آیا قرارداد کار موقت بدون بیمه صحیح است؟

گاهی‌اوقات، ارتباط کاری کارفرما و نیروی کار موقتی است. در چنین موقعیت‌هایی هم امکان عقد قرارداد بیمه وجود دارد. به چنین قراردادی، قرارداد کار موقت می‌گوییم. اعتبار چنین قراردادی فقط محدود به مدت زمانی است که پروژه کاری و همکاری کارفرما و کارگر در جریان است. این قرادادها تاریخ شروع و پایان مشخصی دارند و بعد از رسیدن به تاریخ خاتمه، قراردادکاری فسخ می‌شوند. در این مقاله از قرارداد کار موقت بدون بیمه و موارد دیگر مربوط به این موضوع هم خواهید خواند. می‌خواهیم به شما بگوییم که قرارداد کاری بدون بیمه جایز نیست، مگر در شرایطی که عنوان خواهیم کرد.

قرارداد کار موقت چیست؟

برای ایجاد شفافیت میان روابط کاری، در پروژه‌های موقتی هم از قرارداد کار استفاده می‌شود. آنچه در چنین قراردادی قید می‌شود، به‌طور قانونی قابل پیگیری است. پس هدف از قرارداد کار موقت چیست؟ ایجاد تعهداتی که چارچوب کاری شفافی برای پروژه‌های مختلف به‌وجود می‌آورد. به واسطه آن، کارگر و کارفرما در طی همکاری ضرر نمی‌کنند.

طرفین قرارداد کاری موقت موظف هستند که به تعهدات مندرج در چنین سندی عمل کنند. در قراردادهای کاری موقتی، محتوای زیر وجود دارد:

• مشخصات و اطلاعات دو طرف قرارداد؛
• موضوع قرارداد میان دو طرف؛
• موارد مربوط به حقوق؛
• مدت‌زمان قرارداد؛
• ساعت کاری.

تعهدات مختلفی که دو طرف نسبت به یکدیگر دارند هم در قرارداد موقت قید می‌شوند.

بیمه در قرارداد کار چگونه است؟

تمام کارفرمایان موظف‌اند که نیروهای کاری خود را بیمه کنند. طبق ماده ۱۴۸ قانون کار، این اقدام ضروری است. فارغ از نوع قراردادی که کارفرما با نیروهای کار امضا می‌کند (موقت، دائم، معین)، نیاز به بیمه‌کردن وجود دارد.

افراد زیر مشمول بیمه تأمین اجتماعی می‌شوند:

• کسانی که در ازای کارکردن، درآمد دریافت می‌کنند.
• افرادی که کارشان در دسته‌بندی حرف و مشاغل آزاد قرار می‌گیرد.
• دریافت‌کنندگان مستمری از نوع بازنشستگی، از کارافتادگی یا فوت.

در قراردادهای کاری، قراردادی با عنوان کارساعتی هم وجود دارد. مفهوم بیمه در قرارداد کار ساعتی به این شرح است که به‌ازای هر ۸ ساعت کار، یک روز حق بیمه به سازمان بیمه پرداخت می‌شود. این قرارداد براساس ساعت کار کارگر تدوین می‌شود.

آیا قراردادهای کاری بدون بیمه از نظر قانونی درست است؟

حالا پرسش اینجاست که قراداد کار موقت بدون بیمه چیست؟ آیا قراردادهای کاری بدون بیمه صحت دارند؟ در پاسخ باید بگوییم که هر کارگر و نیروی کاری باید تحت پوشش بیمه کارفرمای خود قرار بگیرد.

حق بیمه کارگر و پرسنل یک کارفرما هم از حقوق ماهانه او کسر می‌شود. در برخی از موارد، کارگر و کارفرما با هم به توافقی درباره پرداخت‌نکردن بیمه می‌رسند. علت آن است که کارگر می‌خواهد هیچ درصدی بابت حق بیمه از دستمزدش کسر نشود. کارفرما هم تمایلی به پرداخت حق بیمه ندارد.

باید بدانید که چنین توافقی غیرقانونی است. تمام کارفرمایان موظف به بیمه‌کردن پرسنل خود هستند. پس آیا قرارداد کار بدون بیمه واقعا وجود دارد؟ چنین قراردادهایی وجود دارند، اما غیرقانونی‌اند. کارگران و پرسنل هر کارفرما می‌توانند در صورت نداشتن بیمه، شکایت کنند.

