فرهنگ لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه 

برای همه ما اتفاق افتاده که وقتی کاری را انجام می‌دهیم یا وسیله‌ای را خریداری میکنیم با لغاتی مواجه شویم که معنای آنها را نمی‌دانیم، بیمه هم از این قاعده مستثنی نیست. اگر ما با اصطلاحات تخصصی بیمه آشنا باشیم قطعا انتخابی بهتر خواهیم داشت و با استفاده از اصطلاحات تخصصی بیمه با دیدی باز به خرید بیمه می‌پردازیم.

آشنایی با فرهنگ لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه

برای آشنایی بیشتر با لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه  به اختصار به برخی از این لغات اشاره می‌نماییم.

ازکیـ برای راحتی بیشتر جستجو لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه را به ترتیب حروف الفبا مرتب نموده و عبارتند از:

اتفاق (fortuitous event)

واقعه یا حادثه‌ای است که رخ دادنِ آن خارج از میل و اراده فرد باشد.

ادعای خسارت (Claim)

پس از وقوع حادثه بیمه‌گذار یا ذی‌نفع براساس شرایط بیمه‌نامه میتواند در پی دریافت خسارت از بیمه‌گر باشد، به آن ادعای خسارت می‌گویند.

ارزش بازخرید (Surrender Value)

در برخی از بیمه‌نامه‌های عمر چنانچه بیمه‌گذار پس از پرداخت مدتی حق‌بیمه مایل به ادامه قرارداد نباشد می‌تواند تقاضای بازخرید بیمه‌نامه را نماید. اصولاً حق بازخرید بیمه‌نامه عمر با بیمه‌گذار است.

ارزش جایگزینی (Replacement Value)

ارزش اقلام مورد بیمه با احتساب هزینه حمل، حقوق و عوارض گمرکی و هزینه نصب درصورت وجود.

ارزش كاهش (Value of Diminution)

کاهش ارزش وسایل نقلیه پس از تصادف و تعمیر.

ارزیاب خسارت (Damage Assessor)

شخصی كه از طرف بیمه‌گذاران درباره خسارت ادعا شده به مذاكره با بیمه‌گر می‌پردازد.

ارزیابی خطر (risk assessment)

بررسی و ارزیابی کمیت و کیفیت خطر توسط بیمه‌گران قبل از صدور بیمه‌نامه.

از کار افتادگی دائم جزیی (partial disablement)

تغییر شكل و یا از دست دادن توانایی انجام كار در قسمتی از یک یا چند عضو بدن بر اثر حادثه كه این وضعیت دائم و قطعی باشد. مانند فلج یک دست یا نابینا شدن یک چشم و …

از کار افتادگی دائم کلی (total disablement)

قطع، تغییر شكل و یا از دست دادن توانایی انجام كار در یک یا چند عضو بدن در اثر حادثه که این وضعیت دائم و قطعی داشته باشد. مانند قطع دست یا پا، نابینا شدن هردو چشم و …

از کار افتادگی موقت (temporary disablement)

شرایطی که بیمه‌شده بر اثر حادثه مجروح یا مصدوم شود و برای مدتی از توانایی انجام کار محروم شود.

استثنائات (Exclusions)

بخشی از وقایع كه از تعهد بیمه‌گر خارج هستند، و اصلاٌ تحت پوشش قرار نمی گیرند؛ در اصطلاح بیمه استثنائات بیمه‌ای نامیده می‌شوند.

اسناد بیمه (insurance document)

مدارکی است که بیمه‌گر برای رسیدگی به خسارت به آن نیاز دارد.

لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه؛ به ترتیب حروف الفبا

اصل جانشینی (Subrogation)

بر اساس این اصل بعد از جبران هر خسارت، تمام حقوق قانونی بیمه‌گذار ناشی از حادثه به بیمه‌گر منتقل می‌شود.

اصل جبران غرامت (indemnity)

بر اساس این اصل بیمه‌گر خسارت بیمه‌گذار را به مقداری پرداخت می‌نماید که بیمه‌گذار در شرایط بلافاصله قبل از حادثه قرار گیرد. البته مقدار خسارت پرداختی هیچ‌گاه بیشتر از تعهد بیمه‌گر نخواهد بود. در واقع بر اساس این اصل بیمه نباید برای بیمه‌گذار سود‌آور باشد و وی را در وضعیت بهتری نسبت به قبل از حادثه قرار دهد.

اصل حد اعلای حسن نیت (Utmost good faith)

بر اساس این اصل بیمه‌گذار باید هنگام صدور بیمه‌نامه تمام اطلاعاتی را كه از مورد بیمه دارد و به درستی و با حسن نیت كامل به بیمه‌گر اعالم نماید. در صورت تشدید خطر حین مدت اعتبار بیمه‌نامه نیز بیمه‌گذار باید مراتب را به اطالع بیمه‌گر برساند، همچنین هنگام وقوع خسارت بیمه‌گذار موظف است با حسن نیت كامل تمام اطلاعات لازم برای رسیدگی خسارت را در اختیار بیمه‌گر قرار دهد.

