بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی و نکات مهم بیمه آتش‌سوزی بخش دوم

در ادامه بحث بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی و برای آشنایی بیشتر مخاطبین این بیمه‌نامه و کارشناسان بخش آتش‌سوزی با مفاهیم تخصصی ارزیابی و مدیریت ریسک و همچنین ایمنی واحدهای صنعتی و غیرصنعتی در برابر خطرات آتش‌سوزی، به شرح موارد مورد بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی از جمله ساختمان‌ها، سیستم گرمایش و سرمایش، منابع آب و نحوه ذخیره آب و موارد دیگر می‌پردازیم. پس برای اطلاع بیشتر درمورد بیمه آتش سوزی اداری و تجاری و بیمه آتش سوزی صنعتی ادامه این مطلب را بخوانید.

تفکیک ریسک

در واحدهای صنعتی و غیرصنعتی، برای حفظ ایمنی در برابر حریق و شناسایی ریسک در هنگام بروز آتش‌سوزی و همچنین پیشگیری از بروز و توسعه آن، شاخص‌هایی در نظر گرفته شده است که باعث تفکیک ریسک و عدم گسترش خسارت خواهد شد.

شاخص‌های تفکیک ریسک شامل موارد زیر است:

• رعایت فاصله 15 متر بین ساختمان‌ها از یکدیگر (دو ساختمان یک شرکت یا کارخانه باید حداقل 15 متر با یکدیگر فاصله داشته باشند تا منجر به تفکیک ریسک بین آنها شود.)
• توجه به ارتفاع ساختمان‌ها (در صورتی که ارتفاع ساختمانی زیاد باشد، فاصله بین آن ساختمان و سایر بناها باید به اندازه ساختمان بلندتر باشد.)
• ساختمان‌ها برای تفکیک ریسک نباید راه‌های ارتباطی مانند راهرو و یا فضای مشترک با یکدیگر داشته باشند.
• موجودی و کالاها در واحدهای صنعتی و غیرصنعتی نباید بین دو ساختمان چیده شوند؛ زیرا هنگام بروز حادثه این امر باعث گسترش آتش‌سوزی می‌شود.
• موارد ذکر شده در تفکیک ریسک بسیار موثر هستند و در هنگام بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی حتما باید به آنها توجه شود.

چه مواردی در بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی مورد بررسی قرار می‌گیرند؟

بخش‌هایی که هنگام بازدید اولیه توسط کارشناس بیمه‌ آتش سوزی مورد بررسی قرار می‌گیرد شامل موارد زیر است:

• ساختمان‌ها و بناهای موجود در محل مورد کارشناسی
• انبارها
• ماشین‌آلات و دستگاه‌های صنعتی
• بخش تولید
• تأسیسات و تجهیزات تأمین آب و برق و مواردی از این قبیل
• وضعیت و تعداد پرسنل
• امکانات و تجهیزات ایمنی

ساختمان‌‌ها و بناها

در هنگام بازدید بیمه آتش‌سوزی در مورد ساختمان‌ها و بناها موارد زیر مورد بررسی کارشناسان قرار می‌گیرد:

• نوع ساختمان مورد بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی
• تولید
• انبار
• اداری
• آموزشی
• غیره

نوع سازه مورد بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی

• گلی، سنتی، قدیمی
• آجری
• اسکلت فلزی
• بتون
• سوله (خرپا، هشتی)
• آئین‌نامه 2800 وزارت مسکن
• نوع سقف و مصالح مصرفی در سقف (ورق گالوانیزه، پشم شیشه و …)
• نوع سازه دیوارها (آجر، بلوک و …)
• نوع کف و مصالح مصرفی در کف (بتون، موزائیک، آسفالت، کاشی، پارکت و…)
• مساحت بنا
• تعداد طبقات محل مورد بازدید
• سال ساخت بنا و ساختمان مورد بازدید
• فاصله‌‌ی ساختمان‌ها از یکدیگر
• ارتفاع ساختمان‌ها

انبارها

نوع انبارهای مورد بازدید بیمه ‌‌آتش‌سوزی به شرح زیر است:

• مسقف:‌‌ انبارهایی که دارای سقف، دیوار و کف باشند را انبار مسقف می‌نامند.
• هانگار:‌‌ انبارهایی که فقط کف و سقف دارند را هانگار می‌نامند.
• محوطه:‌‌ انبارهایی که سقف، کف و دیوار ندارد را محوطه می‌نامند.

