بیمه پول چیست و چه پوشش هایی دارد؟
بیمه پول شامل بیمه وجوه در صندوق و پول در راه (در حال حمل) از زیرمجموعه های رشته‌‌ی بیمه باربری است که در آن انواع وجوه نقد شامل انواع پول رایج (اسکناس، مسکوکات) و ارز و وجوه غیرنقد شامل انواع چک، سفته، تمبر، اوراق قرضه و مشارکت، شمش و سکه‌های طلا و نقره تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد.
بیمه پول به دو زیررشته تقسیم میشود که عبارتند از:
بیمه پول در صندوق
با بیمه وجوه در صندوق، بیمهگذار می‌تواند با توجه به شرایط و نیاز خود، تمام وجوه نقد، اوراق بهادار و مسکوکات خود را در تمام ساعات شبانه‌روز، طبق شرایط مندرج در بیمهنامه و در محدوده جغرافیایی کشور در مقابل خطرات و حوادث بیمه نمایند.
بیمه پول در راه
با بیمه وجوه در راه، بیمهگذار می‌تواند با توجه به شرایط و نیاز خود، تمام وجوه نقد و اوراق بهادار خود را هنگام انتقال به بانکها، دفاتر، واحدهای تابعه و یا دیگر مقاصد، طبق شرایط مندرج در بیمهنامه، در داخل و بین شهرها، در محدوده جغرافیایی کشور در مقابل خطرات و حوادث بیمه نمایند.
مخاطبین بیمه پول
بانکها، طلا فروشان، صرافیها، موسسات و شرکتها، کلیه بازرگانان، تجار، تولیدکنندگان و تمامی افرادی که نوعی کالای ارزشمند را نگهداری و یا در سطح کشور جابجا می‌کنند به این بیمهنامه نیاز دارند و مخاطبین اصلی بیمه وجوه در صندوق هستند.
شرایط عمومی بیمهنامه بیمه پول (بیمه وجوه در صندوق)
تعاریف و اصطلاحات کلی
اصطلاحات زیر صرف نظر از هر معنی و مفهوم دیگری كه ممكن است داشته باشند در این شرایط عمومی با تعریف مقابل آن به كار رفته است:
بیمهگر: شركت بیمه ای است كه مشخصات آن در این بیمه نامه نوشته شده است و در ازای دریافت حق بیمه، متعهد به جبران خسارت های احتمالی طبق شرایط مندرج در بیمه نامه می باشد.
بیمهگذار: شخص حقیقی یا حقوقی مذکور در این بیمه نامه است که بیمه را خریداری نموده و متعهد پرداخت حق بیمه آن می باشد.
ذینفع: شخصی است كه بنا به درخواست بیمهگذار نام وی در این بیمه نامه درج گردیده است و تمام یا بخشی از خسارت به وی پرداخت میشود.
حق بیمه: مبلغی است كه در بیمه نامه مشخص شده و بیمهگذار موظف است آن را هنگام صدور بیمه نامه یا به ترتیبی كه در بیمه نامه مشخص میشود، آن را به بیمهگر پرداخت نماید.
مدت بیمه: یک‌سال شمسی است که شروع و انقضای آن در شرایط خصوصی بیمهنامه مشخص میشود؛ درهرحال پایان مدت قرارداد در صورت نبودن شرط خلاف، تاریخ انقضای مندرج در بیمهنامه است.
شرایط اعتبار بیمهنامه: اعتبار بیمهنامه منوط‌به پرداخت حق‌بیمه مقرر، به‌ترتیبی است که در شرایط خصوصی بیمهنامه مشخص شده است.
فرانشیز: بخشی از هر خسارت که به عهده بیمهگذار است و میزان آن در شرایط خصوصی بیمهنامه تعیین میشود.