اصل علیت یا سبب بلافصل خسارت (proximate cause)

بر اساس این اصل باید بین خطر بیمه‌شده و خسارت مورد ادعای بیمه‌گذار رابطه علت و معلول وجود داشته باشد. یعنی خسارت ایجاد شده معلول خطر بیمه‌شده باشد. زیرا بیمه‌گر جبران خسارت را به هر دلیل و علتی كه باشد تعهد نمی‌نماید و نرخ حق‌بیمه را برای علت و یا علل خاص محاسبه نموده است. برای مثال در صورتی كه كارخانه‌ای در مقابل خطر آتش‌سوزی بیمه گردد و زلزله جزو خطرات بیمه‌شده نباشد، چنانچه زلزله موجب بروز حریق شود، بیمه‌گر تعهدی در جبران خسارت ناشی از حریق ندارد زیرا علت خسارت حریق زلزله است كه جزء تعهدات بیمه‌گر نمی‌باشد.

اصل نفع بیمه‌ای (Insurable interest)

بر اساس این اصل ذی‌نفع بودن بیمه‌گذار در بقاء آنچه بیمه می‌نماید، است. در واقع این اصل زمانی واقع می‌شود، که بیمه‌گذار از سالم ماندن مورد بیمه نفع حاصل کند و در معرض خطر قرارگرفتن مورد بیمه موجب ضرر و زیان برای بیمه‌گذار باشد.

اعضای لویدز (Lloyd’s members)

اعضای لویدز سرمایه لازم به منظور حمایت از بیمه‌گری سندیکا را تأمین می‌کنند. این اعضا شامل گروه‌های اصلی بیمه‌ای در سطح جهان و هم‌چنین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار لندن و همچنین اشخاص حقیقی و حقوقی هستند.

الحاقیه (endorsement)

اصلاحات و تغییرات در متن بیمه‌نامه اولیه كه بعدا در بیمه‌نامه بوجود می‌آید، از طریق صدور نوشته‌ای كه به بیمه‌نامه ضمیمه می‌شود و جزء جدایی ناپذیر آن به حساب می‌آید انجام می‌پذیرد، این نوشته را در بیمه الحاقیه می‌نامند.

اموال مجاور (Existing Property)

اموال متعلق یا دراختیار کارفرما و یا سایر پیمانکاران که در مجاورت پروژه قرار داشته و تحت پیمان پروژه مورد بیمه نمی‌باشد ولی از آنجائی‌که کارفرما احتمال خسارت وارد به آن را در هنگام اجرای پروژه می‌دهد، آنها را نیز تحت پوشش بیمه قرار می‌دهد.

امید به زندگی (life expectancy)

یک شاخص آماری است که نشان می‌دهد متوسط طول عمر در یک جامعه چقدر است و با توجه به سن فعلی، سلامت وشغل افراد سنجیده می‌شود.

اندوخته تکمیلی (Contingency Reserve)

ذخیره‌ایی احتیاطی است و درصورت کافی نبودن احتمالی ذخائر فنی برای انجام تعهدات بیمه‌گر در مقابل طلبکاران، از آن استفاده می‌شود.

اندوخته خسارت‌های معوق (Outstanding claims reserves)

اندوخته ای است که برای پرداخت خسارت‌های معوق نگهداری می‌شود.

اندوخته ذخائر (reserve)

اندوخته‌های یک شرکت بیمه ذخائری است که شرکت بیمه به موجب قانون ملزم به نگهداری از آنهاست و پشتوانه عملیات و معاملات بیمه‌ای است.

اندوخته ریاضی (mathematical reserve)

بیمه‌گر پس از وصول حق بیمه‌ها و کسر هزینه‌ها و كارمزد از آن، مبالغ باقی مانده را ذخیره می‌کند تا بتواند تعهدات آینده خود را پاسخ دهد. این مبالغ باقی مانده حق‌بیمه خالص است، و خود به حق بیمه خطر و حق بیمه پس انداز تجزیه می‌شود. از محل حق بیمه خطر سرمایه فوت پرداخت می‌شود. به این ترتیب قسمتی از حق بیمه‌ها نزد بیمه‌گر می‌ماند به این وجوه اندوخته ریاضی می‌گویند. اندوخته ریاضی كه در پایان هر سال محاسبه و نگهداری می‌گردد. اندوخته ریاضی، مخصوص بیمه ‌های عمر دارای ارزش بازخرید است و در برگیرنده ذخائر، برای ریسک‌های جاری و خسارت‌های معوق آن رشته‌ها می‌باشد.

اندوخته فنی (technical reserve)

این نوع ذخیره، پشتوانه تأمین خطر‌های بیمه‌شده وهزینه‌های عمومی مربوط به آنهاست که طبق قانون برای هر بیمه‌نامه صادر شده، از تاریخ شروع تا زمان انقضاء آن می‌باشد.

آتش‌سوزی (Fire)

در بیمه‌نامه آتش‌سوزی، عبارت از آتشی است كه یا از یك منبع حرارتی غیرقابل كنترل سرچشمه گرفته و یا منبع حرارتی معین كنترل شد‌ه‌ای را ترك نموده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یابد.

بازار بیمه اتکایی (reinsurance market)

لزوم تقسیم خطرهای بیمه‌ای در صحنه‌های جهانی، به منظور حفظ تعادل مالی مؤسسات بیمه وتحمل جبران خسارت‌ها، موجب ایجاد شرکت‌های بیمه اتکایی در کشور‌های مختلف گردیده که به بازار بیمه اتکایی مشهور است .

