راهنمای جامع مالیات نقل و انتقال خودرو برای فروشنده و خریدار ماشین
اگر قصد خرید یا فروش خودرو دارید، یکی از مهمترین مراحلی که نباید از آن غافل شوید، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو است. شاید برایتان سوال باشد که مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست؟ و برای پرداخت مالیات خودرو به کجا مراجعه کنیم؟
خوشبختانه، با راهاندازی سامانه پرداخت مالیات خودرو، انجام این فرآیند بسیار سادهتر شده و بهصورت کاملاً آنلاین قابلانجام است. حتی میتوانید با استفاده از ابزارهای محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو، قبل از هرگونه معامله، از میزان مالیات دقیق مطلع شوید. این مقاله به همه سوالات شما در این زمینه پاسخ میدهد و راهنمای کاملی برای پرداخت بیدردسر نقل و انتقال خودرو ارائه میدهد. با ما همراه باشید تا هیچ نکتهای را از قلم نیندازید.
مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟
مالیات نقل و انتقال خودرو به هزینهای گفته میشود که در هنگام تغییر مالکیت خودرو و قبل از نوبت دهی تعویض پلاک، باید توسط فروشنده پرداخت شود. این مالیات شامل همه خودروها اعم از خودروهای داخلی یا وارداتی میشود؛ اما برخی از وسایل نقلیه مانند خودروهای کشاورزی، راهسازی، معدنی، کارگاهی و شناورها از پرداخت این مالیات معاف هستند.
علاوهبر مالیات نقل و انتقال، برخی مالیاتهای دیگر مانند مالیات سالانه خودرو که بهویژه برای خودروهای لوکس محاسبه میشود و مالیات و عوارض شهرداری (تحت عنوان مالیات سبز) نیز باید پرداخت شوند.
جدیدترین تغییرات قانونی در خصوص مالیات بر فروش خودرو
یکی از تغییرات مهمی که از سال ۱۴۰۲ در قوانین مالیاتی خودروها اعمال شده، مالیات عایدی بر خودرو است. این مالیات برای کسانی است که کمتر از سه سال مالک خودرو بودهاند. وضع این قانون به نوعی به مدیریت بازار خودرو و مقابله با واسطهگری کمک میکند.
- برای خودروهایی که کمتر از یک سال نگهداری شدهاند: ۳۰ درصد از مبلغ مابهالتفاوت قیمت معامله بهعنوان مالیات عایدی محاسبه میشود.
- برای خودروهایی که بین یک تا دو سال نگهداری شدهاند: ۲۰ درصد از مبلغ مابهالتفاوت قیمت معامله به عنوان مالیات عایدی تعلق میگیرد.
- خودروهایی که بین دو تا سه سال نگهداری شدهاند: ۱۰ درصد از مابهالتفاوت قیمت معامله مشمول مالیات میشوند.
نکته مهم این است که برای هر خانواده تا ۴ خودرو، معافیت مالیاتی در نظر گرفته میشود.
زمان پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
این مالیات باید قبل از تعویض پلاک و صدور برگ سبز برای مالک جدید پرداخت شود. بهعبارت دیگر پیش از اقدام برای تغییر مالکیت و ثبت خودرو در سیستم، باید مالیات نقل و انتقال تسویه شده باشد.
همه مراحل نقل و انتقال خودرو از طریق سامانه نقل و انتقال خودرو قابل پیگیری است. این سامانه به شما امکان میدهد تا استعلام مالیات نقل و انتقال را بهراحتی دریافت کنید و پس از تسویه مالیاتهای مربوطه، مراحل قانونی انتقال خودرو را انجام دهید؛ بنابراین پیش از اقدام به خرید و فروش خودرو و مراجعه به دفترخانه برای تعویض پلاک، لازم است که همه مالیاتهای مربوطه از جمله مالیات نقل و انتقال خودرو را پرداخت کرده و اسناد لازم را آماده کنید.
هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست؟
اکنون که فهمیدیم مالیات نقل و انتقال خودرو چیست، نوبت به پاسخ این سوال میرسد که «هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست». برای پاسخ به این سوال باید به قوانین مالیاتی مربوط به نقل و انتقال خودرو توجه کنیم.
