ستاره ایمنی خودرو + جدول ستاره ایمنی خودروهای داخلی
ستاره ایمنی خودرو، واحد اندازه‌گیری کیفیت آن است. همان‌طور که می‌دانید، کیفیت یک مقیاس نسبی است و نمی‌توان با جملاتی نظیر «بدنه‌ی این ماشین بی‌کیفیت است» یا «فلان ماشین زود خراب می‌شود»، میزان استاندارد و باکیفیت‌بودن یک خودرو را اندازه‌گیری کرد. به همین علت است که برای تعیین کیفیت خودروها و تشخیص ایمن‌ترین ماشین ایرانی و خارجی، واحد ستاره ایمنی در نظر گرفته شده است. هرچه ستاره‌های ایمنی یک ماشین بیش‌تر باشد، کیفیت و قدرت بیش‌تری هم دارد؛ بنابراین، ماشین های 5 ستاره ایمنی بالاتری از سایر خودروها دارند.
ستاره ایمنی ماشین چیست؟
ازآنجاییکه نمی‌توان و نباید کیفیت یک خودرو را با واحدهای کیفی اندازه‌گیری کرد، یک مقیاس پنج‌واحده برای تعیین کیفیت ماشین‌ها در نظر گرفته شده است. این مقیاس که به‌عنوان «ستاره ایمنی ماشین» شناخته می‌شود، از یک (کم‌ترین میزان کیفیت) شروع می‌شود و به پنج (بیش‌ترین میزان کیفیت) می‌رسد. فقط براساس این ستاره‌های ایمنی می‌توان ایمن‌ترین ماشین ایرانی و خارجی را تعیین کرد.
چه مؤسساتی تست ایمنی ماشین می‌گیرند؟
دو شرکت دولتی زیر، معتبرترین مؤسساتی هستند که وظیفه تشخیص و تعیین ستاره‌ی ایمنی ماشین را دارند:
- موسسه‌ی ایمنی و حمل‌ونقل جاده ای در آمریکا (NHTSA)
- ارزیابی اتومبیل‌های نو (NCAP)
این شرکت‌ها با داشتن یک سیستم ۵ستاره‌ای برای ارزیابی خودرو، کیفیت و قدرت اتومبیل‌های مختلف را تست و بررسی می‌کنند. پس از تعیین ستاره‌های یک خودرو، میزان احتمال آسیب به افراد و خسارت بدنه به‌صورت رنگ و درصد نشان داده می‌شود.
تست ایمنی خودرو چگونه است؟
تست کلی ایمنی خودرو شامل چند آزمایش مختلف است که در هرکدام، یکی از ویژگی‌های خودرو ارزیابی می‌شود. کارشناسان پس از هر آزمایش، نمره‌ای به خودرو اختصاص می‌دهند تا در نهایت براساس جمع این نمره‌ها، تعداد ستاره‌های ایمنی ماشین را مشخص کنند. جالب است بدانید که سیستم امتیازدهی به خودروهایی که وزن مشابهی دارند یا در یک سال ساخته شده‌اند، شبیه به هم نیست. این موضوع به‌خاطر این است که نمی‌توان دو خودروی کاملا متفاوت را با یک سیستم مشخص ارزیابی کرد و انتظار نتیجه عادلانه داشت.
جدا از این موارد، موقعیت منطقه‌ای هم تاثیر زیادی در نحوه‌ی امتیازدهی به خودروها دارد؛ مثلا نمره یک ستاره ایمنی ماشین های ایرانی با همان نمره در سیستم امتیازدهی ماشین‌های چینی متفاوت است. همچنین، اگر یک نمره در خودروهای چینی قابل‌قبول باشد، احتمالا برای خودروهای اروپایی (باتوجه‌به وضعیت متفاوت جاده‌های آن‌ها) مناسب نخواهد بود.
