بررسی تفاوت فسخ با ابطال بیمه نامه
بیمه‌نامه هم مانند هر قرارداد دیگر امکان فسخ و ابطال از سوی هر یک از طرفين را دارد. نحوه فسخ و ابطال هر بیمه‌نامه در تمامی قراردادها تحت عنوان شرایط فسخ و ابطال بیمه‌نامه آورده شده است. بااین‌حال سوالی که در این مورد وجود دارد، این است که تفاوت فسخ و ابطال بیمه نامه چیست و در چه شرایطی باید برای هر یک از آنها اقدام کنیم. در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این پرسش هستیم.
ابطال قرارداد بیمه چیست؟
در هنگام تنظیم بیمه نامه ۵ اصل اهلیت، قصد، موضوع معین، مشروع بودن و حسن انجام کار ذکر می‌شود که طرفین قرارداد بر روی آنها توافق می‌کنند. اگر پیش از عقد قرارداد یا در مدت زمان اعتبار آن، یکی از طرفین متوجه نقض کردن یکی از این اصول از سوی طرف مقابل شود، این حق را دارد که قرارداد را باطل کنند؛ برای مثال اگر بیمه‌گذار در بیان مشخصات شناسایی و ارزش واقعی اموال بیمه‌شده صداقت نداشته باشد، شرکت بیمه می‌تواند بیمه‌نامه را باطل کند. حالات مختلف و شرایط ابطال بیمه‌نامه در ادامه آمده است:
شرایط ابطال بیمه نامه
هر یک از طرفین قرارداد می‌توانند بیمه‌نامه را پس از مشاهده برخی از شرایط ابطال بیمه‌نامه بدون پرداخت خسارت به طرف مقابل باطل کند و از بین ببرد. مهم‌ترین موارد ابطال بیمه‌نامه به شرح زیر است:
تعریف فسخ قرارداد در قانون لغو بیمه نامه
این حق همیشه برای طرفین قرارداد وجود دارد که بیمه‌نامه خود را در طول مدت قرارداد فسخ کنند. در این شرایط معمولا قرارداد کاملا درست است و هیچ ایرادی ندارد. نکته مهم در این مورد این است که تمامی شرایط فسخ بیمه نامه باید در قرار ذکر شده باشد و طرفین نمی‌توانند براساس دلایل دلخواه، قرارداد بیمه نامه خود را فسخ کنند.
در صورت فسخ قرارداد، حق بیمه برگشتی چطور محاسبه می شود؟
شرایط و قوانین مربوط به حق بیمه برگشتی در هنگام فسخ قرارداد بیمه‌نامه به صورت مداوم دستخوش تغییرات می‌شود. در حال حاضر، اگر فسخ بیمه از طرف بیمه‌گذار انجام شود، حق بیمه برگشتی بیمه‌گر در زمان باقی‌مانده از قرار داد به صورت کوتاه مدت حساب خواهد شد. اما در شرایط دیگر و زمانی که بیمه گر قرارداد بیمه را فسخ کند، حق بیمه برگشتی به‌صورت روز شمار محاسبه می‌شود و مبلغ باقی‌مانده از قرارداد به بیمه گذار عودت داده خواهد شد.
موارد فسخ قرارداد بیمه کدامند؟
همان طور که پیش از این گفته شد، بیمه‌نامه‌ها می‌توانند براساس شرایطی که از پیش و در قرارداد بیمه‌نامه به‌صورت کاملا شفاف و دقیق مشخص شده است، توسط بیمه‌گذار یا بیمه‌گر فسخ شوند. در این شرایط اطلاع از مواردی که می‌تواند باعث فسخ قرارداد بیمه نامه شود، اهمیت بسیار زیادی دارد. در ادامه با مهم‌ترین شرایط فسخ بیمه نامه آشنا می‌شویم.
- سر رسید بیمه‌های بلندمدت چند ساله
در قراردادهای بیمه بلندمدت، در صورتی که بیمه‌گذار به هر دلیلی تمایلی به ادامه قرارداد بیمه نداشته باشد، می‌تواند در تاریخ سررسید سالانه نسبت به فسخ بیمه خود اقدام کند.
- پرداخت نکردن حق بیمه
در صورتی که بیمه‌گذار تعهدات خود نسبت به پرداخت مبلغ بیمه‌نامه را در زمان‌های معین شده اجرا نکند، بیمه‌گر می‌تواند قرارداد بیمه را فسخ کند.