بازاریابی (marketing)

بازاریابی به مجموع فعالیت‌های راهبردی و راه و روشی گفته می‌شود که به جذب مصرف‌کننده بیشتر، برای خرید محصول منجر می‌شود، در حالت کلی به فرایند شناسایی و برآورده نمودن نیاز‌های مشتری و خواسته‌‌های آنان بازاریابی می‌گویند.

بازرس خسارت (Claims adjuster)

شخص مستقلی است که از شرکت بیمه دستمزد دریافت می‌کند و به بررسی خسارت ادعا شده می‌پردازد؛ مقدار خسارت قابل پرداخت و پوشش‌دهی خسارت توسط بیمه مورد نظر را بررسی می‌نماید.

برآورد خسارت (Loss assessment)

تعیین میزان قطعی یا تقریبی خسارت توسط کارشناس بیمه.

برداشت ضایعات (Debris Removal)

مبلغی که برای پاکسازی محل مورد بیمه از ضایعات ناشی از خسارت یا تخریب قسمت‌های غیر قابل استفاده به سرمایه مورد بیمه اضافه می‌شود که معمولاً بین 2 تا 10 درصد مبلغ قرارداد می‌باشد.

بردرو (bordereau)

جدول صورت واگذاری‌های اتکایی شرکت بیمه، ابطالی‌ها، تغییرات بیمه‌نامه، خسارت‌ها و … که بیمه‌گر واگذارنده برای بیمه‌گر اتکایی می‌فرستد.

بلایای آسمانی (act of God)

حوادثی كه ناشی از بلایای طبیعی بوده و كسی در وقوع آن دخیل نیست مانند زلزله، سیل و طوفان.

بیمه (Insurance)

بیمه قراردادی است كه بموجب آن بیمه‌گذار متعهد پرداخت مبلغی به نام حق بیمه می‌شود و طرف دیگر یعنی بیمه‌گر با قبول مجموعه ریسک‌های مشخصی، در صورت تحقق خطر پرداخت خسارت را به عهده می‌گیرد.

بیمه اتكایی (Reinsurance)

بیمه اتکایی به مفهوم توزیع جهانی ریسک است. بیمه اتكایی پوششی است كه شركت‌های بیمه می‌توانند ریسک‌های پذیرفته را نزد شرکت‌های بیمه‌گر اتکایی بیمه کنند تا در هنگام لزوم خدمات بهتری به مشتریان خود ارائه کند، و خسارت‌های وارد شده را به موقع پرداخت نمایند. در حقیقت بیمه اتکایی عبارتست از: «بیمه‌ی ریسکی که بیمه‌گر واگذارنده آن را بیمه کرده است.»

بیمه اجباری (Compulsory Insurance)

هر یك از انواع بیمه كه به حكم قانون الزم الاجرا باشد.

بیمه اموال (Property insurance)

پوشش خسارت‌های وارد شده به اموال مشخصی كه ممكن است بر اثر حوادثی همچون آتش‌سوزی، طوفان یا دزدی زیان ببینند یا خراب شوند، را بیمه اموال می‌نامند.

بیمه آتش سوزی (Fire Insurance)

تامین و جبران زیان‌هایی که بر اثر وقوع آتش‌سوزی، صاعقه و انفجار به اموال و دارایی مورد بیمه وارد می‌شود. با خرید پوشش‌های فرعی این بیمه‌نامه خسارتهای فرعی بسیاری مانند خطرات سیل و زلزله، سرقت با شکست حرز، ترکیدگی لوله، ضایعات ناشی از برف و باران و … را نیز میتوان تحت پوشش قرار داد.

بیمه باربری دریایی (Marine insurance)

پوشش خسارت وارد شده به محموله و وسایل حمل و نقل درایی در هنگام بارگیری و تخلیه، بیمه باربری دریایی است.

بیمه تمام خطر (All Risks insurance)

در این نوع بیمه، تمامی موارد محتمل در وقوع خسارت تحت پوشش شركت بیمه قرار می‌گیرد، بغیر از مواردی كه در بیمه‌نامه استثنا شده است.

بیمه جامع (Comprehensive Insurance)

بیمه‌نامه‌ای است كه مجموعه‌ای از خطر‌های مشخص را تحت پوشش قرار می‌دهد.

بیمه جایگزینی کهنه با نو (New-for-old)

پوششی از بیمه آتش‌سوزی است در صورتی‌که اموال مورد بیمه در اثر آتش سوزی از بین برود، قیمت جایگزینی و تجدید نمودن کهنه با نو به بیمه گذار پرداخت می‌شود. این پوشش مخصوص ساختمانها، کارخانجات و ماشین‌آلات آنها است.

بیمه حوادث شخصی (Personal Accident Insurance)

پوشش پرداخت خسارت در صورت فوت موردبیمه یا نقص عضو و از کار افتادگی و جبران هزینه‌های درمانی ناشی از وقوع حوادث مشمول بیمه است.

بیمه درمان خصوصی (Private health insurance)

هزینه‌های فردی معالجات پزشکی با این بیمه‌نامه قابل پرداخت است.

بیمه درمانی گروهی (Group Health Insurance)

بیمه‌ای است که کارفرمایان اخذ می‌کنند، تا کارگران یا کارکنان را در قبال هزینه درمان بیماری‌ها تحت پوشش قرار دهند.