به‌طورکلی، تست ایمنی ماشین وظیفه‌ای بسیار تخصصی است و هرکسی نمی‌تواند آن را به‌درستی انجام دهد. عوامل زیادی در این سیستم دخیل است که باید توسط کارشناس مربوطه ارزیابی شود. داده‌های به‌دست‌آمده نیز توسط کامپیوترهای حرفه‌ای تجزیه‌و‌تحلیل می‌شوند؛ بنابراین، اگر پس از استعلام بیمه بدنه یک خودرو متوجه شدید که مالک قبلی خودرو به دلیل آسیب بدنه خسارت دریافت کرده است، ناامید نشوید! آسیب‌های واردشده به بدنه و قطعات خودرو، تنها عوامل تعیین‌کننده در تشخیص ستاره ایمنی نیستند و باید همه داده‌ها را در این زمینه بررسی کرد.
بررسی انواع تست ایمنی خودرو
هرکدام از آزمایش‌های تست ایمنی خودرو، کیفیت آن را از لحاظ‌های مختلف بررسی می‌کنند. قبل از تست‌های واقعی در شرایط محیطی، آزمون کامپیوتری با استفاده از نرم‌افزارهای شبیه‌سازی‌شده انجام می‌شود. در ادامه مهم‌ترین تست‌های ایمنی خودرو و همچنین تست ایمنی خودرو با آدمک‌ها را بررسی می‌کنیم.
مهم‌ترین تست‌های ایمنی خودرو
- تست تصادف از جلو: در این تست خودرو را با سرعت تعریف‌شده‌ای به یک دیوار بتنی یا ماشین دیگر برخورد می‌دهند تا ببینند که در این شرایط، چقدر آسیب می‌بیند.
- تست آفست: فقط بخشی از جلوی خودرو با یک دیواره برخورد می‌کند.
- آزمون جانبی: این تست به‌گونه‌ای طراحی شده است که میزان آسیب به سرنشینان خودرو را نشان دهد.
- تست کنترل غلتش: برای ارزیابی میزان توانایی و استقامت خودرو برای حفظ تعادل در مواقع تصادف و ضربه‌دیدن از این آزمون استفاده می‌شود.
- تست حفاظت از عوامل جاده: مقاومت خودرو را در برخورد با عوامل ثابت کنارجاده‌ای (مثل گاردریل) بررسی می‌کند.
- تست تجهیزات ایمنی: برای ارزیابی دقیق ایمنی قطعات خودرو
- تست عابر پیاده: بررسی میزان آسیب به عابران پیاده هنگام برخورد خودرو با آن‌ها
- تست پیشرفت: برای مقایسه دو محصول قدیمی و جدید و ارزیابی میزان پیشرفت نسخه جدیدتر از نظر ایمنی
تست ایمنی خودرو با آدمک‌ها
در تست‌های ایمنی خودرو برای ارزیابی میزان آسیب به سرنشینان، از آدمک‌های کاملا مصنوعی استفاده می‌شود. این آدمک‌ها که شبیه به بدن انسان ساخته شده‌اند، ۷۷ کیلوگرم و یک متر و ۷۶ سانتی‌متر هستند. برای سنجش میزان آسیب، سه سنسور به آن‌ها متصل خواهد شد:
- شتاب‌سنج: در بخش‌های مختلف بدن آدمک قرار می‌گیرند. میزان شتاب در مسیرهای مختلف و آسیب به اندام‌های بدن هنگام برخورد را اندازه‌گیری می‌کنند.
- فشارسنج: داخل بدن آدمک قرار می‌گیرد و نیروهای واردشده به اندام‌های مختلف در تصادف را نشان می‌دهد.
- حرکت‌سنج: داخل قفسه‌ی سینه‌ی آدمک قرار می‌گیرد و میزان حرکت آن را اندازه‌گیری می‌کند.