تعاریف و اصطلاحات تخصصی
وجوه: شامل پول (اسکناس‌ها و مسکوکات رایج داخلی و خارجی)، انواع شمش و سکه (طلا و نقره)، انواع چک‌های بانکی تضمین‌شده، انواع اوراق بهادار (اوراق مشارکت، اوراق قرضه دولتی، اوراق سهام، گواهی سپرده و …)، تمبر، سفته‌ها و برات‌های تمبر‌شده و تحریر‌شده و چک‌های واگذاری مشتریان میشود.
محل موضوع بیمه: قسمت داخلی هر ساختمان که نشانی و مشخصات آن در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد بیمهنامه درج شده است و برای نگهداری یا تبادل وجوه در صندوق در اختیار بیمهگذار قرار دارد.
وجوه در صندوق: تمامی وجوهی که در محل موضوع بیمه در گاوصندوق(ها)یی که در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد بیمهنامه تعیین‌شده نگهداری می‌شوند و یا وجوه روی پیشخوان بیمهگذار که توسط مشتری به تحویل‌دار مربوطه تحویل شده است. وجوه موجود در دستگاه‌های خودپرداز(ATM) داخل بانکها نیز جزء مصادیق وجوه در صندوق محسوب می‌شوند.
مدت زمان حمل وجوه: فاصله زمانی که به‌محض دریافت وجوه توسط حامل شروع میشود و به‌محض تحویل در مقصد به صندوقدار و یا هر شخص دیگری که در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد تعیین‌شده، پایان می‌یابد.
وجوه در راه: تمامی وجوهی که در مدت زمان حمل توسط وسایل نقلیه معین و در مسیرهای اعلام شده در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد حمل می‌شوند.
علاوه بر پوشش‌های فوق، پوشش وجوه در دستگاه‌های خود پرداز، وجوه در پیشخوان نزد کارمندان و صندوقدارها نیز از دیگر خدمات قابل ارائه در این نوع بیمهنامه می‌باشد.
بیمه پول چه خسارت هایی را پوشش می دهد؟
برای شناخت بهتر بیمه پول ابتدا باید بدانیم این نوع از بیمه چه خسارتهایی را پوشش می دهد. خطرات و حوادث تحت پوشش برای وجوه در صندوق و وجوه در راه به شرح زیر است:
- سرقت مسلحانه و یا غیر مسلحانه با شکست حرز
- آتش‌سوزی، صاعقه، انفجار
- سیل و زلزله
- تصرف به قهر و تهدید
- تصادف وسیله نقلیه حامل وجوه در راه
- تصادف، تصادم شناورهای دریایی، کشتی و غرق آنها و دزدی دریایی
- سوانح مربوط به هواپیمای حامل وجوه از جمله هواپیماربایی
سرقت با شکست حرز شامل چه مواردی است:
- شکست گاوصندوق
- باز کردن درب گاوصندوق به وسیله کلیدهای تقلبی و سایر ابزارهایی که به طور عادی برای باز کردن قفل استفاده نمی‌شوند
- باز کردن درب گاوصندوق با تهدید کارکنان بیمهگذار
- دزدیدن و خارج کردن گاوصندوق از محل استقرار آن
خسارتهایی که تحت پوشش بیمهنامه وجوه در صندوق قرار نمی‌گیرند
خسارت‌های ناشی از حوادث و خطرات زیر تحت پوشش این بیمهنامه نیست؛ مگر آنکه در بیمهنامه یا الحاقیه آن به‌نحو دیگری توافق شده باشد:
- اعتصاب، شورش، اغتشاش و بلوا
- جنگ (اعم از اینکه اعلام شده یا نشده باشد)، عملیات خصمانه و انقلاب
- زلزله، سیل، طوفان و طغیان رودخانه‌ها
- حمل وجوه در خارج از قلمرو جغرافیایی کشور
- وجوه موجود در دستگاه‌های خود پرداز (ATM )خارج از محل موضوع بیمه.