سایر موارد مورد بررسی در انبارها:

• سیستم انبارداری (دستی، کامپیوتری).
• نحوه نگهداری کلیدها و پلمپ انبار.
• امکان دسترسی به میزان موجودی در هر لحظه.
• تهیه نسخه پشتیبان.
• نحوه صفافی، بارچینی و تراکم کالا.
• نحوه جابجایی کالا (لیفتراک، انسانی، چرخ دستی و …)
• نحوه روشنایی و قطع برق.

نکته خیلی مهم:‌‌ استفاده هر گونه لوازم گرمازا در انبارها اکیدا‌‌ ممنوع است .

ماشین‌آلات و دستگاه‌های صنعتی

ماشین‌آلات و دستگاه‌های صنعتی هنگام بازدید اولیه توسط کارشناس بیمه‌آتش سوزی در موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرند:

• وضعیت ظاهری ماشین آلات (رسیدگی، تعمیر، سرویس، نگهداری و …)
• سال ساخت، مدل، کشور سازنده.
• سیستم اتصال به زمین (در وسایل و ماشین‌آلات الکتریکی لازم است که پتانسیل بعضی قسمت‌های دستگاه با زمین یکی شود، برای این منظور و انتقال ارت حتما‌‌ باید از اتصال به زمین استفاده شود.)
• واحد تعمیرات پیشگیرانه یا (Maintenance Prevent) PM
• راه‌ها و نحوه تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات.
• سیستم کنترل مکانیکی مانند دستگاه‌های پرس.
• سیستم کنترل پنوماتیکی مانند آچارهای بادی.
• سیستم‌های PLC (Programmable Logic Controller) مانند سیستم‌های CNC.
• سیستم‌های (System Control Distributed) DCS مانند اتاقک‌های کنترل زمان.

بخش تولید

• نام مواد اولیه.
• محل تهیه و تامین مواد اولیه.
• میزان تولید اسمی (میزان تولیدی که طبق مجوز وزارت صنایع انجام می‌شود.)
• میزان تولید عملی (میزان واقعی تولید که در واحد صنعتی انجام می‌گیرد.)
• درصد مصرف مواد و ترکیب آنها در تولیدات.
• بررسی مواد اولیه از لحاظ قابلیت انفجار و اشتعال.
• بررسی فرایند تولید از نظر قابلیت انفجار و اشتعال.
• بررسی محصولات از نظر قابلیت انفجار و اشتعال.
• فلوچارت تولید (نشان‌دهنده ابتدا و انتهای خط تولید و محل‌های خطر تولید است.)

یک نمونه فلوچارت

سیستم رنگ و لعاب به روش استاتیک

شست و شوی قطعه — > آبکشی — > فعال سازی سطح قطعه — > عمل فسفاتاسیون — > آبکشی — > آبکشی

با آب مقطر — > پوشش لعاب — >کوره پخت (با دما 200 درجه) — > کابین پاشش رنگ پودری — > کوره پخت.

منطقه خطرناک این فلوچارت تولید، قسمت کوره پخت است که سوخت و آتش آنجا موجود است. باید دید که مشعل به سیستم شیر خودکار قطع سوخت در موقع قطع برق مجهز می‌باشد و اگر نیست توصیه گردد چون در موقع قطع برق شعله خاموش می‌گردد و اگر سوخت قطع نشود سوخت جمع می‌گردد و در موقع اتصال مجدد برق انفجار صورت خواهد گرفت .

تأسیسات و شبکه آب‌رسانی

در بازدید بیمه آتش‌سوزی شبکه آب‌رسانی و ذخیره آب مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ مواردی که کارشناسان در این موارد باید به آن توجه کنند شامل موارد زیر است:

نحوه تأمین آب

• شبکه شهری (مزایا در دسترس بودن، معایب فشار کم و قطع شدن.)
• چاه:‌‌ عمیق، نیمه عمیق، … (مزایا ارزان قیمت، معایب خشک شدن.)
• رودخانه (مزایا در دسترس بودن، معایب سیل و پوشش تبعی.)
• سایر (تانکر)

نحوه ذخیره آب

• استخر (ظرفیت، تعداد و …)
• منبع بتونی (ظرفیت، روزمینی یا زیرزمینی)
• منبع هوایی (ظرفیت، تعداد، ارتفاع و …)

به ازای هر 10 متر ارتفاع، طول پرتاب آب 5 متر خواهد بود و هر چه ارتفاع بیشتر می‌شود فشار آب بیشتر است.