بیمه زیان پولی (Pecuniary Loss insurance)

این نوع بیمه هر نوع زیان مالی را كه ممكن است به علت اختلال در فعالیت اقتصادی و وام‌های رهنی اتفاق افتد تحت پوشش قرار می‌دهد.

بیمه شخص ثالث (motor third party insurance)

بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث، به منظور حمایت از همه زیان‌دیدگان حوادث رانندگی غیر از راننده مقصر در مقابل هزینه‌های درمان، خسارت و فوت، که به اختصار بیمه شخص ثالث نامیده می‌شود.

بیمه شکست ماشین‌آلات (Machinery Breakdown Insurance)

پوشش هزینه خراب‌شدن ماشین‌آلات و اتومبیل با این بیمه انجام می‌گیرد.

بیمه عمر با سرمایه افزایشی (Increasing Term Insurance)

در این نوع بیمه‌نامه زندگی، سرمایه بیمه‌نامه با گذشت هر سال بر اساس درصد معینی از سرمایه اولیه افزایش می یابد. این بیمه‌نامه برای افرادی طراحی شده است که به دلیل افزایش سالیانه حقوق، توانایی پرداخت حق‌بیمه بیشتری دارند.

بیمه عمر زمانی نزولی (Decreasing term insurance)

طبق شرطی كه در برخی از بیمه‌نامه‌های زندگی قید می‌شود، سرمایه بیمه‌نامه با گذشت هر سال به مقدار مشخصی كم می‌شود، تا در نهایت به صفر برسد. این شرط برای كسانی مفید است كه با گذشت زمان نیاز آنان به پوشش بیمه‌ای كم می‌شود.

بیمه عمر گروهی (group life insurance)

بیمه‌نامه‌ای است كه همزمان تعدادی از كاركنان یا كارگران یك سازمان را تحت پوشش قرار می‌دهد. این نوع بیمه معمولا در گروه‌های كارفرمایی و كارگری رایج است و كارفرما، كارگران را به میزان چند برابر حقوق آنان، بیمه عمر به شرط فوت می‌كند.

بیمه گروهی درمان (Group Health Insurance)

بیمه‌ای است كه كارفرمایان برای پوشش كارگران یا كاركنان خود در مقابل هزینه درمان بیماری‌ها خریداری می‌نمایند.

بیمه مستمری عمر (Annuity Insurance)

از انواع بیمه عمر است كه بموجب آن بیمه‌گر با دریافت حق بیمه به صورت یكجا یا اقساط، متعهد پرداخت مستمری تمام عمر یا مستمری تا مدت معین می‌شود.

بیمه مسئولیت (Liability Insurance)

در این نوع بیمه، شخص می‌تواند متناسب با حرفه و شغل خود مسئولیت خود را با خرید بیمه‌نامه مسئولیت تحت پوشش قرار دهد.

بیمه مسئولیت مدنی کارفرمایان (Employers Liability Insurance)

پوشش کارفرمایان در مقابل خسارت‌های جانی که برای کارکنان اداری یا کارگران آنان در محیط کار و در حین انجام کار رخ می‌دهد را بیمه مسئولیت مدنی کارفرما می‌نامند.

بیمه مشترک (Co-insurance)

عبارت است از اجتماعی بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار که بمنظور پوشش مورد بیمه، هر یک به نسبت معینی، پس از احتساب کاستنی‌ها (درصد یا قسمتی از خسارت، که طبق شرایط بیمه‌نامه بعهده بیمه‌گذار است و بیمه‌گر نسبت به آن تعهدی ندارد، مگر آنکه در مورد نوع و نحوه محاسبه آن، توافق شده باشد.)، تقسیم ریسک می‌نمایند.

بیمه وثیقه رهن (Mortgage Insurance)

تضمین طلب یا وثیقه طلب یا سپرده برای اطمینان از وصول طلب. بیمه خود نوعی وثیقه است و بدهکار می‌تواند در برخی موارد بجای وثیقه ملکی بیمه‌نامه‌ای تهیه کند و به طلبکار خود بدهد.

بیمه‌شده (insured)

فردی كه با بیمه‌نامه تحت پوشش قرار گرفته است.

بیمه‌گذار (Policyholder)

شخص حقیقی یا حقوقی است كه مشخصات آن در بیمه‌نامه قید گردیده و پرداخت حق بیمه را به عهده دارد و استفاده كنندگان از منافع بیمه‌نامه را تعیین می‌كند.

بیمه‌نامه (Policy)

بیمه‌نامه سندی است که نشان‌دهنده رضایت طرفین به انعقاد قرارداد بوده كه باید حاوی مشخصات و شرایط بیمه به صورت کامل و واضح باشد. این قرارداد پس از تنظیم و امضا طرفین در اختیار بیمه‌گذار قرار می‌گیرد.

بیمه‌نامه انفرادی زندگی (Individual life Policy)

بیمه‌نامه‌ای که فرد با آن زندگی خود و بستگان را تحت پوشش قرار می‌دهد.

لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه  ؛ به ترتیب حروف الفبا

بیمه‌نامه تمام عمر (Whole Life Policy)

بیمه‌نامه‌ای است که در آن حق بیمه در تمام عمر یا تا زمان مشخصی پرداخت می‌شود و مزایای بیمه هر زمان که شخص بیمه‌شده فوت کند به بازماندگان پرداخت خواهد شد.

