان شکایت و دریافت دیه به 2 بخش اصلی قبل و بعد از قانون مصوب در سال 1395 برمی‌گردد.
قبل از تصویب قانون جدید در نیمه سال 1395
اگر تصادف در تاریخی قبل از نیمه سال 1395 رخ داده باشد، مشمول قانون قدیمی بیمه شخص ثالث خواهد شد. بنابراین در صورتی‌که فرد زیان‌دیده در حادثه رضایت داده باشد، شانسی برای ابطال رضایت خود نخواهد داشت و نمی‌تواند بعد از رضایت، مجدد برای شکایت و دریافت دیه اقدام کند.
بعد از تصویب قانون جدید در بیمه سال 1395
اگر تاریخ تصادف به بعد از نیمه سال 1395 برگردد، مشمول قانون جدید بیمه شخص ثالث شده و حتی اگر زیان‌دیده رضایت داده باشد نیز باز می‌تواند از مقصر به محاکم قضایی شکایت کرده و دیه کامل خود را دریافت کند. تنها لازم است وقوع حادثه و آسیب‌های وارده توسط پلیس، مراجع قضایی و پزشکی قانونی به اثبات برسد.
مهلت پرداخت دیه بعد از حادثه رانندگی چقدر است؟
زمانی‌که دادگاه حکم پرداخت دیه را صادر می‌کند، فرد مقصر در حادثه رانندگی باید در مدت زمان مشخصی برای واریز کل مبلغ خسارت به حساب دادگاه یا فرد زیان‌دیده اقدام کند. اما باتوجهبه اینکه مهلت شکایت و پرداخت دیه در جرایم غیرعمد و عمد متفاوت از یکدیگر است، مهلت پرداخت دیه نیز بر اساس نوع حادثه تعیین خواهد شد که به شرح جدول زیر است.
| نوع تصادف رانندگی | حداکثر مهلت برای پرداخت دیه |
| تصادف رانندگی قابل پرداخت توسط شرکت بیمه‌گر | 20 روز |
| جرایم عمدی | 1 سال قمری |
| جرایم شبه‌عمدی و شامل تصادف‌های غیرعمدی | 2 سال قمری |
| جرایم خطای محض شامل ارتکاب جرم در خواب یا در حالت جنون و … | 3 سال قمری |
آیا پرداخت دیه به نرخ روز محاسبه می‌شود؟
مراحل تسویه دیه بعد از تصادف ممکن است تا 4 ماه زمان ببرد. بنابراین باتوجهبه اینکه نرخ دیه به قیمت روز محاسبه خواهد شد، اگر مقصر حادثه رانندگی برای پرداخت دیه به فرد زیان‌دیده تاخیر داشته باشد و در این مدت نرخ جدید دیه اعلام شود، مقصر حادثه باید مبلغ دیه را به نرخ روز پرداخت کند.
پرداخت دیه تصادف رانندگی و ضرورت خرید بیمه شخص ثالث
بیمه شخص ثالث مدت‌هاست که اجباری شده و در نتیجه عدم خرید یا تمدید به‌موقع مشمول جریمه‌هایی خواهد شد. راننده‌ها در صورت بروز حادثه رانندگی تنها با داشتن بیمه شخص ثالث که می‌توانند برای پرداخت خسارت جانی و بدنی شخص ثالث از محل بیمه خود اقدام کنند. لازم است بدانید که در صورت عدم تمدید به‌موقع یا معتبر نبودن بیمهنامه، بیمه‌گر تعهدی در قبال پرداخت خسارت و دیه به فرد زیان‌دیده نداشته و مقصر حادثه رانندگی خود باید برای پرداخت خسارت اقدام کند. سوال اصلی این بود که آیا با وجود گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد یا خیر که در جواب باید گفت اگر حادثه و آسیب وارده به شخص ثالث به تایید پلیس، مراجع قضایی و پزشکی قانونی رسیده باشد، بعد از چند سال نیز امکان دریافت دیه توسط فرد زیان‌دیده وجود دارد. بنابراین هر چه سریع‌تر برای خرید بیمه شخص ثالث از ازکی اقدام کنید.
سوالات متداول
- آیا با وجود گذشت چند سال از زمان حادثه و عدم اعلام به بیمه امکان دریافت دیه وجود دارد؟ اگر حادثه و آسیب‌های وارده به زیان‌دیده توسط پلیس، مراجع قضایی و پزشکی قانونی تایید شده باشد، خسارت باید به فرد زیان‌دیده پرداخت شود حتی اگر طرفین یعنی راننده مقصر و فرد آسیب‌دیده در حادثه به شرکت بیمه‌گر مراجعه نکرده باشند.
- چه نوعی از خسارت‌ها در بیمه شخص ثالث به زیان‌دیده حادثه پرداخت خواهد شد؟ در بیمه شخص ثالث، خسارت‌های جانی و مالی به فرد زیان‌دیده یا همان شخص ثالث پرداخت خواهد شد.
- چه کسی نوع دیه را انتخاب می‌کند؟ مقصر حادثه می‌تواند نوع دیه را انتخاب کند. اما قوه قضائیه و دادگاه با هدف وحدت رویه‌های قضایی، حداقل دیه را سالانه و بر اساس پایه ارزان‌ترین نوع دیه تعیین خواهد کرد.
- آیا باید دیه را به نرخ روز پرداخت کرد؟ بله. روند اداری پرداخت دیه ممکن است حدود 4 ماه زمان ببرد. اگر در این مدت، نرخ جدید دیه اعلام شده باشد، مقصر حادثه موظف به پرداخت دیه به نرخ روز خواهد بود.
