بیمه مشاغل خانگی چگونه است؟ مالیات آن چه شرایطی دارد؟
به آن دسته از فعالیت‌هایی که در یک فضای مسکونی، توسط اعضای خانواده و در قالب یک کسب‌وکار انجام می‌شود، «مشاغل خانگی» گفته می‌شود. اگرچه این کسبوکارها بخشی پنهان و غیررسمی در اقتصاد هستند، نقش مهمی در ثروت و رشد یک جامعه و توسعه سرمایه اجتماعی آن دارند.
بیمه مشاغل خانگی، بیمه‌نامه‌ای است که برای این کسبوکارها ارائه می‌شود و از آن‌ها دربرابر خطرات پیش‌بینی‌نشده‌ای مانند ازدست‌دادن اموال یا سرقت محافظت می‌کند. متقاضیان می‌توانند پوشش‌های این بیمه‌نامه را بر اساس نیازها و نوع شغل خود انتخاب کنند. در این مطلب، شرایط دریافت بیمه مشاغل خانگی و جزئیات مربوط به آن را بررسی می‌کنیم.
چه کسانی می‌توانند مشمول بیمه مشاغل خانگی شوند؟
مهمترین شرایط مشمولیت بیمه مشاغل خانگی، به شرح زیر است:
- افراد خانواده باید در واحد مسکونی خود مشغول‌به‌کار باشند؛
- حجم تولید باید با شرایط و فضای واحد مسکونی متناسب باشد؛
- شغل باید از نظر قانونی مجاز باشد؛
- کارکنان باید حقوق واحدهای مجاور و همسایگان را رعایت کنند؛
- شغل نباید آلودگی زیست‌محیطی، صوتی یا بصری ایجاد کند؛
- محصولات تولیدشده باید در خارج از فضای کاری به‌فروش برسند.
افرادی که می‌توانند از مزایای این بیمه (مستمری بازنشستگی، پیری، فوت و از کارافتادگی) استفاده کنند باید حدأقل ۱۸ و حدأکثر ۵۰ سال داشته و کسب‌وکار آن‌ها نیز باید در لیست مشاغل خانگی مشمول بیمه ذکر شده باشد.
شرايط سنی بيمه شاغلين كسب و كار خانگی
حدأکثر سن موردنیاز پذیرش درخواست و عقد قرارداد بیمه برای مردان ۵۰ و برای بانوان ۴۵ سال است؛ در غیر این صورت، متقاضی باید به‌اندازهٔ ۲ برابر مازاد سنی مقرر سابقهٔ پرداخت حق‌بیمه داشته باشد. همچنین اگر سن افراد در هنگام ارائهٔ تقاضا کم‌تر از سن تعیین‌شده باشد، درخواست آن‌ها تنها درصورت احراز سایر شرایط تعیین‌شده قابل‌قبول خواهد بود.
نرخ حق‌بيمه و حمايت بيمه مشاغل خانگی چقدر است؟
مبلغ حق‌بیمه مشاغل خانگی در ایران، نرخ‌های مختلفی دارد که با توجه به شرایط و نیازهای شاغلین این کسبوکارها تعیین شده است. متقاضی این بیمه‌نامه می‌تواند با انتخاب یکی از نرخ‌های زیر، از مزایای آن بهره‌مند شود:
- نرخ ۱۴٪: پوشش بازنشستگی و فوت بعد از آن (۱۲٪ سهم بیمه‌گذار و ۲٪ سهم دولت)
- نرخ ۱۶٪: پوشش بازنشستگی و فوت قبل و بعد از آن (۱۴٪ سهم بیمه‌گذار و ۲٪ سهم دولت)
- نرخ ۲۰٪: پوشش بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت (۱۸٪ سهم بیمه‌گذار و ۲٪ سهم دولت)
دستمزد مبنای پرداخت حق‌بیمه برای مشاغل خانگی
شاغلین کسب‌وکارهای خانگی می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق‌بیمهٔ خود را بین حدأقل دستمزد مصوب شورای عالی کار و حدأکثر دستمزد مصوب زمان عقد قرارداد انتخاب کنند. انتخاب این دستمزد براساس شرایط و نیازهای شغلی و مالی افراد صورت می‌گیرد.
شرایط مالیات بیمه مشاغل خانگی
یکی از مهمترین مزایای بیمه مشاغل خانگی، معافیت از عوارض اداری و تجاری است که توسط شوراهای اسلامی شهرها و روستاها تصویب می‌شود؛ اما عموماً این کسبوکارها از مالیات معاف نیستند و تنها برخی از آن‌ها مشمول معافیت مالیات بر درآمد می‌شوند؛ مانند:
- فعالیت‌های کشاورزی؛
- صنایع دستی؛
- حوزه‌های فرهنگی و هنری.