بیمه‌نامه جبران خسارت حرفه‌ای (Professional Indemnity Insurance)

این بیمه‌نامه، متخصصان رشته‌های مختلف را در قبال خسارت‌های ناشی از اشتباهات و غفلت‌های هنگام کار تحت پوشش قرار می‌دهد.

بیمه‌نامه مانده بدهکار (Mortgage Protection Policy)

بر اساس این نوع بیمه‌نامه عمر در مواردی که وام گیرنده قبل از پرداخت همه اقساط وام فوت کند، شرکت بیمه پرداخت بقیه اقساط را بر عهده می‌گیرد.

بیمه‌نامه مسئولیت عمومی (Public Liability Policy)

مسئولیت‌های قانونی که بر اثر وارد آمدن صدمه یا زیان غیر عمدی به دیگران ایجاد می‌شود، با این بیمه‌نامه تحت پوشش قرار می‌گیرد.

بیمه‌های بلند مدت (Long Term Insurances)

بیمه خطرهایی است که دامنه پوشش آنها در یک دوره بیشتر از یکسال است و حق بیمه آنها از ابتدا بر اساس دوره بلندمدت محاسبه می‌شود. این نوع قرار داد‌های بیمه‌ای همانند بیمه‌های زندگی و پس‌انداز، منبع سرمایه گذاری ارائه می‌کنند.

بیمه اتکایی اختیاری (facultative reinsurance)

آن نوع از بیمه اتکایی است که در آن بیمه‌گر مستقیم ریسک معینی را به بیمه‌گر اتکایی پیشنهاد می‌کند و بیمه‌گر اتکایی در رد یا قبول آن مختار است.

بیمه اتکایی مازاد خسارت (excess of loss reinsurance)

آن نوع از بیمه اتکایی است که در آن بیمه‌گر اتکایی در صورتی تعهد دارد که خسارت از حد معینی تجاوز کند.

بیمه اتکایی مازاد سرمایه (surplus reinsurance)

آن نوع از بیمه اتکایی است که در آن طرفین توافق می‌کنند هرگاه سرمایه بیمه یا مبلغ بیمه‌شده از حد معینی تجاوز کند، مازاد آن بر عهده بیمه‌گر اتکایی باشد.

بیمه اتکایی مازاد ضرر (stop–loss reinsurance)

آن نوع از بیمه اتکایی است که در آن بیمه‌گر اتکایی در ازاء دریافت درصدی از مجموع حق بیمه‌‌های صادر شده توسط بیمه‌گر مستقیم، در مدت معینی تعهد می‌کند، درصورتی‌که مجموع خسارت‌های پرداختی بیمه‌گر در آن مدت از درصد معینی از حق بیمه‌های دریافتی بیشتر باشد، ضرر او را جبران نماید.

بیمه اتکایی مجدد (retrocession)

هنگامی که بیمه‌گر اتکایی بیمه‌های اتکایی دریافت شده از بیمه‌گران مستقیم را به سایر بیمه‌گران اتکایی واگذاری می‌نماید.

بیمه اتکایی مشارکت (quota share reinsurance)

آن نوع از بیمه اتکایی است که در آن بیمه‌گر مستقیم تعهد می‌نماید که درصدی از معاملات بیمه‌ای مشخصی را از تاریخ معینی به بیمه‌گر اتکایی واگذار نماید. بیمه‌گر اتکایی نیز متعهد به قبول آن است.

بیمه اعتباری (credit insurance)

نوعی بیمه است که به موجب آن بیمه‌گر، بیمه‌گذار را در مقابل خسارت ناشی از اعسار یا ناتوانی مالی شخص بدهکار، مورد حمایت قرار می‌دهد .

بیمه بدنه کشتی (Hull and Machinery insurance)

در این بیمه‌نامه خسارت‌های وارد شده به کشتی‌ها و تجهیزات آنها در اثر حوادث دریا، جبران می‌شود.

بیمه تجهیزات الکترونیکی (Electronic Equipment Insurance (E.E)

تمام دستگاه‌ها و تجهیزاتی که بیشتر قطعات آنها را، قطعات الکترونیکی تشکیل می‌دهد را تحت پوشش این بیمه‌نامه قرار می‌دهد. از قبیل دستگاه‌های پزشکی، دوربین‌های عکاسی، فیلمبرداری، نقشه برداری، تجهیزات کنترلی یا اندازه‌گیری، تجهیزات صوتی و تصویری، کامپیوتر و … .

بیمه تجهیزات و ماشین‌آلات پیمانکاران (Contractor’s Plant & Machinery Insurance C.P.M)

بیمه‌ای که تجهیزات و ماشین آلات پیمانکاران از قبیل لودر، جرثقیل، سنگ شکن، کارخانه تولید بتن، ژنراتور و بطور کلی ابزار کار پیمانکاران جهت اجرای کار را تحت پوشش قرار می‌دهد.

بیمه تکمیلی (supplemental insurance)

نوعی تأمین مکمل و تبعی بیمه‌نامه اصلی است و بیشتر در بیمه‌‌های عمر متداول است. مانند بیمه تکمیل درمان.