مراحل تست ایمنی خودرو
برای این‌که پروسه تعیین ستاره ایمنی خودرو به‌صورت دقیق و اصولی انجام شود، باید مراحل تست ایمنی را به‌ترتیب انجام داد:
- برخورد از جلو: در این مرحله، آدمکی در صندلی راننده گذاشته شده و کمربند ایمنی آن بسته می‌شود. سپس، خودرو با سرعت ۵۶ کیلومتر بر ساعت به یک مانع برخورد می‌کند.
- برخورد از گوشه‌ی ۲۵٪: خودرو با سرعت ۶۴ کیلومتر بر ساعت و از ۲۵٪ گوشه‌ی جلو به مانع می‌خورد.
- برخورد از گوشه‌ی ۴۰٪: خودرو از بخش ۴۰٪ گوشه‌ی جلویی خود و با سرعت ۶۴ کیلومتر بر ساعت، به مانع می‌خورد.
- برخورد جانبی: در مرحله‌ی چهارم، خودرو با زاویه‌ی ۶۰ درجه و سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت، به یک خودروی دیگر برخورد خواهد کرد.
- سقف خودرو: نیرویی که تقریبا سه برابر وزن خود خودرو باشد، از طریق یک دستگاه به گوشه‌ی سقف آن وارد می‌شود. برای خودروهای سنگین، این نیرو حدود ۱۵ برابر وزن ماشین در نظر گرفته می‌شود.
- نشتی بنزین: خودرو با سرعت ۴۸ کیلومتر بر ساعت و از عقب به یک مانع متحرک (با وزن ۱۸۰۰ کیلوگرم!) برخورد می‌کند. در این مرحله، بررسی می‌کنند که در چنین شرایطی (وقتی باک بنزین پر است) سوخت خودرو نشت می‌کند یا نه.
۵ ستاره ایمنی خودرو چیست؟
در تست‌های ایمنی، خودروها در شرایط خطرناکی قرار می‌گیرند تا کارشناسان ببینند که در شرایط مختلف، چقدر به بدنه ماشین یا آدمک‌هایی که برای آزمایش گذاشته‌اند، آسیب وارد می‌شود. امتیازی که در این آزمایش‌ها به خودرو داده می‌شود، نشان می‌دهد که ماشین چقدر در تصادف مقاوم است. همچنین، کیفیت قطعات داخلی آن (مثل کیسه‌ی هوا، کمربند و…) نیز در این پروسه ارزیابی خواهد شد. جمع امتیازها در آزمایش‌های مختلف، ستاره ایمنی خودرو را تعیین می‌کند:
- ۵ ستاره: سرنشینان خودرو در ایمنی کامل هستند و میزان آسیب به خودرو در تصادفات، از ۱۰٪ کم‌تر است.
- ۴ ستاره: میزان آسیب ماشین در حوادث، از ۱۰٪ تا ۲۰٪ متغیر است.
- ۳ ستاره: سرنشینان در خودروهای ۳ ستاره در حالت شوک تصادف قرار می‌گیرند. میزان آسیب بدنه‌ی خودرو نیز بین ۲۱٪ الی ۳۵٪ است.
- ۲ ستاره: میزان آسیب در این خودروها از ۳۵٪ تا ۴۵٪ است.
- یک‌ستاره: آسیب این خودروها در حوادث رانندگی از ۴۶٪ بیش‌تر است و کارشناسان هیچ تضمینی برای سلامتی سرنشینان آن‌ها نمی‌دهند!
ایمنی ماشین‌های ایرانی چقدر است؟ تعداد ستاره‌های ایمنی خودروهای ایرانی
ازآنجاییکه در ایران نهاد مشخصی برای تشخیص ستاره ایمنی ماشین وجود ندارد، ارقام مربوط به تست ایمنی خودروهای داخلی کاملا تخمینی است! متاسفانه ما برای ارزیابی کیفیت و امنیت این خودروها، دو راه بیش‌تر نداریم:
- به تجربه‌ی خریداران قبلی اعتماد کنیم؛
- به امتیازاتی که موسسات معتبر به خودروهای داخلی داده‌اند، توجه کنیم.