کسب‌وکارهایی که واجدشرایط معافیت مالیاتی هستند نیز باید مجوز فعالیت داشته و توسط نهادهای مربوطه تأیید شده باشند. همچنین، باید در واحدهای مسکونی شاغلین انجام شوند و در عین حال، مزاحمتی برای همسایگان ایجاد نکنند.
مالیات بیمه مشاغل خانگی چگونه محاسبه می‌شود؟
اولین مرحلهٔ محاسبهٔ میزان مالیات مشاغل خانگی، تعیین میزان درآمد و هزینه‌های متعلق به کسب‌وکار است که در زمان تکمیل اظهارنامهٔ مالیاتی انجام می‌شود. سپس، مسئولان مربوطه مقدار مالیاتی که به کسب‌وکار تعلق می‌گیرد را حساب و به صنف مربوطه اعلام می‌کنند.
چنان‌چه مالیات تعیین‌شده با درآمد و هزینه‌های شما تناسب داشته باشد، لازم است که آن را در زمان مقرر پرداخت کنید؛ اما اگر مخالفتی با این مقدار داشته باشید، می‌توانید اعتراض خود را ثبت کنید تا میزان مالیات مجدداً محاسبه شود.
آشنایی با خدمات درمانی بیمه مشاغل خانگی
متقاضیان بیمه مشاغل خانگی می‌توانند با دریافت دفترچه، از امکانات مراکز پزشکی و درمانی تحت‌پوشش سازمان تأمین اجتماعی استفاده کنند. در این مراکز، سهم بیمه‌شده از هزینهٔ درمان به شرح زیر است:
- خدمات پزشکی سرپایی: ۳۰٪
- خدمات درمانی بستری: ۱۰٪
شرایط و مراحل دریافت مجوز بیمه‌های خانگی چیست؟
متقاضیان دریافت مجوز بیمه‌های خانگی، باید از برخی شرایط عمومی و اختصاصی برخوردار باشند:
|
شرایط عمومی |
شرایط اختصاصی |
| · تابعیت ایران؛
· حدأقل ۱۸ سال سن (برای اشخاص پشتیبان)؛ · عدم داشتن سابقهٔ کیفری مؤثر (برای اشخاص پشتیبان)؛ · برخورداری از کارت پایان‌خدمت سربازی یا معافیت (برای افراد پشتیبان)؛ · سکونت در محل اجرای طرح کسب‌وکار (برای افراد مستقل).
|
· دست‌کم ۵ سال سابقهٔ کاری مرتبط؛ · برخورداری از گواهی آموزش و مهارت در حوزهٔ کاری موردنظر؛ · ارائهٔ ایده و طرح کسب‌وکار؛ · برخورداری از دست‌کم ۲۰٪ سرمایهٔ اولیهٔ موردنیاز؛ · گواهی سلامت.
|
افرای که مسئولیت حمایت از کسب‌وکارهای خانگی را به‌عهده می‌گیرند، به‌عنوان اشخاص پشتیبان شناخته می‌شوند. برای دریافت این بیمه‌نامه درصورت واجدشرایط‌بودن، ابتدا باید لیست مشاغل خانگی مشمول بیمه را مشاهده کنید و درصورتی که کسب‌وکار موردنظرتان در آن موجود بود، فرم ثبت‌نام مربوطه را تکمیل کرده و همراه مدارک لازم به وزارت کار و امور اجتماعی ارائه کنید.
نحوه ثبت‌نام بیمه مشاغل خانگی
پس از این‌که طرح کسب‌وکار خود را ارئه کردید، فرم شما در جلسهٔ کارگروه اشتغال استان بررسی و مجوز آن درصورت تأیید، صادر خواهد شد. برای دریافت مجوز کار خانگی، باید به سایت صدور مجوزهای وزارت کار مراجعه کنید.
به‌طور کلی، مراحل صدور مجوز این کسبوکارها به شرح زیر است:
- ثبت‌نام در سامانهٔ مشاغل خانگی؛
- ارائهٔ درخواست جواز؛
- تحویل فرم و مدارک مربوطه؛
- ارائهٔ طرح توجیهی کسب‌وکار؛
- ارائهٔ مستندات تأمین سرمایه و سهم آوردهٔ افراد پشتیبان؛
- درخواست طرح متقاضی در دستگاه اجرایی؛
- تأیید طرح و صدور مجوز قانونی.
مدارک لازم برای بیمه مشاغل خانگی
از مهمترین مدارک موردنیاز برای دریافت بیمهٔ کسب‌وکارهای خانگی، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی)؛
- کارت پایان‌خدمت یا معافیت سربازی؛
- گواهی عدم سوءپیشینه؛
- آخرین مدرک تحصیلی متقاضی؛
- گواهی کارت مهارت مرتبط.