- ارائه اطلاعات غلط در زمان عقد قرارداد بیمه
در صورتی که بیمه‌گذار در هنگام عقد قرارداد بیمه، چه به‌صورت عمدی و یا چه از روی اشتباه، اطلاعات نادرست هویتی و غیره را ارائه کند، شرکت بیمه‌گر می‌تواند به‌صورت یک طرفه قرارداد بیمه را فسخ کند.
- شدید شدن خطر موضوع بیمه
در شرایطی که خطر موضوع بیمه، مثلا شدت همه‌گیری بیماری و یا آتش‌سوزی گسترده در یک منطقه افزایش پیدا کند، شرکت بیمه می‌تواند مبلغ حق بیمه را افزایش دهد. در این شرایط اگر بیمه‌گذار به هر دلیلی این مبلغ مابه‌التفاوت را پرداخت نکند، شرکت بیمه‌گر می‌تواند قرارداد بیمه را فسخ کند.
- کاهش شدت خطر و عدم بازگرداندن مابه‌التفاوت بیمه
در شرایط برعکس، اگر شدت خطر کاسته شود اما بیمه‌گر مبلغ مابه‌التفاوت حق بیمه را به بیمه‌گذار پرداخت نکند، این حق برای بیمه‌گذار وجود دارد که قرارداد بیمه را فسخ نماید.
- عدم عمل به تعهدات از سوی بیمه‌گر
در صورتی که بیمه‌گر تعهداتی را که به‌صورت شفاف در قرارداد بیمه عنوان شده به درستی اجرا نکند، بیمه‌گذار می‌تواند قرارداد بیمه را فسخ کند.
- تعطیلی و یا سلب امتیاز شرکت بیمه‌گر
اگر که شرکت بیمه‌گر به هر دلیلی تعطیلی شود و یا امتیاز آن توسط بیمه مرکزی سلب شده باشد، تمام قراردادهای بیمه آن شرکت فسخ خواهند شد.
در چه شرایطی قرارداد بیمه باطل می‌شود؟
در طی مدت قرارداد بیمه ممکن است شرایطی رخ دهد که در آن طرفین بیمه این حق را داشته باشند که بدون پرداخت هیچ‌گونه خسارتی قرارداد بیمه را باطل کنند. به صورت کلی هرگاه بیمه‌گر یا بیمه‌گذار در طی قرارداد قصد فریب یا گمراه کردن طرف مقابل و یا سوءاستفاده از قرارداد بیمه را داشته باشد، طرفین قرارداد می‌توانند به‌صورت یک طرفه و بدون پرداخت خسارت، قرارداد بیمه را باطل کنند. مهم‌ترین موارد و شرایط ابطال بیمه‌نامه به شرح زیر است:
- ابهام در شرایط اساسی قرارداد بیمه؛
- پنهان کردن و یا ارائه عمدی اطلاعات غلط توسط بیمه‌گذار؛
- تقلب در بیمه؛
- قرارداد بیمه‌ای که قبل از زمان عقد قرارداد به وقوع پیوسته باشد؛
- بیمه عمر یا بدون حادثه بدون کسب رضایت کتبی.
بررسی تفاوت فسخ و ابطال بیمه نامه
تفاوت فسخ با ابطال بیمه نامه یکی از مواردی است که معمولا باعث سردرگمی بسیاری از افراد می‌شود؛ به‌خصوص در موراد ابطال بیمه تامین اجتماعی. به صورت خیلی ساده فرق فسخ و ابطال بیمه نامه در چند مورد اساسی زیر است:
- معمولا باطل‌شدن بیمه نامه در هنگام عقد قرارداد صورت می‌گیرد، اما فسخ بیمه نامه در طی مدت قرارداد انجام می‌شود؛
- در صورت فسخ قرارداد، مبلغ حق بیمه براساس مدت زمان تحت پوشش محاسبه و باقی مانده آن برگشت داده می‌شود، اما در زمان ابطال بیمه نامه هیچ مبلغی به عنوان حق بیمه پرداخت نخواهد شد.
با توجه به این موارد می‌توان گفت تفاوت بین فسخ و ابطال بیمه نامه عمدتا به زمان فسخ و پرداخت یا عدم پرداخت حق بیمه بازگشتی مربوط می‌شود. در صورتی که بیمه نامه خود را به صورت آنلاین از وبسایت ازکی خریداری کرده‌اید و قصد ابطال یا فسخ آن را به هر دلیلی دارید با مشاوران ما تماس بگیرید.
