گواهینامه جدید: چک لیست ضروری برای شروع رانندگی!
افرادی که برای اولین بار گواهینامه می‌گیرند یا می‌خواهند که نوع گواهینامه خود را عوض کنند (مثلا آن را از پایه‌یک به پایه‌دو تغییر دهند)، با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شوند. این چالش‌ها میتواند ناشی از عدم اطلاعات کافی درباره گواهینامه جدید یا فشار ناشی از آزمون‌های رانندگی باشد.
قانون رنگ‌بندی گواهینامه چیست؟ رانندگان تازه‌کار چه محدودیت‌هایی دارند؟ در چه شرایطی گواهینامه رانندگان ضبط می‌شود؟ در این مطلب، با پاسخ به این سوال‌ها و بررسی قوانین جدیدی که درخصوص صدور گواهینامه تصویب شده‌اند، شما را برای مواجهه با این چالش‌ها آماده می‌کنیم.
آخرین قوانین گواهینامه جدید
به‌منظور کاهش تصادفات و حوادث ترافیکی، ۵ قانون جدید برای افرادی که در فرایند گواهینامه‌گرفتن قرار دارند یا به‌تازگی آن را دریافت کرده‌اند، تصویب شده است. توجه کنید که آخرین قوانین گواهینامه جدید، برای دارندگان موتورسیکلت نیز صدق می‌کند. این ۵ قانون، عبارت‌اند از:
- افرادی که به‌تازگی گواهینامه راهنمایی‌ورانندگی گرفته‌اند، تا ۳ ماه اول اجازه ندارند که تنها رانندگی کنند؛
- رانندگان نمی‌توانند به‌مدت یک‌سال پس از دریافت گواهینامه خود، در مسیرهای برون‌شهری رانندگی کنند. همچنین، اجازه رانندگی در محدوده زمانی ۱۲ نیمه‌شب تا ۵ صبح را ندارند؛
- بنا به قوانین جدید، برای دریافت گواهینامه نیازی به گذراندن دوران سربازی و داشتن کارت پایان‌خدمت نیست؛
- گواهینامه پایه‌سه، به مدت ۱۰ سال اعتبار دارد. رانندگان می‌توانند پس از اتمام اعتبار آن و درصورتی که از نظر سلامت جسمی و روانی واجد شرایط باشند، آن را برای ۱۰ سال دیگر نیز تمدید کنند؛
- رانندگان تازه‌کار، باید علامت «احتیاط! راننده مبتدی است» را در جلو و عقب خودروی خود نصب کنند.
رنگ‌بندی انواع گواهینامه
رنگ‌بندی انواع گواهینامه، پیشنهادی است که به‌تازگی توسط پلیس راهور به دولت ارائه شده است. بر اساس این پیشنهاد، گواهینامه رانندگان در ابتدا سفید است و سپس میتواند بنا به شرایط خاص و کسب امتیازات لازم، به نقره‌ای یا طلایی تغییر پیدا کند.
دارندگان گواهینامه‌های طلایی و نقره‌ای می‌توانند از امکاناتی مثل تخفیف در جرائم یا حتی حذف‌شدن برخی از جریمه‌ها استفاده کنند. این موارد به‌صورت سیستمی رصد می‌شوند؛ به این صورت که اگر راننده واجد شرایط ارتقای گواهینامه باشد، فراخوانده شده و گواهینامه ارتقایافته به او تعلق می‌گیرد.
گواهینامه سفید
- اعتبار: ۲ سال
رانندگان، در ابتدا گواهینامه پایه خود را دریافت می‌کنند که سفیدرنگ است. به ازای هر روزی که راننده دچار تخلف نشود، به او امتیاز تعلق می‌گیرد. هرچه امتیاز بیشتری داشته باشد، گواهینامه او سریع‌تر به نقره‌ای ارتقا پیدا می‌کند. رانندگانی که تازه وارد طرح رنگ‌بندی انواع گواهینامه شده‌اند و گواهینامه سفید دارند، می‌توانند از ۵٪ تخفیف بیمه‌های ماشین استفاده کنند.
گواهینامه نقره‌ای
- اعتبار: ۵ سال
رانندگانی که عملکرد خیلی خوبی داشته باشند، گواهینامه نقره‌ای می‌گیرند. این راننده‌ها علاوه بر برخورداری از تخفیفات مختلف، می‌توانند به عنوان «پلیس نامحسوس» با نیروی انتظامی همکاری کنند و تخلفات شهروندان را گزارش دهند. برخی از تخفیف‌های گواهینامه نقره‌ای به شرح زیر است:
- عوارض آزادراه: ۵٪ تخفیف؛
- عوارض سالانه شهرداری: ۵٪ تخفیف؛
- بیمه‌نامه: ۱۰٪ تخفیف؛
- معاینه فنی: ۱۰٪ تخفیف؛
- نقل و انتقال: ۱۵٪ تخفیف.