هر نوع خسارت ناشی از موارد ذیل از شمول تعهدات بیمه پول خارج می باشد:
- خسارت‌های مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از تشعشات اتمی و رادیواکتیو
- عدم‌صداقت و امانت بیمهگذار، ذینفع، کارکنان وی و همچنین تبانی بیمهگذار، کارکنان و یا اختلاس
- اشتباهات دفتری، حسابداری و کامپیوتری (اعم از عمدی یا سهوی)
- خسارت‌های وارده به دفاتر حسابداری، اسناد و صورت‌‌حساب‌های مالی
- مصادره، توقیف و تخریب بنا به دستور مقامات دولتی و شهرداری
- هر نوع اهمال و سهل انگاری در رعایت اصول و توصیه های ایمنی
- عدم‌النفع
- نگهداری وجوه در محل‌هایی غیر از آنچه در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد تعیین شده است
- به‌جاماندن کلید(ها) و یا برگه‌های حاوی شماره رمز گاوصندوق(ها) در محل قرار‌گرفتن گاوصندوق(ها)
- بدون نگهبان و حفاظ گذاشتن وجوه در راه در وسیله حمل
- حمل وجوه با روش‌ها و وسایل نقلیه‌ای غیر از موارد مندرج در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد
- سرقت وجوه از روی پیشخوان قبل از تحویل آن به تحویل‌دار و یا بعد از تحویل به مشتری
- هک‌کردن یا سرقت اینترنتی
- محتویات صندوق امانات
- خسارت وارده به محل موضوع بیمه
وظایف و تعهدات بیمهگذار در بیمه پول
رعایت اصل حد اعلای حسن نیت
این اصل از شروط اصلی و اساسی تنظیم قرارداد بین بیمهگر و بیمهگذار است. در هنگام خرید بیمهنامه پول، اطلاعات مختلفی توسط بیمهگذار به شرکت بیمه ارائه میشود، دقت و صداقت در ارائه این اطلاعات از اهمیت بالایی برخوردار است. بیمهگذار باید در هنگام عقد قرارداد بیمه پول، کلیه اطلاعاتی که در ارزیابی خطر مورد بیمه مؤثر هستند را در اختیار شرکت بیمهگر بگذارد.
طبق قانون، درصورتی که بیمهگذار عمداً از بیان مطلبی که موضوع خطر را تغییر دهد، خودداری کند و یا اظهار خلاف واقع نماید، حتی اگر مطلب کتمان شده یا خلاف واقع اظهارشده هیچ تأثیری در وقوع حادثه نداشته باشد، قرارداد بیمه از تاریخ انعقاد، باطل و بلا اثر خواهد بود. در این صورت وجوه پرداختی بیمهگذار به وی مسترد نخواهد شد، بلکه بیمهگر می‌تواند اقساط معوق حق‌بیمه تا آن تاریخ را نیز از وی مطالبه کند.
اعلام تشدید خطر
هرگاه بیمهگذار در نتیجه عمل خود خطری را که به بیمهنامه برای آن منعقد شده است، تشدید کند؛ یا وضعیت و کیفیت موضوع بیمه را طوری تغییر دهد که اگر وضعیت مزبور قبل از قرارداد موجود بود، بیمهگر حاضر به انعقاد قرارداد با شرایط مذکور در قرارداد نمی‌شد، باید بیمهگر را بلافاصله از آن مطلع کند. اگر تشدید خطر یا تغییر وضعیت موضوع بیمه در نتیجه عمل بیمهگذار نباشد، بیمهگذار باید مراتب را در ظرف مدت ده روز از تاریخ اطلاع خود به‌صورت رسمی به بیمهگر اعلام نماید. در هر دو حالت ذکر‌شده، بیمهگر حق دارد اضافه حق‌بیمه را معین کرده و به بیمهگذار پیشنهاد کند و در‌صورتی‌که بیمهگذار حاضر به قبول و پرداخت آن نشود، قرارداد را فسخ کند. اگر تشدید خطر در نتیجه عمل خود بیمهگذار باشد، بیمهگر می‌تواند خسارت‌های وارد شده را از طریق محاکم عمومی از بیمهگذار مطالبه کند.