برق و اتصالات الکتریکی

هنگام بازدید بیمه آتش‌سوزی موارد زیر در بخش برق و اتصالات الکتریکی مورد بررسی قرار می‌گیرند:

• نحوه تأمین برق:‌‌ شبکه سراسری، شبکه اختصاصی.
• نحوه انتقال برق:‌‌ کانال (آدم رو، گربه رو)، دفنی.
• سیم کشی سالن‌ها:‌‌ روسینی، روکار، توکار، لوله فولادی.
• روشنایی‌ها:‌‌ معمولی، مهتابی، گازی کم مصرف، صنعتی .
• وضعیت تابلوها:‌‌ بررسی نظافت، فاصله و … (حداقل تا یک متر اطراف تابلوها چیزی چیده نشده باشد).
• کانال‌ها (سمپاشی کانال‌ها).
• سیستم برق اضطراری:‌‌ بررسی تعداد ژنراتور، قدرت دستگاه، سال ساخت، دستی یا اتوماتیک بودن ژنراتور، بررسی مدت زمان بعد ورود به مدار، سوخت، برای چه قسمت‌هایی استفاده می‌شود.
• صاعقه گیر:‌‌ بررسی تعداد و محل نصب.
• چاه ارت:‌‌ بررسی تعداد، نحوه تست و بازبینی.

سوخت

بررسی موارد زیر درمورد سوخت هنگام بازدید بیمه آتش‌سوزی الزامی است:

• نوع سوخت:‌‌ گازوئیل، مازوت، نفت، گاز شهری.
• وضعیت مخازن:‌‌ روزمینی، زیرزمینی، تعداد، ظرفیت، دایک و حفاظ بندی، نحوه انتقال سوخت.
• صاعقه گیر باید با فاصله مناسب از مخازن سوخت نصب گردد.
• پیش بینی نشت و یا ریزش احتمالی.

گرمایش و سرمایش

بررسی سیستم گرمایش و سرمایش از نظر نوع و محل قرارگیری، از نکات مهم بازدید بیمه آتش‌سوزی است.

• نوع سیستم گرمایشی: بخاری گازی، بخاری برقی، بخاری کارگاهی، سیستم تشعشعی، فن کوئل، شوفاژ.
• نوع سیستم سرمایشی: کولر آبی، کولر گازی، چیلر، هواساز.
• در کارگاه‌های نجاری اگر از بخاری هیزمی استفاده می‌شود باید حتما‌‌ از بخاری لوله‌دار استفاده شود و فاصله ایمنی بخاری از مواد و لوازم حفظ شود.

ظروف تحت فشار صنعتی (بویلرها)

به دلیل تجمع گاز و یا بخار در ظروف تحت فشار و امکان انفجار و بروز حادثه، از مهم‌ترین بخش‌های بازدید بیمه آتش‌سوزی بررسی این ظروف است:

• دیگ‌های بخار (بررسی تعداد، ظرفیت، سال ساخت، کارخانه سازنده و …)
• نوع مشعل (گازسوز، گازوئیل سوز، چند سوخته)
• بررسی وضعیت ظاهری دیگ (از نظر رسیدگی و سرویس)
• نوع دیگ
• فایر تیوپ (آتش داخل لوله)
• واتر تیوپ (آب داخل لوله)
• انجام تست و نشت یابی (هیدرو استاتیک)
• انجام تست ضخامت سنجی (آلتراسونیک)
• میزان پوشش دیگ (انفجار ظروف تحت فشار 1 در هزار + دفرمه شدن ظروف 5/ 0 درهزار)

کمپروسورها:‌‌

تعداد، ظرفیت، فشار، سال ساخت .

وضعیت پرسنلی

وضعیت پرسنل و کارکنان محل مورد بیمه هنگام بازدید بیمه آتش‌سوزی از نظر موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرند:

• تعداد پرسنل محل مورد بیمه.
• شیفت کاری واحدهای مختلف (اداری، تولیدی، انبار و …)
• تعداد افراد آموزش دیده.
• تعداد نگهبان‌ها.
• وضعیت آموزش ایمنی نگهبان‌ها.
• وضعیت جسمی و سن نگهبان‌ها.
• وضعیت گشت زنی نگهبان‌ها در کارخانه.
• امکانات اطلاع رسانی (بی سیم، سوت، موتورسیکلت)
• کنترل نگهبانان توسط مسئولین.