طبق قوانین مالیاتی مصوب فروردین ۱۴۰۱، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده فروشنده است. یعنی فروشنده باید مبلغ مالیات را پیش از انجام مراحل انتقال سند و تعویض پلاک پرداخت کند. تعویض پلاک و صدور برگ سبز برای مالک جدید فقط زمانی ممکن است که مالیات نقل و انتقال بهطورکامل پرداخت شده باشد.
اگر این مالیات بهموقع پرداخت نشود، فروشنده در فهرست بدهکاران مالیاتی قرار میگیرد و با مشکلات حقوقی مواجه میشود. همچنین طبق قوانین مالیاتی مصوب، امکان تعویض پلاک بدون پرداخت مالیات نقل و انتقال وجود ندارد.
البته ممکن است در برخی از معاملات، فروشنده و خریدار توافق کنند که هزینه مالیات نقل و انتقال را بهصورت مشترک یا به نفع خریدار پرداخت کنند. در چنین شرایطی این توافق باید بهصورت مکتوب انجام شود و بهعنوان قراردادی قانونی بین طرفین در نظر گرفته شود؛ اما اگر توافقی در این زمینه وجود نداشته باشد، مسئولیت پرداخت مالیات فقط به عهده فروشنده خواهد بود و هر گونه اعتراض و شکایت از این قبیل امکانپذیر نیست.
نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو؛ عوامل موثر بر مالیات
محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. این عوامل شامل نوع خودرو، سال تولید و داخلی یا خارجی بودن خودرو میشود. این مالیات باید پیش از انتقال سند و تعویض پلاک پرداخت شود و در هر معامله متفاوت است. در ادامه بهطور دقیقتر به عوامل موثر بر محاسبه مالیات فروش خودرو میپردازیم:
- نوع خودرو: یکی از مهمترین عوامل در محاسبه مالیات، نوع خودرو است. خودروهای لوکس و خارجی مالیات بیشتری دارند. برای مثال خودروهای سدان یا اس یو وی معمولا نسبتبه خودروهای سواری مالیاتشان بیشتری است. همچنین اگر قیمت خودرو بیشتر باشد، مالیات آن نیز به همان نسبت افزایش پیدا میکند.
- سال تولید خودرو: هرچه خودرو جدیدتر و به تاریخ فعلی نزدیکتر باشد، مالیات بیشتری برای نقل و انتقال آن در نظر گرفته میشود. برای مثال مالیات خودروهایی که سال ساخت آنها ۱۴۰۱ است بیشتر از خودرویی با همان مدل است که در سال ۱۳۹۸ تولید شده است.
- داخلی یا خارجی بودن خودرو: مالکان خودروهای خارجی (وارداتی) باید مالیات بیشتری نسبتبه مالکان خودروهای داخلی بپردازند. این موضوع بهطور کلی برای حمایت از تولیدات داخلی و کنترل بازار خودروهای وارداتی است.
محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو
برای محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو میتوانید از سامانههای محاسبه آنلاین که توسط مراجع رسمی ارائه شدهاند، استفاده کنید. این سامانهها به شما امکان میدهند تا بهراحتی میزان مالیات نقل و انتقال خودرو خود را پیش از انجام معامله محاسبه کنید. برای انجام این کار کافیست اطلاعاتی مانند مدل خودرو، سال تولید و نوع خودرو (داخلی یا خارجی) را وارد کنید. پس از وارد کردن این اطلاعات، سامانه بهطور خودکار مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرویتان را محاسبه میکند و جزییات لازم را به شما نمایش میدهد.
سامانه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو علاوهبر محاسبه مالیات، امکان استعلام پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو را به شما میدهند. بهاینترتیب میتوانید از هزینههای مالیاتی پیش رو مطلع شوید و مشکلی در روند انتقال خودرو نداشته باشید.