دارندگان این گواهینامه می‌توانند از خدمات ویژه امدادخودرو و بازرسی نامحسوس نیز استفاده کنند.
گواهینامه طلایی
- اعتبار: ۱۰ سال
اگر رانندگانی که گواهینامه نقره‌ای دارند، با رعایت کامل قوانین به‌صورت روزانه امتیاز کسب کرده باشند، بعد از ۲ سال به عنوان «رانندگان عالی» شناخته می‌شوند و گواهینامه طلایی می‌گیرند.
این رانندگان نیز می‌توانند از مزایای خدمات ویژه امدادخودرو و بازرسی ویژه بهره‌مند شوند، از تخفیف هتل‌ها، مراکز اقامتی و تفریحی استفاده کنند و در عین حال، در دستگاه‌های دولتی به عنوان «راننده»، اولویت استخدام داشته باشند.
برخی از تخفیفاتی که به دارندگان گواهینامه طلایی تعلق می‌گیرد عبارت‌اند از:
- عوارض آزادراه: ۱۰٪ تخفیف
- عوارض سالانه شهرداری: ۱۰٪ تخفیف
- بیمه‌نامه: ۲۰٪ تخفیف
- معاینه فنی: ۲۰٪ تخفیف
- نقل و انتقال: ۲۰٪ تخفیف
محدودیت‌های رانندگی گواهینامه جدید
رانندگانی که به‌تازگی گواهینامه خود را دریافت کرده‌اند، تا ۳ ماه اول نمی‌توانند به‌تنهایی رانندگی کنند؛ در واقع هنگامی که این افراد پشت فرمان باشند، باید یک راننده واجد شرایط که گواهینامه پایه‌یک یا دو دارد و مشمول محدودیت نیست، کنار دست آن‌ها بنشیند.
از دیگر محدودیت‌های رانندگی گواهینامه جدید نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارتکاب تخلفات حادثه‌ساز دارای نمره‌منفی؛
- رانندگی از ۱۲ نیمه‌شب تا ۵ صبح؛
- رانندگی در گذرگاه‌های برون‌شهری؛
- رانندگی حداکثر تا شعاع ۲۵ کیلومتری شهرها.
محدودیت گواهینامه موتورسیکلت در سال اول
موتورسوارانی که به‌تازگی گواهینامه خود را دریافت کرده‌اند نیز نمی‌توانند:
- شخص دیگری را سوار کنند (محدودیت ترک‌نشین)؛
- با حجم بیش از ۱۲۵ سی‌سی، موتورسواری کنند؛
- مرتکب تخلفاتی مثل عدم استفاده از کلاه ایمنی، تردد در خطوط ویژه حمل بار، برخورداری از پلاک ناخوانا و عبور از جهت مخالف ترافیک تعیین‌شده شوند؛
- در معابر برون‌شهری برانند (فقط می‌توانند در معابر بین‌شهری و تا فاصله حداکثر ۲۵ کیلومتر از شهر، رانندگی کنند)؛
- در تصادفاتی که منجر به جرح و فوت شده‌اند، مقصر باشند (با بررسی کارشناسان مربوطه)؛
- به شرایط مندرج در گواهینامه (مثل استفاده از عینک طبی، سمعک و…) پایبند نباشند؛
- بیشتر از سرعت مجاز برانند؛
- در راه‌های دوطرفه، مرتکب سبقت غیرمجاز شوند؛
- از چراغ راهنمایی‌ورانندگی عبور کرده و به‌صورت مارپیچ حرکت کنند؛
- روی موتورسیکلت، حرکات نمایشی اجرا کنند؛
- در حالت مستی و مصرف داروهای روان‌گردان یا افیونی رانندگی کنند؛
- حق تقدم را رعایت نکنند؛
- از محل ممنوعه دور بزنند؛
- از محل ممنوعه عبور کنند و از محور راه و عبور وسایل نقلیه از پیاده‌رو، تجاوز به چپ داشته باشند؛
- حین رانندگی از تلفن همراه یا وسایل ارتباطی مشابه استفاده کنند؛
- در سیستم روشنایی در شب خود، نقص فنی داشته باشند؛
- به فرمان ایست یا پرچم مراقبان عبورومرور محصلان یا پلیس مدرسه، توجه نکنند.
البته همان‌طور که می‌بینید، بسیاری از این تخلفات منحصر به سال اول دریافت گواهینامه نیستند؛ اما اگر موتورسوارانی که به‌تازگی گواهینامه خود را دریافت کرده‌اند، مرتکب این جرائم شوند، گواهینامه آن‌ها ضبط خواهد شد.