بیمه تمام خطر پیمانکاران (Contractors’ All Risks Insurance C.A.R)

این بیمه پوشش پرداخت‌ تمام خسارت‌های‌ ناگهانی است‌. که‌ در طول‌ مدت‌ بیمه‌ به‌ اموال ‌بیمه‌شده‌ و یا مراحل‌ مختلف‌ پروژه‌ در محل‌ مورد بیمه‌ وارد می‌شود. این بیمه پروژه‌های در حال احداث عمرانی و ساختمانی که ارزش مصالح در آنها از ارزش اقلام مورد نصب بیشتر باشد از قبیل ساختمان، پل، سد، راه، تونل، پروژه‌های آبیاری و زهکشی و … را تحت پوشش قرار می‌دهد.

بیمه تمام خطر مهندسی (engineering all risks insurance)

این نوع بیمه، تمام حوادث و مخاطرات احتمالی که سرمایه‌های موجود در کارگاه‌های ساختمانی و تأسیسات را تهدید می‌کند، تحت پوشش قرار می‌دهد .

بیمه تمام خطر نصب (Erection All Risks Insurance E.A.R)

بیمه‌ای که پروژه ‌های در حال احداث تأسیساتی و سازه‌ای که ارزش اقلام مورد نصب در آنها از ارزش مصالح بیشتر باشد. از قبیل کارخانه، نیروگاه، پالایشگاه، خطوط انتقال نیرو، پتروشیمی و … را تحت پوشش قرار می‌دهد.

بیمه دام (livestock insurance)

بیمه‌ای است که در آن بیمه‌گر زیان مالی دامداران را که در اثر مرگ و میر ناشی از بیماری یا حادثه یا کشتار اضطراری دام‌ها، به آنها وارد می‌شود، جبران می‌کند.

بیمه سرقت (burglary insurance)

پوشش تأمین و جبران خسارت‌های مالی وارد به بیمه‌گذار، در اثر وقوع دزدی یا شروع آن می‌باشد.

بیمه فساد کالا در سردخانه (Deterioration Of Stock in Cold Storage D.O.S)

در این بیمه خسارت وارد به کالا‌های موجود در سردخانه‌ها در اثر خسارت وارد به سردخانه یا ایجاد اشکال در سیستم برودت تحت پوشش قرار می‌گیرد.

بیمه کشاورزی (agricultural insurance)

پوشش محصولات کشاورزی در مقابل مخاطرات جوی توفان، سیل، تگرک و… و بیماری‌های نباتی و حوادثی مانند آتش‌سوزی و … را مورد تامین قرار می‌دهد.

بیمه مسئولیت حرفه‌ای پزشکان (Doctor’s Professional Indemnity insurance)

پوششی کهخسارت‌ها و صدمات ناشی از اشتباه و یا قصور در تشخیص بیماری یا تجویز دارو یا اشتباه در انجام اعمال جراحی و مراقبت و دفع عفونت به وجود آید، را جبران می‌نماید.

بیمه مضاعف (double insurance)

وقتی اشیا یا اموالی که قیمت معینی دارد با همان قیمت نزد چند شرکت بیمه‌گر، بیمه شود، آن را بیمه مضاعف گویند.

بیمه‌گر (Insurer)

شرکت بیمه‌ای است که مشخصات آن در ‌بیمه‌نامه نوشته شده است. در ازای دریافت ‌حق‌ بیمه، متعهد به جبران خسارت‌های احتمالی طبق شرایط مندرج در ‌بیمه‌نامه می‌باشد.

پوشش بیمه‌ای (Cover)

پوشش بیمه، میزان ریسک یا مسئولیتی است که برای یک فرد یا نهاد تحت پوشش خدمات شرکت بیمه قرار می گیرد. در واقع پوشش بیمه تضمینی است که بیمه‌گر در مقابل دریافت حق بیمه با صدور بیمه‌نامه در اختیار بیمه‌گذار قرار می‌دهد.

پوشش‌های اضافی (Additional Coverage)

در برخی از بیمه‌ها به همراه پوشش‌های اصلی پوشش‌های اضافی ارائه می‌شود. بیمه‌گذار می‌تواند با پرداخت اضافه نرخ هر یك از این پوشش‌های اضافی را خریداری نماید.

تخفیف عدم خسارت (No Claim Discount)

هنگامی که در یک دوره پوشش به ویژه در بیمه‌های اتومبیل بیمه‌گذار خسارتی از بیمه‌گر نگرفته باشد، برای تجدید بیمه‌نامه در دوره بعد مقداری از حق بیمه بصورت تخفیف کاسته می‌شود.

تست سرد (Cold Testing)

تست تجهیزات بطور جداگانه قبل از عملیات نصب و مونتاژ

تست گرم (Hot Testing)

تست تجهیزات با هم بعد از عملیات نصب و مونتاژ

تشدید خطر (Risk Escalation)

به هر چیزی كه احتمال وقوع خسارت ناشی از بروز یك خطر معین را افزایش می‌دهد.

تعدیل (Adjustment)

در بیمه‌های بلندمدت مانند بیمه عمر و یا بیمه مهندسی، از آنجایی‌که مدت بیمه‌نامه چند سال است. ارزش خدمات در سنوات بعدی از ارزش آن در سال اول بیشتر بوده اما مبلغ موردبیمه در بیمه‌نامه ثابت می‌باشد. برای اینکه بروز حادثه، خسارت به ارزش روز پرداخت گردد مبلغی بین 10 تا 30 درصد مبلغ قرارداد به عنوان تعدیل تحت پوشش بیمه‌نامه قرار می‌گیرد.