تعداد ستاره‌های ایمنی خودروهای متفاوت ایرانی، به شرح زیر است:
- پراید – ۲ستاره: در یک تصادف، تمام بخش‌های مختلف پراید دچار آسیب جدی می‌شود.
- پژو ۲۰۶ – ۳ستاره: هنگام تخریب کاپوت این خودرو، موتور آن به سمت پایین جابه‌جا می‌شود و به همین دلیل، آسیب کم‌تری به سرنشینان وارد می‌کند.
- سمند – ۳ستاره: این خودرو به علت وزن بالا و ستون‌های ضخیمی که دارد، در تصادف‌ها کم‌تر آسیب می‌بیند.
- تیبا – ۲ستاره: سطح ایمنی این خودرو نیز مثل پراید است. در آزمایش‌ها، خودرو باز می‌شود و ستون‌های آن آسیب جدی می‌بینند.
- تندر ۹۰ – ۳ستاره: به دلیل قرارگرفتن مخزن سوخت دورتر از کمک‌فنرها و لایه مقاوم پشت صندلی عقب، مقاومت بیش‌تری دارد.
- پژو پارس – سه‌ستاره: بدنه‌ی آن آسیب‌پذیر است و پدال و فرمان چندان مقاومی نیز ندارد.
برخی از خودروهای مونتاژ ایران که توانسته‌اند در تست ایمنی خودرو ۴ ستاره بگیرند، عبارت‌اند از:
- رنو مگان: مقاومت بالا در ستون‌ها، کیسه هوای باکیفیت و استفاده از سیستم ضدقفل در ترمزها؛
- سوناتا: مقاومت بالا در بخش جلو خودرو؛
- مزدا ۳: ساختار عالی کیسه هوا.
ایمن‌ترین ماشین ایرانی کدام است؟
یکی از ماشین‌های نسبتا ایمن ایرانی با وجود نمره پایین آن در تست ایمنی خودرو، پژو ۲۰۶ است. این خودرو به دلیل ظاهر تخم‌مرغی خود، امنیت و مقاومت خوبی دارد. ساختار ۲۰۶ به‌گونه‌ای است که در زمان ایجاد ضربه و برخورد از جلو، نیروهای فشار را تقسیم کرده و به این شکل از جان سرنشینان محافظت می‌کند. تندر ۹۰ نیز بعد از ۲۰۶، یکی از ایمن‌ترین خودروهای داخلی محسوب می‌شود.
کلام آخر؛ اهمیت ستاره ایمنی خودرو در انتخاب خودروی امن‌تر
ستاره ایمنی خودرو میزان مقاومت و استقامت ماشین را در تصادفات و برخوردها ارزیابی می‌کند. تست ایمنی که باید توسط کارشناسان موردتایید انجام شود، مراحل مختلفی دارد. به‌طورکلی، حتی اگر یک خودرو ۵ستاره باشد، همیشه ممکن است که در تصادفات آسیب ببیند!
به همین علت، توصیه می‌شود که رانندگان خرید بیمه خودرو و به‌ویژه بیمه بدنه را جدی بگیرند. برای خرید بیمه بدنه می‌توانید شرایط شرکت‌های مختلف را با ازکی استعلام کرده و پس از مقایسه، بهترین گزینه را خریداری کنید.
سوالات متداول
- آیا قیمت بیمه بدنه با توجه به ستاره‌های ایمنی خودرو تغییر می‌کند؟
خیر. قیمت بیمه بدنه با توجه به عوامل دیگری تعیین می‌شود.
- هنگام تصادف با خودروهای پنج‌ستاره چقدر آسیب می‌بینیم؟
پنج‌ستاره‌بودن ایمنی خودروها، میزان آسیب در تصادفات را صفر نمی‌کند؛ بلکه آن را به حداقل می‌رساند.
- ایمن‌ترین خودروی سال ۲۰۲۴ کدام است؟
هوندا، تویوتا و جنسیس برخی از خودروهای ۵ستاره در سال جدید هستند.