اعلام خسارت
مطابق قانون، بیمهگذار موظف است به محض اطلاع از وقوع هرگونه حادثه مشمول بیمهنامه، مراتب را بلافاصله به بیمهگر و مقامات انتظامی و قضایی (جهت اخذ گزارش نیروی انتظامی و یا دستور مقام قضایی) اطلاع داده و طرح شکایت کند. همچنین تمام مدارک و اسناد مربوط به وقوع حادثه و میزان خسارت وارد شده را تهیه کرده و حداکثر ظرف مدت پنج روز کاری از تاریخ اطلاع از وقوع حادثه یا خسارت به یکی از مراکز پرداخت خسارت بیمهگر مراجعه و به‌صورت کتبی وقوع حادثه را اعلام نماید؛ و یا مراتب را ظرف مدت مذکور از طریق پست سفارشی به اطلاع بیمهگر برساند و هرگونه مدرک درخواستی بیمهگر، مانند دفاتر مالی و حسابداری و غیره را در اختیار وی قرار دهد.
بیمهگذار موظف است:
- کلیه احتیاط‌های لازم و معمول را لازم را كه هركس عرفاً از مال خود می‌كند در نگهداری و حمل وجوه به‌عمل آورد.
- حمل وجوه را در مسیرهای اصلی و معمول، در مدت زمان حمل وجوه مندرج در شرایط خصوصی بیمهنامه انجام دهد.
- حمل وجوه را با توجه به شرایط حمل مندرج در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد بیمهنامه انجام دهد
- اطلاعات کلیه وجوه در صندوق(ها) و وجوه در راه و مبالغ حمل‌شده را در دفاتر قانونی (حسابداری یا کامپیوتر) ثبت و نگهداری کند و اطلاعات مذکور را در هر زمان بنا به درخواست بیمهگر در اختیار وی قرار دهد.
- کلیه اطلاعات به منظور دریافت خسارت‌های احتمالی ناشی از خطرات تحت پوشش بیمهنامه را در هر زمان که بیمهگر لازم بداند در اختیار وی قرار دهد و همکاری لازم را انجام دهد.
- به‌منظور پیدا‌کردن سارق یا سارقین و شرکای جرم و نیز کشف و استرداد وجوه مسروقه با بیمهگر همکاری لازم را به‌عمل آورد.
در‌صورتی‌که بیمهگذار هر‌یک از تعهدات ذکر شده را انجام ندهد، بیمهگر می‌تواند به نسبت تأثیر آنها در افزایش خسارت، از مقدار خسارت پرداختی کم کند، مگر اینکه بیمهگذار ثابت کند که به‌واسطه امور غیرقابل اجتناب از عهده انجام آنها بر نیامده است.
حق‌بیمه بیمهنامه بیمه وجوه در صندوق
نرخ حق بیمه وجوه در صندوق و وجوه در راه، با توجه به میزان وجوه نقدی و ارزش اوراق بهادار و مسکوکات، نوع صندوق و محل استقرار آن از نظر منطقه جغرافیایی و نحوه حفاظت از صندوق (تعداد نگهبانان و محافظین ساختمان) تعیین می‌گردد. بیمهنامه با تقاضای بیمهگذار و قبول بیمهگر منعقد میشود. ولی شروع تأمین و اجرای تعهدات بیمهگر منوط به پرداخت حق‌بیمه به ترتیبی است که در بیمهنامه پیش‌بینی شده است. چنانچه پرداخت حق‌بیمه به‌صورت قسطی باشد و بیمهگذار یک یا چند قسط از اقساط موعد رسیده را پرداخت نکند، بیمهگر می‌تواند بیمهنامه را فسخ کند. چنانچه بیمهگر بیمهنامه را فسخ نکرده باشد، در صورت وقوع حادثه، پرداخت خسارت تابع ضوابط پیش‌بینی‌شده در شرایط خصوصی بیمهنامه خواهد بود.