تواتر خسارت (Frequency)

نسبت تعداد خسارت‌های اعلام شده در یک مدت معین به تعداد خطر‌های بیمه‌شده در همان مدت در یک رشته معین بیمه‌ای.

حادثه (Accident)

هر واقعه ناگهانی كه بر اثر یك عامل خارجی بدون قصد و اراده بیمه‌گذار بروز كرده و منجر به زیان بدنی یا مالی می‌شود .

حد (Limit)

حداکثر میزانی که در بیمه‌نامه برای تحت پوشش قرار دادن خطر تعهد شده است.

حق بیمه (Premium)

مبلغی كه بیمه‌گذار در مقابل تامین بیمه‌ای و یا تعهد جبران خسارت توسط بیمه‌گر، به او می‌پردازد.

حق بیمه سالیانه (Yearly Premium)

حق بیمه‌ای است که در پایان هر دوره بر اساس شرایطی که در بیمه‌نامه مشخص می‌شود پرداخت آن تکرار می‌شود.

حق بیمه مازاد (Loading)

هنگامی كه از بیمه‌گذار بعلت موقعیت ویژه بیشتر از میانگین رشته بیمه مربوط، حق بیمه دریافت شود.

حقایق مهم بازگو كردنی (Fact Material)

هر نوع اظهار و اطلاعی كه بتواند در تعیین نرخ حق بیمه و تعهد خسارت توسط بیمه‌گر تاثیر گذار باشد.

خسارت بدنی (Bodily Injury)

صدمات وارد به سلامتی یا حیات انسان مانند جرح، نقض عضو و از کارافتادگی دائم یا موقت – فوت بر اثر حادثه یا بیماری.

خسارت کلی (Write-off)

در صورتی که خودروی آسیب‌دیده صدمه دید‌ه با تعمیر درست نشود یا هزینه تعمیر آن از ارزش قبل از تصادف بیشتر باشد، خسارت کلی رخ داده است.

خطر (Risk)

اتفاق یا پیشامد احتمالی كه زمان وقوع آن معلوم نیست و تحقق آن بستگی به میل و اراده طرف‌های قرارداد بیمه ندارد.

خطرات اخلاقی (Moral Hazards)

شرایط روحی و خصوصیات افراد که احتمال وقوع خطر را بالا می‌برد.

خطر‌های بیمه ناپذیر (Uninsurable Risks)

وقایعی که از نظر فنی و قانونی نمی‌توان آنها را بیمه کرد؛ در حالی که وقوع آنها اجتناب ناپذیر است. مانند جنایت، خسارت عمدی و جریمه‌ها.

درآمد سرمایه گذاری (Investment Income)

درآمدی است که بیمه‌گذار محل سرمایه‌گذاری حق بیمه‌هایی بدست میاورد که هنوز صرف پرداخت خسارت نشده است.

دلال رسمی بیمه (Broker)

شخصی که به حرفه عرضه و فروش بیمه اشتغال دارد. و به وکالت از طرف مشتریان خود ریسک‌های قابل بیمه را طبق مقررات، شرایط و مجوز فعالیت دلالی، نزدیک یک یا چند بیمه‌گر بیمه می‌کند.

دوره آزمایش (Duration of Testing)

دوره ای که تجهیزات نصب شده توسط پیمانکار قبل از تحویل موقت جهت اطمینان از صحت عملکرد مورد آزمایش قرار می‌گیرند.

ذی‌نفع (Beneficiary)

شخصی یا اشخاصی که بنا به درخواست ‌بیمه‌ گذار نام آنها در ‌بیمه‌‌نامه به عنوان ذی‌نفع درج گردیده است. بسته به نوع بیمه‌نامه خسارت و یا مستمری به ذی‌نفع پرداخت می‌شود.

راهن (Borrower)

شخص وام گیرنده كه بیمه‌نامه‌ای بعنوان وثیقه نزد مرتهن می‌گذارد.

شخص ثالث (Third Party)

شخصی غیر از بیمه‌گذار و بیمه‌گر است که در یک حادثه تحت پوشش بیمه خسارت می‌بیند.

شرایط بیمه‌نامه (policy conditions)

بخشی از بیمه‌نامه است كه در آن شرایط و قواعدی مطرح می‌شود و بیمه‌گر و بیمه‌گذار باید آنها را رعایت كنند.

لغات و اصطلاحات تخصصی بیمه  ؛ به ترتیب حروف الفبا

شرایط خصوصی (private conditions)

شرایط خصوصی بیمه‌نامه شامل نام و نشانی بیمه‌گذار، سرمایه بیمه، حق بیمه، نحوه پرداخت حق بیمه و تمامی اطلاعات است. که جهت صدور یک بیمه‌نامه ضروری بوده و از فرم پیشنهاد تکمیل شده توسط بیمه‌گذار اخذ گردیده است.

شرایط عمومی (General conditions)

شرایط عمومی در واقع متن قرارداد بیمه‌نامه است که بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار منعقد می‌شود و به امضا بیمه‌گر رسیده و به بیمه‌گذار تحویل داده می‌شود. تمام جزئیات بیمه‌نامه مانند پوشش‌ها، استثنائات، وظائف و تعهدات بیمه‌گرو بیمه‌گذار، مرجع حل اختلاف و سایر موارد در آن درج گردیده است.