دریافت برگ پرداخت حق‌بیمه مشاغل خانگی
به مدرکی که نشان‌دهندهٔ پرداخت حق‌بیمه توسط کارفرما به سازمان تأمین اجتماعی است، «برگ پرداخت حق‌بیمه» گفته می‌شود. برای دریافت این مدرک، ۲ روش وجود دارد:
- مراجعهٔ حضوری به کارگزاری‌های بیمهٔ تأمین اجتماعی
- مراجعه به پرتال سازمانی تأمین اجتماعی
لازم است بدانید که قبل از انجام هر کاری، لازم است که فیش پرداخت حق‌بیمه را ارائه و شناسهٔ آن را وارد کنید.
متقاضیان بیمه مشاغل خانگی چه تسهیلاتی دریافت می‌کنند؟
بیمهٔ مشاغل خانگی به کسبوکارها کمک می‌کند تا رشد کنند. این بیمه‌نامه با ارائهٔ وام‌ها و تسهیلات مالی مختلف، مشاغل را از مزایای متعددی بهره‌مند می‌کند:
- این تسهیلات به کسب‌وکارهای خانگی کمک می‌کند تا منابع مالی لازم برای توسعه و گسترش کسب‌وکار خود را فراهم کنند؛
- تسهیلات بیمهٔ مشاغل خانگی می‌تواند در پرداخت هزینه‌ها، خرید تجهیزات و مواد اولیه به شاغلین کمک کند؛
- کسب‌وکارهای خانگی می‌توانند با استفاده از مزایای بیمه، ریسک‌های مالی خود را کاهش دهند و به‌صورت مستقیم به توسعهٔ کسب‌وکار خود بپردازند.
معمولاً دریافت تسهیلات بیمهٔ مشاغل خانگی، ازطریق سامانه‌های دولتی یا بانک‌ها انجام می‌شود.
بیمه مشاغل خانگی برای زنان خانه‌دار چگونه است؟
از سال ۱۳۸۷، سازمان تأمین اجتماعی طرحی به‌نام «بیمهٔ زنان خانه‌دار» را اجرا کرده است که از مهمترین شرایط دریافت آن می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- متقاضیان نباید در هیچ سازمانی استخدام باشند؛
- متقاضیانی که سابقهٔ پرداخت حق‌بیمه دارند اما در حال حاضر خانه‌دار هستند، واجدشرایط دریافت این بیمه خواهند بود؛
- متقاضیان باید کم‌تر از ۵۰ و بیش‌تر از ۱۸ سال داشته باشند؛
- متقاضیانی که بیش‌تر از ۵۰ سال داشته باشند درصورتی واجد شرایط بیمهٔ زنان خانه‌دار خواهند بود که به ازای هر سال مازاد، حق‌بیمهٔ قبلی پرداخت کرده باشند.
اگر پدر خانواده پوشش بیمه‌ای نداشته باشد، دارندگان بیمهٔ زنان خانه‌دار می‌توانند فرزندان خود را با پرداخت سرانهٔ درمان، بیمهٔ درمانی کنند. همچنین، بیمه‌شدگان با ۵۵ ساله‌شدن و پرداخت حق‌بیمه به‌مدت ۲۰ سال می‌توانند از مستمری بازنشستگی تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند.
جمع‌بندی
بیمهٔ مشاغل خانگی نوعی بیمه‌نامه است که برای کسب‌وکارهای خانگی ارائه می‌شود و می‌تواند شامل پوشش‌های مختلفی باشد که از آن دربرابر مشکلات پیش‌بینی‌نشده محافظت می‌کند. مشاغل خانگی، کسب‌وکارهایی هستند که در محیط مسکونی و توسط اعضای خانواده انجام می‌شوند. این مشاغل باید به‌گونه‌ای باشند که مزاحمتی برای ساکنین دیگر ساختمان ایجاد نکنند. همچنین، عرضه و فروش تولیدات آن‌ها نیز باید خارج محیط خانه انجام شود.
سؤالات متداول
۱. برای بیمه مشاغل خانگی به کجا مراجعه کنیم؟
برای دریافت بیمه مشاغل خانگی، می‌توانید به سازمان تأمین اجتماعی یا سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنید.
۲. آیا می‌توان برای دریافت بیمهٔ مشاغل خانگی، همزمان در چند کسب‌وکار فعالیت داشت؟
بله، امکان فعالیت همزمان در چند شغل خانگی (درصورت تأیید دستگاه اجرایی ذی‌ربط) وجود دارد؛ به شرطی که مجموع ساعات کار اعضا بیش‌تر از ۴۴ ساعت در هفته نشود.
۳. بیمه مشاغل خانگی چه پوشش‌هایی دارد؟
بیمه مشاغل خانگی شامل پوشش‌هایی مثل مسئولیت عمومی، اموال تجاری، مسئولیت حرفه‌ای و… است.