وظایف و تعهدات بیمهگر
پرداخت خسارت
- بیمهگر موظف است در صورت وقوع حوادث و خطرات تحت پوشش، بعد از دریافت تمام اسناد و مدارک مورد نیاز و انجام بررسی و کارشناسی‌های لازم، خسارت‌های وارد شده را حداکثر ظرف مدت 20 روز مطابق شرایط عمومی و خصوصی بیمهنامه به بیمهگذار پرداخت نماید.
- حداکثر تعهد بیمهگر در هر صندوق و برای هر مورد بیمه و همچنین در هر حمل، از آنچه در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد بیمهنامه تعیین شده، تجاوز نخواهد کرد؛ مگر آنکه بیمهگذار قبل از شروع حمل، موافقت بیمهگر را برای مبلغ مازاد جلب کرده باشد.
- تعهد بیمهگر در مورد وجوه در راه، در مدت زمان حمل وجوه به‌نحوی است که در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد بیمهنامه تعیین شده است.
فسخ بیمهنامه بیمه وجوه در صندوق
در صورتی که بیمهگذار یا بیمهگر بخواهند بیمهنامه را فسخ كنند باید به طور كتبی و رسمی به طرف مقابل اطلاع دهند. در صورت فسخ از‌طرف بیمهگر، حق‌بیمه مدت باقی‌مانده به‌صورت روزشمار و در صورت فسخ از‌طرف بیمهگذار، حق‌بیمه بر‌اساس تعرفه کوتاه‌مدت محاسبه خواهد شد.
- در صورتی كه ذی نفع بیمه نامه شخص دیگری غیر از بیمهگذار باشد، كسب موافقت ذینفع برای فسخ بیمهنامه الزامی است. در صورت فسخ از طرف بیمهگر، مراتب باید علاوه بر بیمهگذار به صورت كتبی به اطلاع ذینفع نیز رسانده شود.
نحوه رفع اختلاف در بیمه پول
طرفین باید اختلاف خود را تا حد امکان به‌صورت دوستانه حل کنند؛ ولی چنانچه از طریق مذاکره حل و فصل نشد از طریق داوری و در صورت عدم توافق، موضوع از طریق مراجع ذی‌صلاح قانونی حل و فصل خواهد شد.
مرور زمان در بیمه وجوه در صندوق
مروز زمان دعاوی ناشی از بیمهنامه وجوه در صندوق و راه دو سال است که از تاریخ وقوع حادثه شروع میشود.
قلمرو جغرافیایی بیمه وجوه در صندوق
پوشش‌های این قرارداد شامل خسارتهایی است که در محدوده جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود. و تعمیم آن به حوادث خارج از کشور، مشروط‌به توافق خاص درج شده در شرایط خصوصی بیمهنامه وجوه در صندوق است.
موارد پیش‌بینی‌نشده در بیمه پول
در موارد پیش‌بینی‌نشده در این بیمهنامه، مطابق ضوابط کلی حاکم بر امر بیمه، عرف بیمه‌گری و سایر قوانین و مقررات جاری کشور عمل خواهد شد.
بسیار مطلب مفیدی بود متشکرم
سلام . وقتتون بخیر
خوشحالیم که از پست های ما دیدن کردید.
سلام
ممنون واقعا عالی بود لایییییییییییییییییییییییک
سلام خسته نباشید
میشه بطور دقیق تر بگین که وقتی چک یا سفته و یا اوراق بهادار دچار حریق شد، بیمه گذار چه خسارتی رو دریافت خواهد کرد؟
مثلا بیمه گر مبلغ چک رو پرداخت میکنه یا از صادر کننده چک، میره چک جایگزین میگیره؟ در واقع بیمه گر دقیقا چه خسارتی رو پرداخت میکنه؟؟؟؟؟
ممنون
سلام دوست عزیز
این بیمه معمولا صادر نمیشه از طرف شرکتها بنابراین شرایط دقیقی ازش مشخص نیست. مگر اینکه به صورت توافقی با شرکت بیمه بتونین این بیمه رو تهیه کنین که اونم دیگه شرایطش مطابق قرارداد میشه.