جدول مالیات نقل و انتقال خودرو 1404
مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرو ۱۴۰۴ برای همه وسایل نقلیه یکسان نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد. بهطور کلی هرچه خودرو جدیدتر و لوکستر باشد، باید هزینه بیشتری برای این مالیات پرداخت کنید. در جدول زیر میتوانید نرخ مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۴ را مشاهده کنید:
سال | خودرو تولید داخل | خودروهای لوکس و خارجی |
سال جاری | ٪۱ ارزش تعیینشده از سوی سازمان مالیاتی | ٪۲ ارزش تعیینشده (ارزش روز خودرو) |
تا شش سال پس از تولید | کاهش سالانه ۱۰٪ از ماخذ مذکور | کاهش سالانه ۱۰٪ از محل اخذ |
سالهای ششم به بعد | ٪۴۰ از ماخذ یادشده | ٪۴۰ از ماخذ یادشده |
ارزش خودروهای داخلی و خارجی هم یکی از عواملی است که در هنگام محاسبه مالیات در نظر گرفته میشود. محاسبه مالیات نقل و انتقال براساس قیمت خودرو به نحو زیر است:
ارزش خودرو | نرخ مالیات |
تا مبلغ ۱.۵ میلیارد تومان | به نسبت مازاد یک میلیارد تومان؛ ۱% |
برای خودروهای ۳ میلیاردی | به نسبت مازاد ۱.۵ میلیارد تومان؛ ۲% |
برای خودروهای ۴.۵ میلیاردی | به نسبت مازاد ۳ میلیارد تومان؛ ۳% |
برای خودروهای بیش از ۴.۵ میلیارد | به نسبت مازاد ۴.۵ میلیارد تومان؛ ۴% |
پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو جهت تعویض پلاک
طبق ماده ۳۰ قانون بودجه ارزش افزوده، پلیس موظف است پیش از شمارهگذاری مجدد خودرو، از پرداخت مالیات نقل و انتقال مطمئن شود. به این معنی که بدون تسویه مالیات نقل و انتقال، هیچگونه شمارهگذاری و تعویض پلاک برای خودرو انجام نخواهد شد؛ بنابراین فروشندگان و خریداران باید پیش از مراجعه به دفترخانه و تعویض پلاک، مالیاتهای مربوطه را بهطور کامل پرداخت کنند و رسید پرداخت را در اختیار پلیس قرار دهند.
این فرآیند برای ایجاد شفافیت و جلوگیری از تخلفات در بازار خودرو و بهویژه برای کنترل و نظارت بر فرآیند نقل و انتقال خودرو طراحی شده است.
مالیات نقل و انتقال خودرو صفر
براساس قوانین مالیاتی، شرکتهای فروشنده خودرو مسئول پرداخت اولین مالیات خودروهای صفر کیلومتر هستند؛ بنابراین کارخانههای سازنده خودرو داخلی یا مجموعههایی که قطعات پیش ساخته را وارد کرده و سپس مونتاژشان میکنند و شرکتهای واردکننده خودروهای خارجی، مکلف به پرداخت مالیات فروش خودرو هستند. مالیات باید برابر با مبلغی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور مقرر شده است، پرداخت شود. این مبلغ به هیچ عنوان به عهده خریدار نیست و نباید در صورتحساب فروش درج شود.
مالیات نقل و انتقال ماشین خارجی
محاسبه مبلغ مالیات نقل و انتقال ماشینهای خارجی هم مانند ماشینهای داخلی به موارد مختلفی مانند کلاس و قیمت آنها بستگی دارد. بهصورتکلی مبلغ در نظر گرفتهشده برای ماشینهای خارجی ۲ درصد ارزش آنها است؛ اما اگر ارزش خودرو بیشتر از یک میلیارد باشد، در دسته خودروهای لوکس محسوب میشود و نسبتبه مازاد قیمتی که دارد، بهصورت تصاعدی ۱٪، ۲٪، ۳٪ و ۴ درصد به مبلغ مالیات اضافه میشود.