اگر در ۳ ماه اول گواهینامه تخلف کنیم، چطور جریمه می‌شویم؟
گواهینامه رانندگانی که در ۳ ماه اول مرتکب جرائم نام‌برده شده، در تصادفات منجر به جرح و فوت مقصر بوده یا شرایط و محدودیت‌های درج‌شده در گواهینامه را رعایت نکرده باشند، اخذ خواهد شد.
این رانندگان باید طی یک ماه پس از ضبط گواهینامه، به پلیس راهور مراجعه کرده و با ارائه معرفی‌نامه پلیس، در دوره‌های آموزش مجدد رانندگی شرکت کنند.
این دوره‌ها، حدود ۴۰ ساعت هستند که رانندگان، ۲۴ ساعت آن را به‌صورت عملی و ۱۶ ساعت آن را به‌صورت نظری و در کلاس می‌گذرانند. سپس اگر در آزمون‌های تعیین‌شده قبول شوند، می‌توانند گواهینامه خود را مجددا دریافت کنند.
پرداخت خسارت به کسی که گواهینامه جدید (عدم اجازه رانندگی بیرون‌شهر) دارد چگونه است؟
اگر راننده‌ای که به‌تازگی گواهینامه گرفته است، ممنوعیت رانندگی بیرون‌شهر را نادیده بگیرد و خارج از شهر تصادف کند، بیمه خسارت او را پرداخت خواهد کرد (زیرا در لحظه تصادف، گواهینامه داشته است)؛ اما بعد از این تصادف، گواهینامه او ضبط خواهد شد. بیمه‌گر در زمان ابطال یا مفقودی گواهینامه راننده، مسئولیتی در قبال پرداخت خسارات حوادث نخواهد داشت.
به‌طور کلی، پرداخت خسارت بیمه به افرادی که گواهینامه جدید دارند، به شرایط و قوانین بیمه و راهنمایی‌ورانندگی بستگی دارد. ممکن است که وضعیت مربوط به عدم اجازه رانندگی بیرون‌شهر، یکی از موارد موردبررسی شرکت بیمه باشد و در قرارداد تعیین شود.
برای کسب اطلاعات دقیق‌تر درباره این موضوع، بهتر است که با بیمه‌گر خود تماس بگیرید و شرایط و ضوابط مربوط به پرداخت خسارت را بررسی کنید. همچنین، می‌توانید از کارشناسان ازکی، مشاوره حرفه‌ای بخواهید.
درنهایت، چالش‌های جدید شروع می‌شوند.
به‌طور کلی، دریافت گواهینامه جدید میتواند برای بسیاری از رانندگان، چالش‌برانگیز باشد؛ اما با شناخت چالش‌های احتمالی و آمادگی برای مواجهه با آن‌ها، می‌توانید این پروسه را با خیال آسوده‌تری پیش ببرید و به‌راحتی با این تغییرات سازگار شوید.
در این مقاله، به بررسی قوانین و محدودیت‌های مربوط به صدور استفاده از گواهینامه‌های جدید و تاثیر آن بر پرداخت خسارت بیمه پرداختیم. اگر سوال دیگری در این زمینه داشتید، حتما آن را در قسمت نظرات بنویسید تا مشاوران ازکی، در اسرع وقت به شما پاسخ دهند.
سوالات متداول
۱. آیا بعد از پایان اعتبار رسید یک‌ماهه، می‌توان گواهینامه معتبر گرفت؟
بعد از ارسال رسید یک‌ماهه به منزل متقاضی، باید دوره‌های آموزشی لازم را بگذراند و در آزمون مربوطه شرکت کند. سپس، میتواند با مراجعه به پلیس راهور، گواهینامه خود را دریافت کند.
۲. آیا میتواند در ۳ ماه اول گواهینامه در اتوبان‌ها رانندگی کرد؟
رانندگی در اتوبان‌ها در بازه زمانی ۱۲ نیمه‌شب تا ۵ صبح و در اتوبان‌های بین دو شهر، برای رانندگان تازه‌کار غیرقانونی است.
۳. گواهینامه رانندگی‌ام را گم کرده‌ام. باید چکار کنم؟
راننده‌ای که گواهینامه‌اش را گم کرده باشد، باید پس از اعلام مفقودی، برای دریافت گواهینامه المثنی اقدام کند.
۴. آیا می‌توان تا زمان دریافت گواهینامه المثنی رانندگی کرد؟
خیر؛ رانندگانی که گواهینامه خود را گم کرده‌اند، تا زمان صدور گواهینامه جدید اجازه رانندگی ندارند.