غرامت (Indemnity)

مبلغی است که بیمه‌گر متعاقب یک خسارت به شخص ثالث زیان‌دیده می‌پردازد. که شامل زیان و خسارتی است که به خود بیمه‌گذار به علت وقوع خطر وارد می‌شود و بیمه‌گر با دریافت حق بیمه متعهد پرداخت آن گردیده‌ است.

فرم پیشنهاد بیمه (Application Form)

فرم پیشنهاد بیمه همان فرم تقاضای بیمه است كه به‌طور معمول، به‌صورت چاپی از طرف بیمه‌گر تهیه و در دسترس بیمه‌گذار قرار می‌گیرد. و در موقع تقاضای بیمه، پیشنهاددهنده (بیمه‌گذار) آن را تكمیل و امضا كند و به بیمه‌گر یا نماینده بیمه بدهد.

كارمزد (Commission)

درصد یا قسمتی از حق بیمه كه بابت فروش بیمه یا تصدی امور بیمه‌ای از طرف شركت بیمه به واسطه‌های بیمه (نمایندگان و کارگزاران) پرداخت می‌شود. درصد كارمزد بیمه بر حسب رشته‌های مختلف بیمه متفاوت است.

كاستنی (Deductible)

درصد یا قسمتی از خسارت كه طبق شرایط بیمه‌نامه بعهده بیمه‌گذار است و بیمه‌گر نسبت به آن تعهدی ندارد. مگر آنكه در مورد نوع و نحوه محاسبه آن توافق شده باشد.

کاهش ارزش (Diminution in value)

به کاهش قیمت وسایل نقلیه پس از تصادف و تعمیر، کاهش ارزش گفته می‌شود.

محاسب نرخ بیمه (actuary)

فردی است حرفه‌ای و متخصص در استفاده از اصول ریاضی و قانون احتمالات برای حل مسائل مالی بلند مدت به ویژه درخصوص پرداخت مستمری در بیمه زندگی و سرمایه گذاری.

مدیریت ریسک (Risk Management)

مدیریت ریسک شامل فرایندی است که طی آن با انتخاب تکنیک‌های مناسب برای برخورد با ریسک‌های خالص که شامل بیمه نیز می‌شود درگیر است.  که شامل ارزیابی ریسک، کنترل ریسک، تامین مالی ریسک، اجرا و مراقبت از آن می‌باشد.

مرتهن، وام دهنده (Mortgagee / Lender)

شخص وام دهنده است كه می‌تواند از شخص بدهكار خود بیمه‌نامه‌ای به عنوان وثیقه دریافت كند که معادل وجهی باشد كه او وام داده است.

مستمری (Pension)

حقوقی است كه بعد از بازنشستگی به افراد پرداخت می‌شود.

مسئولیت (liability)

منظور، مسئولیت قانونی است كه در قبال عمل ناخواسته صدمه زدن به دیگر افراد یا خسارت وارد آوردن به اموال آن‌ها برای شخص ایجاد می‌شود.

معاینات پزشكی (Medical examinations)

برخی از بیمه‌نامه‌ها نیاز به معاینات پزشكی توسط پزشك متخصص و معتمد شركت بیمه وجود دارد‌. شركت‌های بیمه سعی می‌كنند در موارد خاص از معاینات پزشكی متقاضی صرف‌نظر كنند. و به پر كردن پرسشنامه مخصوص از طرف متقاضی بسنده می‌كنند.

موضوع بیمه (Subject of Insurance)

آنچه موضوع بیمه یا موضوع قرارداد بیمه قرار می‌گیرد قبول خطر تعهد جبران خسارت یا پرداخت سرمایه است. بنابراین خطر را موضوع بیمه، و آنچه را كه در مقابل خطر بیمه می‌شود را مورد‌بیمه می‌نامیم.

موعد پرداخت (Maturity)

تاریخی است که برای زمان پرداخت سرمایه بیمه‌های عمر و پس‌انداز توافق و تعیین شده و در آن هنگام سرمایه بیمه‌نامه و دیگر مزایای آن قابل پرداخت است.

نرخ (Rate)

قیمت بیمه‌نامه است كه معمولا بصورت هزینه یك واحد پوشش بیان می‌شود.

نرخ تداوم (insurance persistency ratio)

نرخی است كه بر اساس آن بیمه‌گذاران بیمه‌نامه خود را نزد بیمه‌گر ادامه می‌دهند.

نرخ تركیبی (Combined Ratio)

مجموع میزان نرخ زیان و نرخ هزینه و نرخ عدم ادعای خسارت بیمه‌گذار.

نرخ خسارت (Loss Ratio)

نرخ خسارت، به میزان درصد خسارت نسبت به حق بیمه‌های مربوط به عملکرد سالی، که این خسارت‌ها در جریان آن اتفاق افتاده‌اند، گفته می‌شود.

نماینده بیمه (Agent)

شخصی است که برای یک شرکت بیمه، به فروش بیمه‌نامه اقدام می‌کند.

هزینه استهالک (Betterment)

چنانچه بعد از حادثه و تعویض یا تغییر اموال آسیب دیده، بیمه‌گذار در وضعی بهتر از قبل از حادثه قرار گیرد، مبلغی از خسارتها بصورت هزینه استهالك كسر میشود. این كار باعث جلوگیری از سوء استفاده از بیمه و ایجاد حوادث عمدی میشود.