نکات پرداخت نقل و انتقال خودرو
مهمترین نکات مربوط به مالیات نقل و انتقال خودرو را در ادامه بهصورت خلاصه و دقیق آوردهایم تا هنگام خرید یا فروش خودرو با مشکلی مواجه نشوید:
- فروشنده خودرو باید مالیات نقل و انتقال آن را پرداخت کند
- مبلغ مالیات به حساب خزانه دولت واریز میشود
- خودروهایی که کمتر از یک سال نگهداری شده باشند، مشمول ۳۰٪ مبلغ مابهالتفاوت قیمت معامله میشوند
- خودروهایی که بین یک تا ۲ سال نگهداری شده باشند، مشمول ۲۰٪ مبلغ مابهالتفاوت قیمت معامله میشوند
- دارندگان خودروهایی که بین ۲ تا ۳ سال نگهداری شدهاند، باید ۱۰٪ مبلغ مابهالتفاوت قیمت معامله را به عنوان «مالیات عایدی» پرداخت کنند
- اگر مالیات نقل و انتقال خودرو انجام نشود، امکان انتقال سند و تعویض پلاک وجود ندارد
- کسانی که در گذشته مالیات خود را نپرداخته باشند، اجازه خروج از کشور و انجام برخی از فعالیتهای دیگر را ندارند
- از فروردین ۱۴۰۱، پرداخت مالیات بهصورت آنلاین انجام میشود
بهترین زمان برای استعلام مالیات نقل و انتقال خودرو
بهترین زمان برای استعلام مالیات نقل و انتقال خودرو، قبل از مراجعه به نمایندگیهای تعویض پلاک است. در صورتی که مالیات خودرو را تا پیش از مراجعه پرداخت نکرده باشید، امکان فک پلاک و انجام انتقال سند وجود نخواهد داشت. پرداخت این مالیات به عهده فروشنده و خریدار است و هر دو طرف باید در این خصوص تصمیمگیری کنند. اگر این مرحله را به تاخیر بیندازید، ممکن است در مراحل بعدی با دردسرهای قانونی و نظارتی مواجه شوید که زمانبر و پر هزینه هستند؛ بنابراین بهتر است پیش از هر اقدامی، مالیات را استعلام و پرداخت کرده باشید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
نحوه استعلام مالیات نقل و انتقال خودرو
برای استعلام مالیات نقل و انتقال باید به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو که توسط سازمان امور مالیاتی کشور در نظر گرفته شده است، مراجعه کرده و گزینه استعلام پرداخت مالیات را انتخاب کنید. استعلام مالیات نقل و انتقال خودرو را میتوانید به دو روش انجام دهید:
- استعلام مالیات خودرو با شناسه استعلام و کد ملی
- استعلام مالیات خودرو با شماره پلاک و کد ملی
پس از وارد کردن اطلاعات موردنیاز، روی دکمه استعلام کلیک کنید تا نتیجه به شما نشان داده شود.
سایت پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
افرادی که قصد فروش خودرو خود را دارند برای پرداخت مالیات نقل و انتقال آن باید به درگاه پرداخت مالیات سایت جامع سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنند؛ اما راه حل سریعتر ورود به سامانه پرداخت مالیات خودرو به نشانی cartransfer.tax.gov.ir است.
نحوه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
پس از وارد شدن به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو، برای شروع کردن فرایند پرداخت باید گزینه مودی مالیاتی (فروشنده) را انتخاب کنید. حالا اگر از قبل حساب کاربری دارید، با وارد کردن اطلاعات حساب کاربری میتوانید به سامانه پرداخت مالیات وارد شوید. اگر هم حساب کاربری ندارید باید ابتدا با کلیک کردن روی گزینه ثبت نام وارد فرایند ثبت نام شوید.
در صفحه جدیدی که باز شده است باید مشخصاتتان را به درستی وارد کنید. نکتهای که در اینجا باید به آن توجه داشته باشید، این است که شماره موبایل باید حتما فعال و متعلق به کد ملی خودتان باشد. حالا باتوجهبه اینکه شخصی حقیقی یا حقوقی هستید روی گزینه ثبت نام کلیک کنید.
حالا صفحهای مطابق تصویر زیر مشاهده میکنید. باید کد احراز هویتی ۶ رقمی که برایتان ارسال شده است را در کادر زیر وارد کرده و روی گزینه ورود به سامانه کلیک کنید.
از این جا به بعد مراحل برای افرادی که از قبل ثبت نام کردهاند و افراد جدید یکی است. پس از وارد شدن به سامانه باید از میان گزینههای موجود، مالیات بر نقل و انتقال خودرو را انتخاب کرده و بعد از آن شماره همراهتان را وارد کنید و دکمه ثبت را بزنید. حالا باید شماره ملی و کد امنیتی را وارد کرده و روی دکمه ادامه کلیک کنید.