آیا قرارداد بدون بیمه تک‌نفره پیمانکاری وجود دارد؟

بله، چنین قراردادهایی هم وجود دارد. به‌خاطر نوع و ماهیت کاری که در جریان است، برخی از کارفرمایان و نیروهای کار بیمه‌ای در نظر نمی‌گیرند. در واقع، این قرارداد شامل بیمه تأمین اجتماعی نمی‌شود.

پس در همکاری با پیمانکاری که به‌طور موقتی می‌خواهد با کارفرما مشغول به کار شود، نیازی به در نظرگرفتن بیمه نیست. در قرارداد موقت همکاری در چنین موقعیتی، باید نبود بیمه درج شود. در این قرارداد نوشته می‌شود که نبود بیمه در همکاری، با توافق هر دو طرف در نظر گرفته شده است.

تعاریف قانونی کارگر، کارفرما و قرارداد کار چیست؟

حالا که درباره قرارداد کار موقت بدون بیمه برایتان گفتیم، نیاز است که اصطلاحات موجود در ادبیات این حوزه را هم دقیق‌تر با شما درمیان بگذاریم. این تعاریف قانونی به‌شرح زیر هستند:

• کارگر؛ کسی است که در ازای دریافت دستمزد، حقوق، سهم سود یا مزایای دیگر، برای کارفرما و به خوسته او کار می‌کند.
• کارفرما؛ کسی است که پرسنل و کارگران به‌ درخواست او و در ازای دریافت وجه کار می‌کنند.
• قرارداد کار؛ قراردادی به‌شکل مکتوب یا شفاهی است که به‌موجب آن، نیروی کار باید در مدت‌زمانی مشخص و طبق توافقاتش با کارفرما، برای او کار کند.

انواع قرارداد کار

قراردادهای کاری انواع مختلفی دارند. براساس قانون، این قراردادها در ۳ دسته‌بندی کلی جای می‌گیرند:

• قرارداد دائمی؛ چنین قراردادی برای همکاری‌هایی است که دائمی و مستمر هستند و تاریخ خاتمه‌ای برای آن‌ها در نظر گرفته نمی‌شود.
• قرارداد موقتی؛ این قرارداد با مدتی مشخص، مثلاً ۳ ماه یا یک سال بسته می‌شود.
• قرارداد معین؛ این قراردادها با تاریخ شروع و پایان مشخص منعقد می‌شوند.

در تنظیم قرارداد کار موقت به چه نکاتی توجه کنیم تا بهترین قرارداد  کار را بنویسیم؟

برای دوری از ایجاد هرگونه مشکل در همکاری میان پرسنل و کارفرمایان، باید دقت کافی در نوشتن قرارداد به‌خرج داده شود. مثلاً لازم است که از شرایط قرارداد کار موقت بدون بیمه باخبر باشید یا پیش از شروع هر کاری، بدانید که در قراردادها چه نکاتی قید می‌شود. در این صورت، با چشمانی باز وارد فعالیت می‌شوید و سرتان کلاه نمی‌رود یا به‌دلایل مختلف دچار نقص تعهدات نمی‌شوید.

موارد زیر از جمله نکات مهمی هستند که نیاز به رعایت آن‌ها وجود دارد:

در آخر

در هر توافق رسمی، نیاز به داشتن قراردادی است که ابعاد پروژه را به‌درستی شرح بدهد و ثبت کند. قرارداد کار موقت بدون بیمه هم میان برخی از کارفرمایان و پرسنل منعقد می‌شود. این روند غیرقانونی است؛ مگر اینکه پای قراردادی پیمانکاری به‌میان باشد. توافق برای شروع کار و نپرداختن حق بیمه برای کارگران و نیروهای کار ضروری است. اگر کارفرمایی چنین نکند، نیروهای کاری او می‌توانند شکایت کنند. با آگاهی از حقوق خود مانع از تضییع آن شوید.

سوالات متداول

• آیا می‌توانم با نیروی خود قرارداد شراکت تنظیم کنم و بیمه پرداخت نشود؟

امکان تنظیم قرارداد با نیروی کار به‌عنوان شریک هم وجود دارد. در این صورت، درصد شراکت هر فرد میزان دستمزد او از پروژه را تعیین می‌کند. این قرارداد به‌جای تنظیم قرارداد کار منعقد می‌شود و بدون پرداخت بیمه است.

• قرارداد پیمانکاری تک‌نفره واقعا یک قرارداد بیمه است؟

بله، چنین قراردادی وجود دارد و شاخصه آن هم توافق طرفین بر نداشتن بیمه است. در واقع، این قرارداد مشمول قانون کار نمی‌شود و برای همین، بسیاری از کارفرمایان از آن استقبال می‌کنند.