در مرحله بعدی باید مشخصات فردیتان وارد شود و سپس گزینه ادامه را بزنید. در صفحه نشان داده شده، از بین گزینه دارای پلاک ملی و فاقد پلاک ملی، باتوجهبه شرایط خودرویی که قصد فروش آن را دارید انتخاب کنید. پس از وارد کردن شماره پلاک خودرو باید کد ملی و تاریخ تولدتان را مجددا وارد کرده و روی گزینه ثبت کلیک کنید. حالا درصورتیکه اطلاعات وارد شده شما با اطلاعات مالک خودرو مطابق باشد، امکان پرداخت مالیات برایتان فراهم میشود. شما میتوانید پرداخت را بهصورت آنلاین انجام دهید.
قانون جدید انتقال بیمه شخص ثالث در هنگام نقل و انتقال خودرو
طبق قوانین جدید، انتقال بیمه شخص ثالث به مالک جدید خودرو در هنگام فروش ممکن نیست. یعنی وقتی مالک یک خودرو اقدام به فروش آن میکند، بیمه شخص ثالث خودرو بهطور اتوماتیک به مالک جدید انتقال پیدا نمیکند.
با این حال مالک خودرو میتواند سوابق تخفیفهای بیمه شخص ثالث خود را به خودرو جدید یا به اعضای درجه یک خانواده انتقال دهد. این امکان بهویژه برای افرادی که سابقه بیمهای خوب دارند و تخفیفهای بیمهای به دست آوردهاند، اهمیت بالایی دارد.
همچنین پس از پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو و تعویض پلاک، تخفیفات بیمهای که به خودروی قدیمی تعلق داشتهاند برای مالک جدید حذف میشوند و مالک جدید باید برای خود بیمه شخص ثالث جدیدی خریداری کند. این تغییرات مطابق با قوانین جدید بیمه و مقررات انتقال بیمه شخص ثالث صورت میگیرد تا روند نقل و انتقال مالکیت خودرو شفافتر و قانونیتر شود.
سوالات متداول
- مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟
مالیات نقل و انتقال خودرو مبلغی است که فروشندگان خودروها و سایر وسایل نقلیه قبل از مراجعه به دفترخانه برای اقدام به تعویض پلاک باید بپردازند. این مالیات برای همه خودروها اعم از داخلی و خارجی اعمال میشود.
- هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده کیست؟
مسئولیت پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده فروشنده و صاحب خودرو است؛ بنابراین پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو توسط خریدار انجام نمیشود. این مالیات باید پیش از انجام نقل و انتقال سند و تعویض پلاک پرداخت شود.
- نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو چگونه انجام میشود؟
مالیات براساس عواملی مانند نوع خودرو، سال تولید و کشور تولیدکننده محاسبه میشود. مثلا خودروهای جدیدتر و لوکستر مالیات بیشتری دارند. همچنین صاحبان خودروهای خارجی مالیات بیشتری نسبتبه خودروهای داخلی پرداخت میکنند.
- آیا خودروهای صفر کیلومتر نیز مشمول مالیات نقل و انتقال میشوند؟
بله، شرکتهای فروشنده خودروهای صفر کیلومتر مسئول پرداخت اولین مالیات خودروهای نو هستند. این مبلغ توسط سازمان امور مالیاتی کشور مقرر شده است و نباید توسط خریدار پرداخت شود.
- چگونه میتوان مالیات نقل و انتقال خودرو را استعلام و پرداخت کرد؟
برای استعلام و پرداخت مالیات میتوان به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو مراجعه کرد. این کار از طریق شناسه استعلام و کد ملی یا شماره پلاک و کد ملی امکانپذیر است. پس از استعلام میتوان مالیات را بهصورت آنلاین پرداخت کرد.
- مالیات نقل و انتقال خودرو کجا پرداخت میشود؟
مالیات نقل و انتقال خودرو یهصورت آنلاین و از طریق سامانه نقل و انتقال خودرو یا دفاتر خدمات الکترونیک پرداخت میشود. پس از پرداخت، باید رسید آن را برای انجام تعویض پلاک و انتقال سند به پلیس ارائه دهید.
DLOblaDG’) OR 410=(SELECT 410 FROM PG_SLEEP(15))–
555